1841899916

PRZEGLĄD TECHNICZNY

1930

Rys. 9. Strcmraatograf.

/.cna do pomiaru naprężeń przy Łych obciążeniach nie nadaje się.

Skądinąd jednak, na podstawie badań Schlate-ra, ogłoszonych w „Gleistechnik", liczba drgań szy-

Mechanizrn piszący Geigera,

ny nieobciążonej wynosi w przybliżeniu ok. 60 000 drg. min; przyrządów zaś do pomiarów naprężeń przedmiotów o lak wysokiej liczbie drgań własnych wogóle jeszcze nie posiadamy.

Schemat przyrządu Geigera.

Od kilku lat prowadzone są próby z przyrządem pomysłu Geigera, znanym pod nazwą pierwotną wibografu (rys. 5 i 6).

Pod względem konstrukcyjnym jest on bardziej złożony niż aparat Okhuizena. Wyniki po-

9 • « —	3 1
	, 1 1 '
	1 ^1

miarów notowane są tutaj zapomocą samoczynnie piszącego mechanizmu, składającego się z małej dźwigni, zakończonej rurką włoskowatą, z której wypływa ciecz, rysując obraz poruszeń dźwigni na taśmie. Błąd wskutek tarcia cieczy o papier zmniejszony jest tutaj do minimum. Taśma przesuwana jest zapomocą mechanizmu zegarowego, pozwalającego na zmianę szybkości przesuwania w dość znacznych granicach.

Mechanizm piszący Geigera (rys. 7) stanowi największą zaletę przyrządu, przewyższając o-gromnie pod tym względem przyrząd Okhuizena. Dalszą zaletą przyrządu Geigera jest dość znaczna częstotliwość jego drgań własnych, doprowadzana w najnowszych aparatach do 60 000 i wyżej na minutę. Powiększenia stosowane były, w zależności od liczby drgań, od 179 do 55. Długość odcinka badanego, na którym pracuje aparat, wynosiła 197 mm.

Przyrząd Geigera przedstawiony jest schematycznie na rys. 8. Składa się on z pręta pomiarowego P, osadzonego obrotowo w obsadzie O_n przytwierdzonej zapomocą uchwytu U_y do ciała badanego B. Obsada O_x przylega do belki B za pośrednictwem dwóch ostrych sworzni S, i kulki K, tworzących trójkąt. Drugi koniec pręta P oddziaływa zapomocą ostrza a na dźwignię kolankową D_u która przekazuje dalej ruchy względne pręta P (w stosunku do ciała badanego) ze znacznem powiększeniem. Dźwignia D_x osadzona jest obrotowo w obsadzie 0„ przytwierdzonej do belki B w identyczny sposób, jak obsada O_x.

Odkształcenia ciała badanego wywołują przesunięcia pręta pomiarowego, który przylega prawie do tego ciała.

Za pośrednictwem igieł N_{ i N»_t ruchy dźwigni kolankowej Z)j przekazywane są na dźwignię D.. i przyrząd piszący S.

Przyrządy Geigera i Okhuizena zastosowano równocześnie na odcinkach badanych toru kolejowego pod Bobingen w pobliżu Augsburga i pod Freising. Wyniki pomiarów, zestawione przez Sal-lera w artykule „Dynamische Messungen am Eisen-bahnoberbau“ (Organ fur die Fortschritte des Eisenbahnwesens, 1926) wskazują wyraźnie wyższość przyrządu Geigera, szczególnie przy pomiarach naprężeń pod obciążeniami ruchomemi o znacznych szybkościach.

Pozatem należy podkreślić, iż dużą zaletą aparatu Geigera jest jego odporność na wpływy atmosferyczne, mimo dość precyzyjnego wykonania.

Pomimo to otrzymane wyniki, szczególnie przy dużych szybkościach, budzą b. poważne wątpliwości (przy szybkości pociągu doświadczalnego 90 km/h, przyrząd Geigera wskazywał naprężenia, dochodzące do 2850 kg/cm²) i muszą znaleźć wyjaśnienie w dalszych badaniach, szczególnie wobec tego, iż stoją w rażącej sprzeczności z