2967511356

UTYLIZACJA ODPADÓW PRZEMYSŁOWYCH IDENTYFIKACJA ODPADÓW ...

OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA TWORZYW SZTUCZNYCH

Tworzywa sztuczne są dzisiaj w powszechnym zastosowaniu. Opanowały bowiem niemal wszystkie dziedziny gospodarki i życia codziennego. Stało się to możliwe przede wszystkim dzięki takim zaletom tworzyw sztucznych jak: mały ciężar właściwy (lekkość tworzywa), wysoka odporność na działanie czynników chemicznych, łatwość przetwórstwa i barwienia oraz estetyczny wygląd. Produkcja przedmiotów codziennego użytku, urządzeń, konstrukcji i opakowań z tworzyw sztucznych jest obecnie jedna z najszybciej rozwijających się dziedzin gospodarki. Rozwój nowych technologii i nowych materiałów prowadzi do wyrobów nowej generacji. Powoduje to szybkie „starzenie" tych wyrobów, które staja się w ten sposób uciążliwym odpadem.

Tym sposobem rocznie powstaje przykładowo w Europie Zachodniej ok. 20 min ton odpadów z tworzyw sztucznych. W USA w roku 2000 powstało ok. 16 min ton tego rodzaju odpadów. W Polsce na składowiska odpadów trafia rocznie ok. 0,8 min ton z tworzyw sztucznych. W samej Warszawie statystyczny mieszkaniec wytwarza dziennie ok. 1 kg odpadów komunalnych, z czego ok. 15% to odpady z tworzyw sztucznych.

Problem ten będzie narastał. Przykładowo, w branży urządzeń elektrycznych i elektronicznych prognozy przewidują 16-28% wzrost odpadów tego typul. Czas użytkowania komputerów i podobnego sprzętu wydłużył się z 10 lot w latach 80-tych do 4,3 roku obecniel. Najbardziej rozpowszechnionym sposobem usuwania odpadów z tworzy w sztucznych, zarówno w Polsce, jaki i w krajach europejskich, jest ich składowanie (ok. 70%), Reszta jest utylizowana w procesach recyklingowych lub spalana bez odzysku energii. Paradoksalnie, zalety, jakie tworzywa posiadają w okresie swego użytkowania (duża odporność mechaniczna, chemiczna i biologiczna), zamieniają się w bardzo poważne wady w momencie ich składowania. Tworzywa sztuczne mogą nie ulegać rozkładowi przez wiele lat, a rozkładając się mogą stanowić źródło skażenia środowiska przez długi, choć często trudny do ocenienia, okres. Związane jest to z faktem, że tworzywa sztuczne mogą zawierać zarówno pierwiastki ciężkie jak i szkodliwe dla zdrowia dodatki nieorganiczne i organiczne, które w okresie składowania uwalniane są do otocznia.

Ograniczona powierzchnia składowiska odpadów i coraz większe koszty składowania sprawiają, że, tak ze względu technologicznych jak i ekonomicznych, muszą być rozwijane inne kierunki utylizacji odpadów z tworzyw sztucznych. Poza oczywistym faktem, że rozwój nowych technik wytwórczych, produkcja materiałów coraz mniej szkodliwych dla środowiska, rozwój biotechnologii pomogą zapewne w rozwiązaniu problemu odpadów dużego znaczenia nabiera traktowanie odpadów z tworzyw sztucznych jako surowców wtórnych ponowne ich wykorzystanie w jednym z rodzajów recyklingu: materiałowego, surowcowego lub energetycznego. Odpady z tworzyw sztucznych, zanim zostaną ponownie zagospodarowane wg jednej z powyższych metod, muszą być zebrane i, co najtrudniejsze, posortowane. Najważniejszymi kryteriami przydatności metod identyfikacji materiałów polimerowych odpadach są: prosta technika badania, duża szybkość detekcji i duża niezawodność. Wyczerpujący opis metod identyfikacji omawianych materiałów można znaleźć w literaturze. Schematy postępowania przy identyfikacji tworzyw sztucznych są zwykle dość podobne do siebie. Pełna procedura identyfikacyjna wymaga określenia wielu cecha charakterystycznych materiału polimerowego i obejmuje następujące rodzaje badań:

3

KATEDRA TECHNIKI WODNO-MUŁOWEJ I UTYLIZACJI ODPADÓW