2659241448

W obrębię gruntów kamienistych dokonuje sie wydzieleń poprzez pomiar nąj-wiekszych ziam i orientacyjne określenie ich stosunku do ziam pozostatego gruntu oraz stwierdzenie ich stopnia obtoczenia. W skali obtoczenia wyróżnia się ziarna ostro krawędziste, kanciaste, słabo obtoczone, obtoczone i dobrze obtoczone. Przy oznaczaniu nazwy gruntów gruboziarnistych i drobnoziarnistych należy wstępnie oddzielić grunty spoiste od niespoistych.

Do gruntów spoistych zalicza sie wszystkie grunty, które po wyschnięciu tworzą, zwarte bryty. Grunty niespoiste (sypkie) po wyschnięciu nie tworzą brył czy grudek lecz sa, sypkie

Jeżeli trzeba określić, czy grunt jest spoisty czy niespoisty, gdy próbka jest wilgetna, z gruntu tego próbuje sie uformować w dioni kuike o średnicy 7-8 mm. Jeśli kulka da sie uformować — grunt można zaiiczyc do spoistych, w przeciwnym przypadku—do sypkich.

Majac określona, spoistosc gruntu ustala się w sposob szacunkowy zawartość w gruncie frakcji piaskowej poprzez rozcieranie próbki gruntu miedzy dwoma palcami zanurzonymi w wodzie.

Po określeniu zawartości frakcji piaskowej, kwalifikujemy grunt dojednej ztrzechgrup: I. grunty piaszczyste (fp > 50 %, /„ < 30 %);

II.    grunty pośrednie (fp > 30%, /„ > 30 %);

III.    grunty pylaste (fp 50 %, /„ > 50 %).

W przypadkach wątpliwych sprawdza sie probe waleczkowania próba rozmakania. W tym celu grudkę wysuszonego gruntu umieszcza sie w siatce o oczkach kwadratowych (5x5 mm) i zanurza w wodzie.Rodzaj gruntów niespoistych (sypkich) okresia sie na podstawie wzrokowej oceny wielkości ziam i ich procentowej zawartości w poszczególnych frakcjach. Wielkość ziam można określić za pomocą lupy z podzialką mikrometryczną przy badaniach makroskopowych określenie rodzaju gruntu uzupełnia się opisem przewarstwień, domieszek zanieczyszczeń, a przede wszystkim —jeśli jest znana geneza gruntu.

Stan gruntów

Stan gruntów spoistych okresia sie na podstawie liczby wykonanych wałecz-kowan. Próba waleczkowania polega na uformowaniu z gruntu kuleczki o sredni-cy 7 mm, z której wykonuje się wałeczek o średnicy 3 mm. W przypadku badania gruntów mało spoistych często juz pierwszy wałeczek rozsypuje sie, co uniemożliwia okresleniejego stanu. Przyjmuje sie, ze grunty wystepująw stanie:

-    zwartym, jeśli nie można uformować kuiki — grunt zbyt twardy;

-    półzwartym, jeśli z gruntu można uformować kuike, a wałeczek pęka pod-czas pierwszego waleczkowania (ze względu na małe zawilgocenie);

-    płynnym, jeśli z uwagi na nawodnienie gruntu nie da się uformować kulek — grunt oblepia dionie.

Barwa i rodzaj gruntówBarwe gruntu okresia sie na próbce o wilgotności naturalnej. Na ogół barwę idaje sie za pomocą, dwóch wyrazów. Barwę podstawowa, przedstawia drugi wyraz, odcienie i intensywność barwy wyraz pierwszy np. grunt snoszaro-zolty.

Wilgotność naturalna gruntów w czasie badan makroskopowych okresia sie następująco; grunt jest:

-    suchy, jeśli bryłka gruntu spoistego przy zgniataniu p?ka, a po rozdrobnie-niu daje suchy proszek

-    mało wilgotny, jeśli bryłka gruntu spoistego przy zgniataniu odkszłca się plastycznie, a ręka przyłożona do gruntu nie staje sie wilgotna;

-wilgotny, jeśli ręka przyłożona do gruntu staje się wilgotna;

-mokry jeżeli przy ściskaniu gruntu w dłoni, grunt odsącza wodę -nawodniony, jeżeli grunt odsącza wodę grawitacyjnie 8Strukturalne własności skał i gruntów

Dla oceny stopnia niejednorodności skat i umożliwienia ogolnego rozróżnienia skal pod względem ich wewnętrznej budowy wprowadza się szereg pojęć ułatwiających to zadanie. Do podstawowych pojęć charakteryzujących własności strukturalne skal zaliczamy gestosc objętosciową(pozoma) i gestosc właściwą (rzeczywista). W praktyce geotechnicznej przy wyznaczaniu napręzen w górotworze poshigujemy się najczęściej ciężarem objętościowym i ciężarem właściwym. Ze względu na rodzaj więzów występujących między poszczególnymi ziarnami wyróżnia się trzy podstawowe grupy skah

-skaty okruchowe będące prosta, mieszaniną rożnych minerałów albo zbiorem ziamjednego minerału bez żadnych wzajemnych więzi przeciw-dzialających rozdzielaniu się ziam, np.: piasek, żwir;

-    skaty spoiste (argilitowe) — których ziarna mineralne posiadają otoczki wodno-koloidalne spajające ziarna wjedna^Acatosc np.: gliny, ify, boksyty;

-skaty zwięzłe — (mocne, lite) — w których istnieją, trwate, sztywne lub sprężyste więzi między poszczególnymi ziarnami np.: granity, gnejsy, piaskowce, wapienie.

-Gestosc skał rzeczywistych w ogolnym przypadku jest określana przez stosunek sumy masy fazy stałej mi, ciekłej ni2 i gazowej m^ do sumy objętości tych fazfz m-Hitt-uis

’ l-WM!