plik


ÿþMiejsce na identyfikacj szkoBy ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY Z OPERONEM CHEMIA LISTOPAD 2013 POZIOM PODSTAWOWY Czas pracy: 120 minut Instrukcja dla zdajcego 1. Sprawdz, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 12 stron (zadania 1. 29.). Ewentualny brak zgBo[ przewodniczcemu zespoBu nadzorujcego eg- zamin. 2. Rozwizania zadaD i odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym. 3. W rozwizaniach zadaD rachunkowych przedstaw tok rozumowania prowadzcy do ostatecznego wyniku. 4. Pisz czytelnie. U|ywaj dBugopisu/pióra tylko z czarnym tuszem/atra- mentem. 5. Nie u|ywaj korektora, a bBdne zapisy wyraznie przekre[l. 6. Pamitaj, |e zapisy w brudnopisie nie bd oceniane. 7. Podczas egzaminu mo|esz korzysta z karty wybranych tablic chemicznych, linijki oraz kalkulatora. Za rozwizanie {yczymy powodzenia! wszystkich zadaD mo|na otrzyma Bcznie 50 punktów. Wpisuje zdajcy przed rozpoczciem pracy KOD PESEL ZDAJCEGO ZDAJCEGO Arkusz opracowany przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON. Kopiowanie w caBo[ci lub we fragmentach bez zgody wydawcy zabronione. Wydawca zezwala na kopiowanie zadaD przez dyrektorów szkóB biorcych udziaB w programie Próbna Matura z OPERONEM. Chemia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i  Gazet Wyborcz Zadanie 1. (1 pkt) Konfiguracja elektronowa pewnego pierwiastka ma nastpujc posta: 1s22s22p63s23p4 Podaj, ile elektronów walencyjnych ma ten pierwiastek. ........................................................................................................................................ Zadanie 2. (2 pkt) UzupeBnij tabel, wpisujc w puste miejsca odpowiednio liczby protonów, elektronów oraz neu- tronów. Jon Liczba protonów Liczba elektronów Liczba neutronów 32 S2- 16 24 Mg2+ 12 Zadanie 3. (1 pkt) Z podanego zbioru zwizków wybierz te, w których wystpuj wizania kowalencyjne spola- ryzowane. H2O, NaCl, NH3, HCl, H2, N2 ........................................................................................................................................ Zadanie 4. (2 pkt) UczeD przeprowadziB trzy do[wiadczenia chemiczne, których opisy przedstawiB poni|ej. I. Do wodnego roztworu wodorotlenku sodu dodaBem kilka kropli fenoloftaleiny. II. Do wodnego roztworu chlorku sodu dodaBem kilka kropli oran|u metylowego. III. Do roztworu kwasu chlorowodorowego dodaBem kilka kropli bBkitu bromotymolowego. Zapisz obserwacje z przeprowadzonych do[wiadczeD. Do[wiadczenie I: ........................................................................................................................................ Do[wiadczenie II: ........................................................................................................................................ Do[wiadczenie III: ........................................................................................................................................ 2 Chemia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i  Gazet Wyborcz Zadanie 5. (2 pkt) PoBcz w pary tlenki metali lub niemetali wraz z ich wBa[ciwo[ciami fizykochemicznymi i za- stosowaniami. 1. tlenek wgla(IV) a) biaBa, higroskopijna substancja staBa, nierozpuszczalna w wodzie, sBu|y do otrzymywania sztucznych szafirów, u|ywana jest tak|e jako [rodek suszcy, ma wBa[ciwo[ci amfoteryczne 2. tlenek wapnia b) w temperaturze pokojowej jest to bezbarwny, bezwonny gaz, trudno rozpuszczalny w wodzie 3. tlenek azotu(IV) c) otrzymuje si go na skal przemysBow przez pra|enie kamienia wapien- nego, ma zastosowanie np. w budownictwie (jako zaprawa murarska) 4. tlenek glinu d) w temperaturze pokojowej brunatny, silnie toksyczny gaz o ostrym zapachu, w reakcji z wod tlenek ten tworzy równomolow mieszanin tlenowych kwasów nieorganicznych 5. tlenek manganu(IV) e) w temperaturze pokojowej jest ciaBem staBym barwy brunatnoczarnej; wykazuje wBa[ciwo[ci amfoteryczne 1. ............... 2. ............... 3. ............... 4. ............... 5. ............... Zadanie 6. (2 pkt) Zmieszano 50 cm3 kwasu siarkowego(VI) o st|eniu molowym równym 2 mol/dm3 z 4 g wodo- rotlenku sodu. Oblicz mas otrzymanego w tej reakcji siarczanu(VI) sodu. Obliczenia: Odpowiedz: ........................................................................................................................................ 3 Chemia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i  Gazet Wyborcz Zadanie 7. (2 pkt) UzupeBnij tabel, wpisujc obliczone ilo[ci poszczególnych zwizków chemicznych, wyra|one odpowiednio w g, dm3 (warunki normalne) oraz liczbie czsteczek. Zwizek chemiczny CO2 N2 Objto[ 5,6 dm3 Masa 0,28 g Liczba czsteczek Informacja do zadaD 8. i 9. Przeprowadzono do[wiadczenie wedBug poni|szego rysunku. Cu Cu Li Li I II III IV H2O HCl(aq) H2O HCl(aq) Zadanie 8. (2 pkt) Podaj przewidywane obserwacje dla probówek I IV. Probówka I: ...................................................................................................................... Probówka II: .................................................................................................................... Probówka III: ................................................................................................................... Probówka IV: ................................................................................................................... Zadanie 9. (2 pkt) Korzystajc z szeregu aktywno[ci metali, sformuBuj wnioski wynikajce z przeprowadzonego do[wiadczenia. ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 4 Chemia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i  Gazet Wyborcz Zadanie 10. (2 pkt) Patyna to produkt korozji atmosferycznej miedzi i jej stopów w wilgotnym powietrzu. Po- wierzchniowa warstwa patyny tworzy powBok koloru od jasnozielonego do szarozielonego. Jej gBównym skBadnikiem (przy powstawaniu w niezanieczyszczonej atmosferze) jest wglan hydroksomiedzi(II)  [Cu(OH)]2CO3. Przyjmij, |e MCu = 64 g/mol. Oblicz zawarto[ procentow (w procentach masowych) miedzi w gBównym skBadniku patyny. Wynik podaj z dokBadno[ci do dwóch miejsc po przecinku. Obliczenia: Odpowiedz: ........................................................................................................................................ Zadanie 11. (1 pkt) Zaznacz punkt, w którym wymieniono wyBcznie elektrolity mocne. A. kwas solny, chlorek srebra, wodorotlenek miedzi(II), kwas siarkowy(VI) B. kwas siarkowy(IV), wodorotlenek sodu, wodorotlenek glinu, kwas ortofosforowy(V) C. kwas solny, wodorotlenek potasu, chlorek sodu, kwas azotowy(V) D. kwas siarkowy(VI), kwas siarkowy(IV), wodorotlenek sodu, chlorek sodu Zadanie 12. (2 pkt) Wykres przedstawia zale|no[ masy izotopu promieniotwórczego pewnego pierwiastka w próbce w funkcji czasu. 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4 0,2 0 1 2 3 4 5 6 7 8 t [h] Na podstawie schematu uzupeBnij zdania. Czas poBowicznego rozpadu tego izotopu wynosi ................................................................ Po 3 godzinach masa próbki tego izotopu wyniesie okoBo .................................................... 5 masa izotopu [g] Chemia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i  Gazet Wyborcz Zadanie 13. (1 pkt) Zaprojektuj do[wiadczenie pozwalajce na okre[lenie charakteru chemicznego tlenku wap- nia. W tym celu narysuj schemat do[wiadczenia. Zadanie 14. (2 pkt) Zapisz w formie czsteczkowej równania reakcji potwierdzajce amfoteryczny charakter tlen- ku glinu. Masz do dyspozycji kwas solny, wodorotlenek sodu i wod. Reakcja I: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................................ Reakcja II: ....................................................................................................................... ........................................................................................................................................ Zadanie 15. (2 pkt) WBa[ciwo[ci fizyczne zwizków chemicznych w du|ej mierze zale| od rodzaju wizaD wyst- pujcych w ich czsteczkach. Wpisz w odpowiednie miejsca tabeli wBa[ciwo[ci fizyczne bdce konsekwencj wystpowania wizania jonowego i kowalencyjnego w czsteczkach zwizków chemicznych. A. dobrze rozpuszczaj si w wodzie B. przewodz prd w postaci stopionej C. rozpuszczone przewodz prd D. mog charakteryzowa si zarówno niskimi, jak i wysokimi temperaturami topnienia E. maj wysokie temperatury topnienia F. s na ogóB sBabo rozpuszczalne w rozpuszczalnikach polarnych Typ zwizków WBa[ciwo[ci fizyczne zwizki jonowe zwizki kowalencyjne 6 Chemia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i  Gazet Wyborcz Zadanie 16. (1 pkt) Korzystajc z szeregu aktywno[ci metali, wybierz spo[ród podanych metale, które reaguj ze st|onym roztworem kwasu solnego. sód, miedz, srebro, lit, zBoto, magnez, rt, wapD ........................................................................................................................................ Zadanie 17. (2 pkt) Napisz równania reakcji cynku i tlenku potasu z roztworem kwasu bromowodorowego. ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ Informacja do zadaD 18. i 19. Chlor w laboratorium otrzymuje si w wyniku reakcji kwasu solnego z manganianem(VII) potasu (KMnO4). Produktami tej reakcji, oprócz chloru, s: woda, chlorek manganu(II) oraz chlorek potasu. Zadanie 18. (2 pkt) Zapisz w sposób czsteczkowy równanie reakcji otrzymywania chloru z manganianu(VII) po- tasu i kwasu solnego. Dobierz wspóBczynniki stechiometryczne metod bilansu jonowo-elek- tronowego. Równanie reakcji: .............................................................................................................................. 7 Chemia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i  Gazet Wyborcz Zadanie 19. (1 pkt) Wska| utleniacz i reduktor w równaniu reakcji otrzymywania chloru z manganianu(VII) potasu. Utleniacz: ......................................................................................................................... Reduktor: ........................................................................................................................ Zadanie 20. (2 pkt) Podane tlenki wpisz do tabeli zgodnie z ich charakterem chemicznym. CaO, SO2, NO, SO3, Na2O, MgO, NO2, N2O5, CO, CO2 Charakter kwasowy Charakter zasadowy Charakter obojtny Zadanie 21. (2 pkt) OceD, jak si zmieni szybko[ reakcji: Fe + 2 HCl $ FeCl2 + H2, gdy: a) u|yjemy do niej mocno rozcieDczonego kwasu chlorowodorowego zamiast roztworu st|o- nego; ........................................................................................................................................ b) podwy|szymy temperatur. ........................................................................................................................................ Zadanie 22. (2 pkt) Oblicz, ile gramów siarczanu(VI) sodu nale|y odwa|y i ile cm3 wody nale|y odmierzy, by uzyska 220 g nasyconego wodnego roztworu tej substancji w T = 25 °C, je[li rozpuszczalno[ tej soli w podanej temperaturze wynosi 28g/100g H2O. W obliczeniach przyjmij, |e gsto[ wody wynosi 1 g/cm3. Wynik podaj z dokBadno[ci do trzech miejsc po przecinku. Obliczenia: Odpowiedz: ........................................................................................................................................ 8 Chemia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i  Gazet Wyborcz Zadanie 23. (2 pkt) Tabela zawiera warto[ci temperatur wrzenia (Twrz) i topnienia (Ttop) dla trzech alkanów ró|ni- cych si stopniem rozgaBzienia BaDcucha wglowego. Nazwa alkanu Twrz [°C] Ttop [°C] 2-metylopentan 60  154 2,3-dimetylobutan 58  135 2,2-dimetylobutan 50  98 Na podstawie podanych informacji sformuBuj wnioski dotyczce zale|no[ci pomidzy stop- niem rozgaBzienia BaDcucha wglowego a warto[ci temperatury topnienia i wrzenia dla przedstawionych alkanów. ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ Zadanie 24. (2 pkt) Okre[l, jakie typy reakcji (substytucji, addycji, eliminacji) stanowi podane równania reakcji. Ni I + H2 Cl FeCl3 II + Cl2 + HCl Al2O3 + H2O III T HO Cl IV H3C CH + Zn H3C CH + ZnCl2 CH2 CH2 Cl Reakcja I: ........................................................................................................................ Reakcja II: ....................................................................................................................... Reakcja III: ...................................................................................................................... Reakcja IV: ...................................................................................................................... 9 Chemia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i  Gazet Wyborcz Zadanie 25. (2 pkt) Zaproponuj metody odró|niania zwizków organicznych zestawionych w poszczególnych pod- punktach. O H3C CH2 O H3C CH2 H C a) b) H C H2C CH2 a) b) H2C CH2 OH OH H2C CH3 H2C CH3 CH3 O O H3C CH3 H3C CH3 O O H3C CH3 H3C C C CH2 CH d) c) HC CH HC CH C CH2 C CH d) c) HC CH HC CH H3C CH3 H CH3 H3C CH3 CH3 H3C CH3 H CH3 H3C CH3 CH3 a) .................................................................................................................................... b) .................................................................................................................................... c) .................................................................................................................................... d) .................................................................................................................................... Zadanie 26. (2 pkt) Gsto[ par pewnego alkenu w warunkach normalnych wynosi 2,5 g/dm3. Wykorzystujc ogólny wzór odpowiedniego szeregu homologicznego, wykonaj obliczenia i ustal wzór sumaryczny tego zwizku. Obliczenia: Odpowiedz: ........................................................................................................................................ 10 Chemia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i  Gazet Wyborcz Zadanie 27. (2 pkt) Aldehyd salicylowy to bezbarwna, oleista ciecz o aromatycznym zapachu, rozpuszczalna w alkoholu etylowym i eterze dietylowym. Wystpuje w ro[linnych olejkach eterycznych, sto- sowany jest w przemy[le perfumeryjnym do syntezy kumaryny oraz do produkcji niektórych barwników. Poni|ej przedstawiono wzór chemiczny aldehydu salicylowego. H o C OH Przeanalizuj struktur aldehydu salicylowego. Na tej podstawie okre[l, którym reakcjom ule- ga ten zwizek. Wpisz do tabeli P, je[li zdanie jest prawdziwe, lub F, je[li zdanie jest faBszywe. Zdanie P F 1. Zwizek ten daje pozytywny wynik próby Trommera. 2. Zwizek ten daje pozytywny wynik próby Tollensa. 3. Aldehyd salicylowy nie ulega reakcji z roztworem NaOH. 4. Zwizek ten ulega reakcji nitrowania. Zadanie 28. (1 pkt) Poni|ej przedstawiono struktur cytozyny  organicznego zwizku chemicznego, który jest jedn z zasad pirymidynowych, wystpujcych w DNA i RNA jako element nukleozydów. NH2 1 N 2 o Podaj nazwy systematyczne grup oznaczonych we wzorze numerami 1 i 2. Grupa 1: .......................................................................................................................... Grupa 2: .......................................................................................................................... Zadanie 29. (1 pkt) Poni|ej podano wzory dwóch aminokwasów: alaniny i glicyny. Narysuj wzór dowolnego dipeptydu zbudowanego z tych dwóch aminokwasów. O O H3C C H2N C CH OH CH2 OH NH2 alanina glicyna 11 Chemia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i  Gazet Wyborcz BRUDNOPIS (nie podlega ocenie) 12

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
MATURA PODSTAWOWA CHEMIA ODPOWIEDZI
MATURA PODSTAWOWA GEOGRAFIA ARKUSZ
MATURA PODSTAWOWA FIZYKA ARKUSZ
Chemia Matura Styczeń 2003 Arkusz 1
Matura 2008 Chemia podstawa odp
arkusz matura podstawowa
Chemia arkusz I poziom podstawowy
Chemia Matura Styczeń 2001 Arkusz 2

więcej podobnych podstron