plik


ÿþSygn. akt I KZP 7/06 U C H W A A A Dnia 23 maja 2006 r. Sd Najwy|szy - Izba Karna w Warszawie na posiedzeniu w skBadzie: Przewodniczcy: Prezes SN Lech Paprzycki Sdziowie SN: Tomasz Grzegorczyk WiesBaw Kozielewicz Waldemar PBóciennik Andrzej SiuchniDski Marek SokoBowski (sprawozdawca) StanisBaw ZabBocki Protokolant: Marcin PaweBek przy udziale prokuratora Prokuratury Krajowej Aleksandra Herzoga w sprawie z zawiadomienia TP Edukacja i Wypoczynek SpóBka z o.o. z siedzib w W. o popeBnieniu przestpstwa, po rozpoznaniu przekazanego na podstawie art. 441 § 1 k.p.k., przez Sd Rejonowy w D., postanowieniem z dnia 12 pazdziernika 2005 r., sygn. akt (...) do rozstrzygnicia Sdowi Najwy|szemu, a przez skBad trzech sdziów tego Sdu na podstawie art. 441 § 2 k.p.k.  postanowieniem z dnia 24 lutego 2006 r.  powikszonemu skBadowi Sdu Najwy|szego, zagadnienia prawnego wymagajcego zasadniczej wykBadni ustawy:  Czy przed wej[ciem w |ycie przepisów ustawy z dnia 30.06.2005 r. o zmianie ustawy - Prawo o adwokaturze i niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 163, poz. 1361) radca prawny bdcy peBnomocnikiem spóBki z ograniczon odpowiedzialno[ci, pokrzywdzonej na skutek kradzie|y, byB osob uprawnion do wniesienia za|alenia na postanowienie o umorzeniu dochodzenia i wpisaniu sprawy do rejestru przestpstw z powodu niewykrycia sprawcy (art. 88 § 3 k.p.k. w zw. z art. 429 § 1 k.p.k. i art. 465 § 1 k.p.k.)? uchwaliB udzieli nastpujcej odpowiedzi: Okre[lenie  w zakresie roszczeD majtkowych - u|yte w art. 88 § 3 k.p.k. - oznacza reprezentowanie powoda cywilnego jako strony procesu. U Z A S A D N I E N I E Przekazane skBadowi powikszonemu zagadnienie prawne powstaBo na tle nastpujcej sytuacji procesowej. Po wszczciu przez Policj dochodzenia w sprawie kradzie|y na szkod spóBki prawa handlowego, postpowanie to umorzono i wpisano spraw do rejestru przestpstw z powodu niewykrycia sprawcy. Postanowienie to zatwierdziB prokurator. Na postanowienie wniesione zostaBo za|alenie pokrzywdzonej spóBki, reprezentowanej przez radców prawnych, przy czym za|alenie to podpisaB jeden z tych radców. W [rodku odwoBawczym zarzucono bBdn kwalifikacj czynu bdcego przedmiotem dochodzenia, albowiem zdaniem skar|cego doszBo nie do kradzie|y zwykBej, ale do kradzie|y z wBamaniem. Ju| w tym miejscu zasygnalizowa wypada, |e w zwizku z postanowieniami umowy ubezpieczenia kwalifikacja prawna czynu przestpnego, który stanowiB przedmiot dochodzenia, mogBa mie znaczenie z 2 punktu widzenia stosunków midzy pokrzywdzon tym czynem spóBk a ubezpieczycielem i mogBa wpBywa na uzyskanie ochrony ubezpieczeniowej. Prokurator wydaB zarzdzenie o odmowie przyjcia za|alenia z uwagi na  wniesienie go przez osob nieuprawnion , wywodzc, |e z wyjtkiem instytucji okre[lonych w art. 88 § 2 k.p.k. radca prawny mo|e by peBnomocnikiem jedynie w zakresie roszczeD majtkowych. Na zarzdzenie to wniesione zostaBo z kolei za|alenie podpisane przez drugiego z radców reprezentujcych spóBk, w którym wywodziB on, |e  na etapie zawiadomienia o przestpstwie oraz umorzenia postpowania z braku ustalenia sprawców spóBka nie ma mo|liwo[ci zgBoszenia roszczeD majtkowych, aczkolwiek oczywiste jest, |e takie roszczenia zgBosiBaby na stosownym etapie . Prokurator nadrzdny nie przychyliB si do tego za|alenia i przekazaB je do rozpoznania sdowi. Sd Rejonowy, w tym ukBadzie procesowym sd odwoBawczy, przekazaB - w trybie art. 441 § 1 k.p.k.  Sdowi Najwy|szemu zagadnienie prawne. Prokurator Prokuratury Krajowej wniósB o odmow podjcia uchwaBy na tej podstawie, |e kwestia rozumienia pojcia  >w zakresie roszczeD majtkowych< (& ) w ka|dej konkretnej sprawie uzale|niona jest od oceny stanu faktycznego i |e dopuszczalna jest ka|da  czynno[ prawna podejmowana przez radc prawnego jako peBnomocnika podmiotu, o którym mowa w art. 88 § 3 k.p.k. , je[li tylko  ma bezpo[redni zwizek z zakresem roszczeD majtkowych tego podmiotu . Sd Najwy|szy w skBadzie zwykBym, postanowieniem z dnia 24 lutego 2006 r. sygn. akt I KZP 50/05, na podstawie art. 441 § 2 k.p.k. przedstawiB rozstrzygnicie zagadnienia prawnego powikszonemu skBadowi Sdu Najwy|szego. W uzasadnieniu tego postanowienia Sd Najwy|szy stwierdziB, |e zagadnienie prawne zostaBo sformuBowane przez Sd Rejonowy w D. w taki sposób, który  bez pogBbionej analizy tre[ci uzasadnienia orzeczenia sdu 3 odwoBawczego  mógBby skBania do wydania przez Sd Najwy|szy postanowienia o odmowie podjcia uchwaBy, albowiem formuBa pytania zmierza do uzyskania informacji o tym, jak nale|y postpi w okre[lonej sytuacji procesowej. Je[li jednak uwzgldni istot zagadnienia, o rozstrzygnicie którego zwróciB si sd, to problem ten wymaga pogBbionej analizy prawnej i mo|e, w [wietle kryteriów przyjtych w orzecznictwie Sdu Najwy|szego, stanowi materi zasadniczej wykBadni prawa. Na tle tre[ci przepisu art. 88 § 3 k.p.k. rodzi si bowiem zagadnienie prawne, wymagajce zasadniczej wykBadni ustawy, do którego nawizaB w uzasadnieniu swego postanowienia Sd Rejonowy. Zagadnienie to nie mo|e by jednak sprowadzone do rozstrzygnicia tylko ukBadu procesowego, zwizanego z rozpoznawaniem za|alenia na postanowienie o umorzeniu postpowania. W konsekwencji Sd Najwy|szy doszedB do wniosku, |e prawidBowo sformuBowane zagadnienie prawne, które zmierzaBoby z jednej strony do uzyskania wykBadni przepisu art. 88 § 3 k.p.k. (nie za[ do zasignicia swoistej porady prawnej), a z drugiej strony prowadziBoby sd odwoBawczy do rozstrzygnicia dylematu powstaBego na tle realiów rozpoznawanej sprawy, winno przyj posta nastpujcego pytania : czy przez u|yte w art. 88 § 3 k.p.k. pojcie  w zakresie roszczeD majtkowych nale|y rozumie wszystkie, podejmowane przez peBnomocnika strony w toku procesu, czynno[ci dotyczce kwestii istotnych dla dochodzenia roszczeD majtkowych, czy te| tylko te, które s zwizane z reprezentowaniem powoda cywilnego jako strony procesu ewentualnie tak|e ze zgBoszeniem |dania okre[lonego w art. 46 § 1 k.k. Poniewa| skBad zwykBy Sdu Najwy|szego, dziaBajc na podstawie art. 441 § 2 k.p.k., nie mo|e sformuBowa nowego pytania (zagadnienia prawnego), a tylko przekaza rozstrzygnicie zagadnienia prawnego, tak jak zostaBo ono przedstawione, a uwagi dotyczce tre[ci pytania stanowi jedynie sugesti, w jakiej formule skBad powikszony mógBby udzieli ewentualnej odpowiedzi. 4 W dalszej cz[ci swoich rozwa|aD skBad zwykBy Sdu Najwy|szego omówiB szczegóBowo argumenty mogce mie znaczenie przy wykBadni przepisu art. 88 § 3 k.p.k. i, uwzgldniajc mo|liwo[ dwóch odmiennych sposobów odczytania w pBaszczyznie jzykowej tego przepisu oraz powa|ne znaczenie opisanego zagadnienia dla codziennej praktyki wymiaru sprawiedliwo[ci i wrcz ustrojowy charakter rozpoznawanej kwestii, zdecydowaB o przekazaniu tego zagadnienia do rozstrzygnicia skBadowi powikszonemu. Rozstrzygajc zagadnienie prawne Sd Najwy|szy zwa|yB, co nastpuje. W pierwszej kolejno[ci stwierdzi nale|y, |e w sprawie wyBoniBo si zagadnienie prawne wymagajce zasadniczej wykBadni ustawy, lecz nie w postaci udzielenia wprost odpowiedzi na pytanie sdu odwoBawczego, a w drodze wykBadni pojcia  w zakresie roszczeD majtkowych u|ytego w art. 88 § 3 k.p.k. Trafne jest stanowisko skBadu zwykBego Sdu Najwy|szego, |e prokurator Prokuratury Krajowej, wnioskujc odmow udzielenia odpowiedzi, ju| sam proponuje odmienne rozumienie tego pojcia od dotychczas przyjmowanego w orzecznictwie i pi[miennictwie, a wic - w istocie rzeczy  sam dokonuje wykBadni. Od chwili wej[cia w |ycie Kodeksu postpowania karnego z 1997 roku pojcie to byBo interpretowane w zasadzie jednolicie. Powszechnie przyjmuje si bowiem w orzecznictwie i w pi[miennictwie (zmiany zarówno w tre[ci art. 88 § 2, jak i art. 88 § 3 k.p.k., dokonane w tzw. noweli styczniowej, dla omawianego tu zagadnienia nie maj istotnego znaczenia), |e o ile reprezentujc instytucj paDstwow, samorzdow lub spoBeczn (art. 88 § 2 k.p.k.) radca prawny mo|e dziaBa w charakterze jej peBnomocnika w procesie karnym praktycznie w nieograniczonym zakresie (a zatem skBada jako jej peBnomocnik wszelkie wnioski incydentalne, by peBnomocnikiem takiej instytucji, gdy przysBuguje jej status jedynie pokrzywdzonego, a tak|e wówczas, gdy uzyska ona status oskar|yciela prywatnego, oskar|yciela posiBkowego ubocznego albo samoistnego, jak równie| status powoda cywilnego  wszystko to niezale|nie od 5 stadium postpowania), o tyle gdy chodzi o jeden z podmiotów wymienionych w art. 88 § 3 k.p.k., to jest o osoby prawne inne ni| przewidziane w art. 88 § 2 (a zatem, nawizujc do realiów niniejszej sprawy, tak|e i spóBki prawa handlowego), jednostki nie majce osobowo[ci prawnej, a tak|e osoby fizyczne prowadzce dziaBalno[ gospodarcz, radca prawny mo|e je reprezentowa w charakterze peBnomocnika praktycznie tylko wówczas, gdy jeden z tych podmiotów dziaBa jako powód cywilny (tak np. P.HofmaDski, E.Sadzik, K.Zgryzek : Kodeks postpowania karnego. Komentarz, Warszawa 2004, t. I, s. 447, gdy w tezie 11 in fine wyraznie wskazuj na art. 62 k.p.k. ; Z.GostyDski, S.ZabBocki /w:/ Z.GostyDski (red.) : Kodeks postpowania karnego. Komentarz, Warszawa 2003, t. I, s. 616 ; J.Grajewski /w:/ J.Grajewski, L.Paprzycki, S.Steinborn : Kodeks postpowania karnego. Komentarz, Kraków 2006, t. I, s. 320 ; A.ZwiatBowski : Radca prawny jako peBnomocnik w postpowaniu karnym, Radca Prawny 2002, nr 4, s. 35, ten|e : Zmiany istotne dla radców prawnych wprowadzone do prawa karnego procesowego ustaw z dnia 10 stycznia 2003 r., Radca Prawny 2003, nr 5, s. 7). Natomiast przy realizacji wszelkich innych praw procesowych podmiotów wymienionych w art. 88 § 3 k.p.k. wyklucza si, aby ich peBnomocnikiem byB radca prawny. Dotyczy to w szczególno[ci realizacji tych praw w charakterze oskar|yciela posiBkowego czy prywatnego. Tak wic, na gruncie art. 88 § 3 k.p.k. powszechnie przyjmuje si restryktywn (wsk) wykBadni pojcia  w zakresie roszczeD majtkowych , sprowadzajc je do procesowego |dania okre[lonego [wiadczenia majtkowego, skierowanego do ujawnionego ju| sprawcy czynu zabronionego. Ten kierunek wykBadni mo|e by wizany zarówno z argumentami systemowymi (jasno zarysowane zró|nicowanie prerogatyw peBnomocnika podmiotu okre[lonego w § 3 art. 88 k.p.k. w porównaniu z uprawnieniami peBnomocnika podmiotu okre[lonego w § 2 tego samego przepisu), jak i historycznymi (znacznie szersze uprawnienia - w zakresie reprezentowania podmiotów wystpujcych w 6 procesie karnym - osób posiadajcych uprawnienia adwokackie w porównaniu z osobami posiadajcymi uprawnienia radcowskie). Zgodnie z t wykBadni pojcie  roszczenie majtkowe u|yte w art. 62 k.p.k., art. 88 § 3 k.p.k. oraz art. 107 § 1 k.p.k. ma to samo znaczenie. Podstawow zalet tej interpretacji jest jej jednoznaczno[. Oczywi[cie, utrwalenie si pogldu o poprawno[ci wskiej wykBadni omawianego pojcia  w zakresie roszczeD majtkowych nie wyklucza odstpienia od niej. Stwierdzi nale|y, |e istniej równie| mo|liwo[ci odmiennej jego wykBadni. Przepis art. 62 k.p.k., dotyczcy powództwa cywilnego, posBuguje si pojciem  dochodzenia w postpowaniu karnym roszczeD majtkowych za[ przepis art. 88 § 3 k.p.k. pojciem  w zakresie roszczeD majtkowych . W pBaszczyznie wykBadni jzykowej okre[lenie  w zakresie roszczeD majtkowych mo|e by bowiem rozumiane nie tylko jako sformuBowanie procesowego |dania okre[lonego [wiadczenia majtkowego, skierowanego do ujawnionego ju| sprawcy czynu zabronionego (dochodzenie roszczeD), ale znacznie szerzej, a mianowicie jako podejmowanie wszelkich, w zale|no[ci od etapu postpowania bardzo ró|norodnych, czynno[ci dotyczcych kwestii istotnych dla dochodzenia roszczeD majtkowych. Nie wnikajc zatem nawet w niuanse cywilistyczne definiowania pojcia roszczenie czy to od strony materialnoprawnej (jako emanacji prawa podmiotowego /uprawnienia/, któremu odpowiada obowizek innej osoby, bdcy korelatem tego prawa), czy to od strony procesowej (jako zgBaszanego w procesie |dania i uzasadniajcych to |danie okoliczno[ci faktycznych), stwierdzi nale|y, |e ci|ar wykBadni w warstwie jzykowej przesun mo|na na dwa pierwsze sBowa analizowanego fragmentu przepisu, a mianowicie na sformuBowanie  w zakresie . Ma racj prokurator Prokuratury Krajowej, gdy w swym wniosku stwierdza, |e dla kwestii dochodzenia roszczeD cywilnoprawnych w przypadkach, gdy szkoda wynikBa ze zbrodni lub wystpku niezbdne jest ustalenia istnienia przedmiotowych i podmiotowych znamion zbrodni lub wystpku stypizowanych 7 w prawie karnym, nie zawsze natomiast jest konieczne imienne wskazanie sprawcy przestpstwa (zob. te| G.Bieniek /red./ : Komentarz do kodeksu cywilnego. Ksiga trzecia. Zobowizania, Warszawa 2005, t. I, s. 444 ; por. tak|e uchwaB Sdu Najwy|szego z dnia 21 listopada 1967 r., III PZP 34/67, OSNCP 1968, z. 6, poz. 94). Dlatego te| sBusznie wskazuje si, |e powód cywilny mo|e dowodzi nie tylko okoliczno[ci zwizanych z wysoko[ci dochodzonego roszczenia, ale tak|e okoliczno[ci odnoszcych si do winy sprawcy przestpstwa, gdy ustalenie winy sprawcy w sensie karnoprawnym jest jednocze[nie warunkiem merytorycznego orzekania w przedmiocie powództwa cywilnego w procesie karnym, za[ okoliczno[ci dotyczcych kwalifikacji prawnej czynu powód mo|e dowodzi o tyle, o ile kwalifikacja prawna odgrywa rol z punktu widzenia podstawy lub zakresu roszczenia (tak te| Sd Najwy|szy w uchwale poBczonych Izb Karnej i Wojskowej z dnia 26 listopada 1976 r., VI KZP 11/75, OSNKW 1977, z. 12, poz. 1 ; Z.GostyDski, R.A.StefaDski /w:/ Z.GostyDski : op. cit., t. I, s. 505 ; T.Grzegorczyk : Kodeks postpowania karnego. Komentarz, Kraków 2005, s. 244 ; P.Hofmanski, E.Sadzik, K.Zgryzek : op. cit., t. I, s. 357 oraz szereg dalszych zródeB, wskazanych w wymienionych publikacjach). Brak jest zatem, jak si wydaje, racjonalnych argumentów, aby zaw|a mo|liwo[ podejmowania przez pokrzywdzonego staraD w zakresie dowodzenia okoliczno[ci mogcych mie znaczenie dla jego roszczenia na tym etapie, na którym nie ma on jeszcze mo|liwo[ci uzyskania statusu powoda cywilnego, to jest w trakcie postpowania przygotowawczego, ale tak|e argumentów przemawiajcych za tym, aby w pBaszczyznie jzykowej uzale|ni rozumienie tego, jakie czynno[ci wchodz  w zakres staraD zwizanych z roszczeniem majtkowym, od faktu, czy pokrzywdzony podejmuje je samodzielnie, czy z udziaBem peBnomocnika. ProwadziBoby to do wniosku, |e na etapie postpowania przygotowawczego okre[lenie  w zakresie roszczeD majtkowych dotyczy wszelkich czynno[ci podejmowanych w toku dochodzenia lub [ledztwa, istotnych dla dochodzenia tych roszczeD, w tym 8 równie| skBadania [rodków odwoBawczych od orzeczeD, których tre[ mo|e uniemo|liwi lub utrudni uzyskanie w przyszBo[ci przez pokrzywdzonego zaspokojenia. Tak te| proponuje okre[li uprawnienia radcy prawnego na etapie postpowania przygotowawczego prokurator Prokuratury Krajowej, prezentujcy w niniejszej sprawie swoje stanowisko procesowe. Sprowadza on jednak caBe zagadnienie do  oceny stanu faktycznego na gruncie konkretnej sprawy (a wic do kwestii faktu), nie dostrzegajc szerszych implikacji prawnych (a wic kwestii prawa) swego stanowiska. Rzecz natomiast w tym, |e przepis art. 88 § 3 k.p.k. zawiera norm o charakterze ogólnym, odnoszc si do caBego toku postpowania, nie za[ do poszczególnych jego etapów. Jak si zatem wydaje, okre[lenie  w zakresie roszczenia majtkowego powinno by lege non distinguente rozumiane tak samo na wszystkich etapach postpowania, w tym tak|e i w fazie postpowania jurysdykcyjnego. Je[li tak, to  oderwanie uprawnieD radcy prawnego od roli procesowej, w jakiej wystpuje pokrzywdzony, a zwizanie tych uprawnieD wBa[nie z charakterem czynno[ci podejmowanych na jego rzecz, powinno dotyczy nie tylko fazy postpowania przygotowawczego, ale i jurysdykcyjnego. W konsekwencji, radcy prawnemu nale|aBoby tak|e i po skierowaniu aktu oskar|enia do sdu przyzna prawo podejmowania wszelkich czynno[ci  w zakresie roszczenia majtkowego w przedstawionym wy|ej rozumieniu, niezale|nie od tego, w jakiej roli wystpuje pokrzywdzony przestpstwem, a wic tak|e i wówczas, gdy nie jest on powodem cywilnym, ale np. oskar|ycielem posiBkowym albo prywatnym. Przy tak poszerzonym rozumieniu okre[lenia  w zakresie roszczeD majtkowych, nieczytelny staje si jednak podziaB pomidzy § 2 i § 3 art. 88 k.p.k. i okazaBoby si, |e w obu tych przepisach w istocie upowa|niono radców prawnych do wystpowania w roli peBnomocników zarówno pokrzywdzonych (na etapie postpowania przygotowawczego), jak i oskar|ycieli posiBkowych, oskar|ycieli prywatnych, powodów cywilnych (na etapie postpowania 9 jurysdykcyjnego), niezale|nie od charakteru podmiotu, który jest przez nich reprezentowany. Prokurator Prokuratury Krajowej w uzasadnieniu swojego wniosku prezentuje pogld, |e peBnomocnik podmiotu, o którym mowa w art. 88 § 3 k.p.k., mo|e podejmowa wszelkie czynno[ci procesowe majce  bezpo[redni zwizek z zakresem roszczeD majtkowych tego podmiotu . Jednak|e w art. 88 § 3 k.p.k. nie ma ograniczenia stwarzajcego wymóg, by zwizek czynno[ci z roszeniami majtkowymi byB  bezpo[redni (jak na przykBad w art. 49 § 1 k.p.k.). Sd Rejonowy w D. w uzasadnieniu swojego postanowienia trafnie zwróciB uwag, |e czynno[ci procesowe mog mie czasem daleki zwizek z roszczeniem majtkowym i w praktyce wyznaczenie granicy, kiedy czynno[ci radcy prawnego s dokonywane w zakresie roszczeD majtkowych, a kiedy wykraczaj poza ten zakres, mo|e nastrcza trudno[ci. Implikacje bBdnych decyzji w kwestii dopuszczenia radcy prawnego do udziaBu w charakterze peBnomocnika mog by bardzo daleko idce. Stosownie do art. 2 § 1 pkt 3 k.p.k. jednym z celów postpowania karnego jest uwzgldnienie prawnie chronionych interesów pokrzywdzonego. Nie wydaje si jednak, by przepis art. 88 § 3 k.p.k. tak dalece chroniB interes pokrzywdzonego w wyborze peBnomocnika, |e w konsekwencji mogBoby to prowadzi do powa|nych komplikacji postpowania karnego z uwagi na kontrowersje w kwestiach incydentalnych. To ostatnie stwierdzenie nale|y odnie[ tak|e do argumentu natury funkcjonalnej, majcego przemawia za szerok wykBadni omawianego pojcia  w zakresie roszczeD majtkowych . Trudno negowa pogld, |e ze wszech miar celowe wydaje si, aby przy podejmowaniu tak trudnych czynno[ci, jak te, które zmierzaj w celu zabezpieczenia roszczeD majtkowych zwizanych z pokrzywdzeniem czynem zabronionym, ofiara mogBa korzysta z pomocy peBnomocnika, nie za[, by zmuszona byBa dokonywa ich osobi[cie. Jest jednak faktem, |e zawsze pozostaje mo|liwo[ skorzystania z pomocy peBnomocnika - 10 adwokata. Oczywi[cie dla podmiotów wymienionych w art. 88 § 3 k.p.k. ograniczenie wyboru peBnomocnika do adwokatów mo|e stanowi powa|n niedogodno[, lecz jej usunicie winno nastpi w drodze legislacyjnej, a nie przez zmian utrwalonej i jednoznacznej wykBadni. Zauwa|y nale|y, |e ustawodawca, nowelizujc w dniu 22 maja 1997 r. ustaw o radcach prawnych (Dz. U. Nr 75, poz. 471) i nawizujc do tendencji zmierzajcych do zmniejszania ró|nic midzy radcami prawnymi i adwokatami w zakresie ich uprawnieD procesowych, tak|e i w postpowaniu karnym, umo|liwiB radcom prawnym wystpowanie w sprawach karnych tak|e m.in. w charakterze peBnomocników oskar|ycieli posiBkowych bdcych podmiotami gospodarczymi - bez |adnych ograniczeD (przez dodanie do art. 79 § 1 d. k.p.k. z 1969 r. zdania drugiego, w brzmieniu :  Radca prawny mo|e by równie| peBnomocnikiem pokrzywdzonego podmiotu gospodarczego ). W kilkana[cie dni pózniej za[, uchwalajc nowy kodeks postpowania karnego, zniweczyB jednak t zmian, zawierajc w art. 88 § 3 omówione wy|ej ograniczenie. Nie wdajc si w rozwa|ania, które z tych unormowaD nale|y uzna za lepsze, stwierdzi nale|y, |e tylko w drodze nowelizacji przepisu art. 88 § 3 k.p.k. mo|na osign poszerzenie mo|liwo[ci wystpowania radców prawnych w postpowaniu karnym bez stworzenia stanu niejasno[ci. Podkre[lenia dalej wymaga, |e wbrew sugestii zawartej ju| w samym petitum postanowienia formuBujcego pytanie prawne, a rozwijanej w jego uzasadnieniu, dla jego rozstrzygnicia nie mo|e mie decydujcego znaczenia to czy uprawnienia radcy prawnego oceniane byByby na gruncie stanu prawnego obowizujcego przed wej[ciem w |ycie przepisów ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy  Prawo o adwokaturze i niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 163, poz. 1361), czy te| na gruncie stanu prawnego relewantnego po wej[ciu w |ycie wy|ej wymienionej nowelizacji. Nale|y bowiem podzieli pogld wyra|ony przez prokuratora reprezentujcego Prokuratur Krajow, |e zmiana art. 4 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (tekst jednolity: 11 Dz. U. z 2002 r., Nr 123, poz. 1059 ze zm.), dokonana w wy|ej wskazanej dacie, nie ma wpBywu na uprawnienia dziaBania radcy prawnego w postpowaniu karnym. Art. 4 ustawy o radcach prawnych okre[la bowiem jedynie w sposób ogólny, na czym polega wykonywanie zawodu radcy prawnego, akcentujc wyBczenie mo|liwo[ci wystpowania w charakterze obroDcy osoby fizycznej w postpowaniu karnym i w postpowaniu w sprawach o przestpstwa skarbowe (odmienne reguBy dotycz uprawnieD radcy wystpujcego w charakterze obroDcy tzw. podmiotu zbiorowego  zob. art. 33 ust. 2 ustawy o odpowiedzialno[ci podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod grozb kary oraz w charakterze osoby obwinionej  zob. art. 24 § 1 kodeksu postpowania w sprawach o wykroczenia). Przepis ten nie stanowi natomiast unormowania szczegóBowego, w [wietle którego nale|aBoby rozpatrywa zakres upowa|nienia radców prawnych do wystpowania w charakterze peBnomocników w postpowaniu karnym. W tej ostatniej mierze regulacje caBo[ciowe, o charakterze specjalnym, stanowi przepisy art. 88 § 2 i 3 k.p.k., za[ na gruncie spraw karnych skarbowych  przepis art. 123 § 1 k.k.s. Sd Najwy|szy w skBadzie zwykBym cz[ swoich rozwa|aD po[wiciB problemowi dopuszczalno[ci korzystania z peBnomocnika radcy prawnego przy skBadaniu wniosku przewidzianego w art. 46 § 1 k.p.k. W pi[miennictwie wskazano bowiem na tak mo|liwo[ (tak T.Grzegorczyk op. cit., s. 296; S.Steinborn /w:/ J.Grajewski, P.RogoziDski, S.Steinborn : Kodeks postpowania karnego (art. 1-424), t. I, Kraków 2005, s. 222). Stwierdzi jednak nale|y, |e kwestia ta nie wystpuje w niniejszej sprawie. Orzekajc w trybie przewidzianym w art. 441 § 1 k.p.k. Sd Najwy|szy mo|e rozstrzyga tylko zagadnienia, które wyBoni si przy rozpoznawaniu [rodka odwoBawczego. Sd Najwy|szy nie rozstrzygaB zatem kwestii czy zgBoszenie wniosku przewidzianego w art. 46 § 1 k.k. albo przewidzianego w art. 9 § 2 k.p.k. w zw. z art. 415 § 4 lub § 5 k.p.k. jest  dochodzeniem roszczeD majtkowych. 12 Z powy|szych wzgldów Sd Najwy|szy uchwaliB udzieli odpowiedzi jak na wstpie. /tp/ 13

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
I KZP 0053
I KZP 0024
kzp
KZP Optivum
I KZP 0021
I KZP 0003
I KZP 0018
I KZP 0019
I KZP 0027
I KZP 0010
0007 1
I KZP 0015
I KZP 0023

więcej podobnych podstron