205
Audyt wewnętrzny a proces zarządzania ryzykiem
pominąć roli audytu wewnętrznego i jego opinii dotyczącej skuteczności i efektywności procesu zarządzania ryzykiem w organizacji.
3. Rola audytu wewnętrznego w procesie zarządzania ryzykiem
Ciągłe zmiany w rozwoju organizacyjnym i technologicznym to czynniki, które spowodowały konieczność nieco innego spojrzenia nie tylko na zarządzanie, ale także na audyt wewnętrzny. Dotychczasowy model uznawał prymat systemu kontroli wewnętrznej jako głównego obszaru zainteresowania audytu [Knedler, Stasik, 2005, s. 16].
Według K. Winiarskiej „żaden system kontroli wewnętrznej, nawet najbardziej szczegółowo zaplanowany, nie gwarantuje sprawnego funkcjonowania organizacji. Kontrola jest zawsze wtórna do stanów i faktów realnych, trudno zatem wymagać od niej mocy przewidywania. Wraz z rozszerzaniem działalności organizacji, kierownictwo oczekuje pomocy w wyprzedzaniu zdarzeń negatywnych i przeciwdziałaniu ich skutkom. Doradcą kierownika jednostki w zmiennych warunkach otoczenia wewnętrznego i zewnętrznego może okazać się audytor wewnętrzny" [Winiarska, 2005, s. 9].
Od kilkunastu lat można zauważyć istotną zmianę interpretacji audytu wewnętrznego, podkreślającego znaczenie ryzyka i procesu jego zarządzania. Zmiana roli audytora wewnętrznego z kontrolera, nastawionego na weryfikację przeszłości i wychwycenie nieprawidłowości już popełnionych, w kierunku doradcy, nastawionego na zapewnienie poprawy efektywności prac w przyszłości oraz aktywne zapobieganie materializacji ryzyka [Mazurek, Piołunowicz, 2008, s. 8], została odzwierciedlona w Międzynarodowych Standardach Praktyki Zawodowej Audytu Wewnętrznego. Zmiana ukierunkowania audytu wewnętrznego została uwzględniona nie tylko na etapie planowania działalności audytu, ale również w obszarze usprawniania zarządzania ryzkiem w organizacji.
Instytut Audytorów Wewnętrznych, definiując już samo pojęcie audytu wewnętrznego, podkreślił jego istotne znaczenie w procesie zarządzania ryzykiem. Zgodnie z przyjętą przez IIA terminologią, audyt wewnętrzny wspiera organizację w osiąganiu wytyczonych celów poprzez systematyczne i konsekwentne działania służące ocenie i poprawie efektywności zarządzania ryzykiem, systemu kontroli oraz ładu organizacyjnego.