Makroekonomia
dr Adrian Horzyk (horzykt/'uci.agh.cdu.pl)
Wykład
Przyczyny inflacji upatruje się w dwóch rodzajach zdarzeń gospodarczych:
1. Niespodziewany i gwałtowny wzrost kosztów produkcyjnych, który prowadzi do ograniczenia zagregowanej podaży (AS). Inflację taką nazywamy inflacją kosztową. Inflacja kosztowa pojawia się w gospodarce w wyniku wzrostu kosztów produkcji spowodowanego wzrostem cen, np. energii lub płac. Poziom cen pchany jest wtedy przez rosnące koszty.
2. Wzrost zagregowanego popytu (AD) w gospodarce nazywamy inflacją popytową. Inflacja popytowa pojawia się w gospodarce w wyniku wzrostu zagregowanego popytu. Poziom cen ciągnięty jest przez zwiększony popyt nabywców.
(a) Inflacja kosztowa (b) Inflacja popytowa
Rysunek 1. a) Podczas inflacji kosztowej krzywa agregowanej podaży przesuwa się w lewo, co prowadzi do ustalenia nowej równowagi makroekonomicznej, ale przy wyższych cenach. Wielkość zagregowanego popytu maleje powodując bezrobocie, b) Podczas inflacji popytowej rośnie zagregowany popyt, czemu odpowiada przesunięcie na prawo krzywej zagregowanego popytu, co prowadzi do wyznaczenia nowej równowagi makroekonomicznej. Osiągana jest ona przy wyższym poziomie cen i przy większym realnym produkcie narodowym brutto (r-PNB) prowadząc do obniżenia poziomu bezrobocia.
Porównanie rodzajów inflacji:
Poziom cen |
r-PNB |
Bezrobocie | |
Inflacja kosztowa |
rośnie |
spada |
rośnie |
Inflacja popytowa |
rośnie |
rośnie |
spada |
2