3576354274

ŹRÓDŁA

Najbogatszym źródłem folianów w pożywieniu są ciemnozielone warzywa liściaste, pełne ziama zbóż, nasiona roślin strączkowych i wątroba (tab. 3).

Dobrymi źródłami kwasu foliowego są też warzywa i owoce bogate w witaminę C (pomarańcze, brukselka, kalafior) oraz karotenowe (pietruszka, szpinak, cykoria, sałata, pomidor).

Polecane bogate źródła kwasu foliowego to: pieczywo, warzywa i owoce, czyli produkty stanowiące podstawę i część środkową tzw. piramidy zdrowego żywienia (ryc. 2).

ZAPOTRZEBOWANIE, PRZYCZYNY I SKUTKI NIEDOBORU Zalecane w Polsce normy spożycia kwasu foliowego u kobiet zależą od ich aktywności fizycznej i wynoszą od 0,27 do 0,30 mg dziennie, a u kobiet ciężarnych do 0,45 mg. Rzeczywiste spożycie kwasu foliowego przez kobiety w Polsce jest o wiele niższe niż zalecane normy.

_Tabela 3. Zawartość folianów w produktach żywnościowych*__

Produkty bardzo bogate w kwas foliowy (ponad 0,1 mg w 100 mg produktu): Świeże, surowe lub krótko gotowane (10 -20 min) warzywa: brukselka, szparagi, szpinak, kapusta włoska, gotowana fasola.

Płatki śniadaniowe (wzbogacane kwasem foliowym).

Wątroba¹_

Produkty bogate w kwas foliowy (0,05- 0,1 mg w 100 mg produktu):

Świeże, surowe lub krótko gotowane (10 -20 min) warzywa: brokuły, kapusta, zielona fasolka, kalafior, zielony groszek, kiełki fasoli, gotowane ziama soi, sałata, pasternak.

Nerki, drożdże._

Produkty o umiarkowanej zawartości kwasu foliowego (0,015 -0,05 mg w 100 mg produktu):

Ziemniaki, większość (nie wymienionych) świeżych i gotowanych warzyw, większość owoców, większość orzechów.

Chleb, ryż brązowy, makaron z mąki pełnoziarnistej, płatki owsiane, otręby.

Ser, jogurt, mleko, jaja, łosoś, wołowina._

Produkty o małej zawartości kwasu foliowego (mniej niż 0,015 mg w 100 mg produktu): Ryż biały, makaron, napoje alkoholowe, cukier, ciasta, nie wymienione wcześniej mięsa i ryby.

Większość płatków śniadaniowych (nie wzbogacanych kwasem foliowym)_

* Źródło: Mulreany /., Arnold-Dean W.: Polic acid education pack. Health Education Authority, London 1998.

Niedobory kwasu foliowego mogą być spowodowane różnymi przyczynami np.:

-    -niskim spożyciem produktów bogatych w foliany,

-    -niską bioaktywnością folianów w diecie i znacznymi ich stratami spowodowanymi procesami kulinarnymi (gotowanie w wodzie, smażenie, zbyt długie przechowywanie w nieodpowiednich warunkach),

-    -przyspieszeniem rozkładu folianów w ciąży,

Strona 18 z 25

1

Nie zaleca się spożywania wątroby w czasie ciąży. Jest ona wprawdzie dobrym źródłem kwasu foliowego, ale zawiera dużą dawkę witaminy A (która może działać tera- togennie na płód) oraz inne produkty toksyczne powstające w wyniku różnych procesów przemiany materii.

Opracowała Grażyna Skirmuntt