3703947791

Telemonitoring Środowiska Morskiego i Systemy GIS, czyli zemsta Człowieka Ryby (tm)

teksty źródłowe: skrypt do wykładu, internet, Amadi, Oskar kompilacja opracowań: Amadi

1, (01) Nawigacja obserwacyjno-porównaw.cza oraz astrpnawigaeja.

Nawigacja obserwacyjno-porównawcza sprowadza się do obserwacji terenu dookoła (najlepiej gdy są tam jakieś punkty charakterystyczne) i porównania tego terenu z wzorcem (np. mapą). Wlicza się tu też rozpoznawanie np. sygnału z latami morskiej. Urządzeniem nawigującym jest w takim systemie sam nawigator. Jak łatwo się domyślić, nawigacja taka, o ile ogranicza się do obiektów na powierzchni ziemi, staje się zupełnie bezużyteczna np. na pełnym morzu.

Uwaga: urządzenia takie jak kompas wchodzą w zakres tzw. nawigacji terystycznej, która jest osobnym działem

Przykładowo, nawigacją obserwacyjno-porównawcząjest:

-    Dopasowanie obrazu terenu do wzorca

-    Wykorzystanie charakterystycznych cech terenu

-    Nawigacja wzdłuż rzeźby terenu

Astronawigacja natomiast polega na ustaleniu własnej pozycji w oparciu o pozycję (wysokość astronomiczna, azymut) wybranych ciał niebieskich. Obecnie, po upowszechnieniu nawigacji satelitarnej, traktowana jako sposób zapasowy .

Rys historyczny:

Ze względu na brak dostatecznie dokładnych przyrządów pomiarowych, początkowo posługiwano się Słońcem i gwiazdami do wyznaczenia przybliżonego kierunku poruszania się. Stosując kwadrant można było ustalić szerokość geograficzną, mierząc kąt między horyzontem a Gwiazdą Polarną. Dopiero wynalazek chronometru w 1759 roku pozwolił na określenie długości geograficznej. Ułożone zostały tablice, pozwalające na obliczenie położenia ciała niebieskiego na sferze niebieskiej w dowolnym momencie. Wprowadzono, dokładniejszy od kwadrantu, sekstant (przyrząd umożliwiający pomiar wysokości ciała niebieskiego. Pomiar może być wykonany zarówno przy widocznej jak i niewidocznej linii hory zontu.)

Aby otrzymać linię pozycyjną należy:

1.    Zmierzyć wysokość ciała niebieskiego nad horyzontem i oznaczyć czas pomiaru.

2.    Zmierzoną wysokość poprawić o stale błędy pomiaru i błędy spowodowane przejściem promieni świetlnych przez atmosferę.

3.    Za pomocą tablic efemeryd obliczyć wysokość i azymut danego ciała w pozycji wyjściowej.

4.    Z różnicy między wysokością zmierzoną a wyliczoną i azymutu wykreślić linię pozycyjną.

Obserwacje powtórzyć dla kilku innych ciał, aby uzyskać kilka linii pozycyjnych (przecięcie dwóch, a w prakty ce ze względu na większą dokładność, trzech linii pozycyjnych otrzymanych z pomiaru wysokości ciała niebieskiego umożliw ia określenie pozycji obserwatora). Ponieważ pomiarów' można dokonywać zasadniczo między brzaskiem nawigacyjnym a brzaskiem astronomicznym, w celu lepszego wykorzystania czasu, najpierw mierzy się wysokość kilku gw iazd, a po zakończeniu pomiarów dokonuje sie obliczeń.