Zastaw ustanowiony wg przepisów KC. Można ustanowić na statku wpisanym i niewpisanym do rejestru okrętowego, jest to instytucja martwa. Żeby ustanowić taki zastaw trzeba przedmiot zastawu (statek) oddać w użytkowanie zastawnika albo osoby trzeciej na którą zastawnik i zastawca się zgadza. Jeśli by oddać to ten statek przestanie zarabiać, a zastawnik musi się opiekować statkiem i sprawować nad nim pieczę, a 89 do zastawu niebędącego hipoteką morską stosuje się przepisy kc o zastawie na rzeczach ruchomych.
Zastaw rejestrowy ustawa z 1996 r. ustanowienie zastawu bez wydawania przedmiotu zastawu zastawnikowi, zastaw jest wpisany do rejestru zastawów. Zabezpieczenie polega na wpisaniu. Nie można go ustanawiać na statkach wpisanych do rejestru statków.
Ustawowe prawo zastawu. Ratującemu cudze mienie przysługuje ustawowe prawo zastawu na rzeczach uratowanych, wydobywający z morza mienie, na tym mieniu.
Przywileje na statku. Jest to rodzaj ustawowego prawa zastawu na statku, jest ich cała grupa. Konwencja z 1926 przepisana słowo w słowo do kodeksu. Historia tej instytucji, privilegium łac, privus lex prawo szczególne. Już od pr. rzymskiego były pewne kategorie osób które miały pewne przywileje w stosunku do innych osób. Przywilej lepszego traktowania niż wszyscy inni wierzyciele. Jego wierzytelności były wcześniej zaspokajane niż wszystkie inne, jeżeli dochodziło do egzekucji ze statku. W wieku XIX w niektórych państwach liczba przywilejów osiągnęła ponad 10 miało to negatywne skutki dla hipoteki i mortgage bo były martwe, liczba przywilejów była tak wielka że jak ktoś nie miał przywileju to nie mógł liczyć na zaspokojenie wierzytelności. Konwencja miała na celu eliminację przywilejów, zmniejszenie ich liczby, żeby były prawem nadzwyczajnym. Przyznanie dodatkowych praw określonym wybranym grupom wierzycieli, tylko nielicznym, wyjątkom.
Definicja przywileju na statku (90§ 1) ustawowe prawo zastawu na statku z pierwszeństwem przed innymi wierzycielami, bez względu na zmianę właściciela statku. Ustawowe prawo zastawu związane z wierzytelnościom, przysługujące tym wierzytelnościom, dodatkowe zabezpieczenie o charakterze zastawu, jego przedmiotem jest statek morski.
Przywileje ciążą na „majątku morskim” armatora, opłacie za przewóz bagażu, należnym wynagrodzeniu za ratownictwo, nie tylko sam statek ale też należności zarobione przez ten statek, zabezpieczenie na frachcie, jeśli statek zatonie a zarobił fracht to z tego frachtu wierzyciel się zaspokaja.
Pierwszeństwo przed innymi wierzytelnościami. Najważniejsza cecha przywileju. Przed wszystkimi wierzytelnościami. Sprzeczność z KPC o kolejności zaspokojenia wierzytelności. Ciąży na statku niezależnie czy statek zostanie sprzedany, czy zmieni się armator, niezależnie od wiedzy nabywcy. Przywilej jest silniejszym zastawem niż wynikający z KPC, działa niezależnie od dobrej wiary nabywcy statku. Powstaje on z mocy samej ustawy niezależnie od wiedzy osób zainteresowanych. Jest to prawo niejawne, nie są nigdzie rejestrowane, powstają gdy powstaje wierzytelność zabezpieczona przywilejem jest prawem akcesoryjnym, dzielą los wierzytelności. Lista wierzytelności uprzywilejowanych a 91 przeczytać, nie wymaga na pamięć. Wierzytelności z tytułu opłat sądowych, portowych, umów o pracę, za ratownictwo, awaria wspólna. Kolejność wyliczenia jest ważna, ona decyduje o kolejności zaspokojenia, mają one wewnętrzną gradację. Kryterium ostatniej podróży i kolejnej podróży mniej istotne.
Są realizowane w drodze postępowania egzekucyjnego. Przywileje szybko wygasają, po_ 1 roku, ten kapitański po 6 mcach. Jeśli ktoś nie zrealizuje to prawo wygaśnie. Jeśli do tego terminu ktoś wniesie powództwo to będzie miał pierwszeństwo i inne uprawnienia, jeśli później wniesie to nie będzie miał tych uprawnień, wierzytelność nadal będzie istnieć. Tworzą one niepewność w obrocie, bo są one prawem niejawnym. Książka Brodecki Adamczyk o hipotekach i przywilejach, książka.
14
Joanna Trawińska