4038601040

Zarządzanie przez jakość w Medycznym Laboratorium Diagnostycznym. Dokumentacja Systemu Zarządzania Jakością.

mgr Dorota Skubała

Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej Piekary Śląskie Wstęp

Próby zdefiniowania pojęcia jakości pojawiły się już w czasach starożytnych. Platon definiował jakość jako pewien stopień doskonałości. Pojęcie jakości ewoluowało w czasie. W latach 50-tych mówiło się o jakości produktu, w latach 80-tych o jakości przedsiębiorstwa, w latach 90-tych wraz z serią norm ISO 9000 zdefiniowano jakość w odniesieniu do wymagań klienta. W związku z tym jakość rozumieć należy jako spełnienie oczekiwań lub wymagań (w tym wymagań prawnych) i osiągnięcia zadowolenia klienta. Jakość w laboratorium to wypadkowa wszystkich etapów pracy, które mają wpływ na niepewność wyniku badania i nie może być ograniczona wyłącznie do prowadzenia i monitorowania wewnętrznej kontroli jakości badań. Etap przedanalityczny, analityczny i poanalityczny muszą być planowane, nadzorowane, oceniane i doskonalone.

Aby skutecznie realizować koncepcję jakości w Medycznym Laboratorium Diagnostycznym, należy zbudować, otrzymywać i doskonalić system zarządzania jakością, wykorzystując go jako narzędzie zarządzania nowoczesnym laboratorium.

Podstawowe pojęcia

Jakość wg normy ISO 8402 to ogół cech i właściwości wyrobu lub usługi, które decydują o zdolności wyrobu lub usługi do zaspokajania ustalonych i wymaganych potrzeb, natomiast zgodnie z ISO 9001 to stopień, w jakim zbiór inherentnych właściwości spełnia wymagania (inherentny -tkwiący w czymś w istocie, strukturze, zasadniczym charakterze czegoś, w naturze, w ustalonych obyczajach; nieodłączny od).

System zarządzania jakością to struktura organizacyjna, procedury, procesy i wszystkie inne niezbędne elementy potrzebne do realizacji procesu zarządzania jakością.

Zasady zarządzania jakością tzw „filary jakości ” to:

1.    Orientacja na klienta - ostatecznie klient decyduje o jakości produktu

2.    Przywództwo - system musi mieć lidera, z przywództwa rodzi się zaangażowanie

3.    Zaangażowanie ludzi - motywacja, zrozumienie, wiedza i umiejętność jej wykorzystania

4.    Podejście procesowe - metoda podziału organizacji na poszczególne obszary, aby było łatwiej nimi zarządzać

5.    Podejście systemowe - gwarancja równowagi, stabilności działań

6.    Ciągłe doskonalenie - rozumiane jako element zarządczy

7.    Podejmowanie decyzji na podstawie faktów - gwarancja odtwarzalności działań

8.    Wzajemnie korzystne relacje z dostawcami

Proces - zbiór działań wzajemnie powiązanych lub wzajemnie oddziałujących, które przekształcają wejścia w wyjścia.

Rodzaje procesów:

•    proces główny (to proces dla którego funkcjonuje organizacja) - w MLD jest to usługa laboratoryjna

•    procesy zarządcze

•    procesy pomocnicze (wspomagają realizację procesu głównego)

Kompleksowe Zarządzanie Jakością (Total Quality Management TQM) to kultura zarządzania laboratorium wykorzystująca umiejętność pracy zespołowej dla realizacji celów jakościowych wyznaczonych przez Naczelne Kierownictwo.

Jest to rozwiązanie indywidualne dla danego laboratorium. Nie ma rozwiązań uniwersalnych, nie