Dr M. Slebioda, dr inż. P. Konieczka
Pan Marek Slebioda jest pracownikiem Perlan Technologies Polska Sp. z o.o.
ul. Puławska 303,02-785 Warszawa;
Pan Piotr Konieczka jest pracownikiem Katedry Chemii Analitycznej Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej; kaczor@chem.pg.gda.pl
Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest zapoznanie uczestników z możliwością automatyzacji przygotowania, wykonania i opracowania testów związanych z walidacją metody chromatograficznej. Przeprowadzone zostanie wyznaczenia granicy oznaczalności (LOQ) i wykrywalności (LOD) kilku związków zawartych w mieszaninie w oparciu o metodę krzywej wzorcowej. Ogólny opis wymagań dotyczących walidacji metod chromatograficznych można znaleźć w odpowiednich artykułach ciał normalizujących ten proces. Skrót zawarty jest w publikacji [1].
Podstawowe definicje
Granica wykrywalności jest zdefiniowana jako ilość (lub stężenie) analitu dająca odpowiedz yDL znacząco różną (trzy odchylenia standardowe sB) od szumu tła yB:
Pomimo możliwości zastosowania obliczeń elektronicznych bezpośredni pomiar yB oraz sB jest zwykle w metodach chromatograficznych niedogodny i niedokładny ze względu na małe wielkości mierzone. Wartość sB może być zastąpiona przez oszacowanie błędu standardowego se z krzywej regresji ilość analitu względem odpowiedzi:
n-r/
gdzie y„fe, jest wartością obserwowaną
ya, jest wartością obliczoną z krzywej kalibracyjnej n jest liczbą punktów kalibracyjnych 11 dla regresji liniowej wynosi 2
W punkcie odpowiadającym granicy wykrywalności yDL = ACDL + yB, gdzie CDL jest ilością analitu odpowiadającą granicy wykrywalności oraz A jest czułością analityczna (nachyleniem prostej regresji). Łącząc te równania otrzymuje się:
Jako granicę oznaczalności można uważać najmniejszą ilość analitu, która daje się oznaczyć z wystarczającą precyzją (dziesięć odchyleń standardowych sB). Stosując oszacowanie błędu na podstawie linii regresji można ją obliczyć jako:
(4)
Prosram obliczeniowy
Do projektowania walidacji, zbierania danych i wykonania obliczeń zastosowany zostanie automatyczny program obliczeniowy Method Validation Pack [i] współpracujący z programem sterującym chromatografem. Po zebraniu danych i ich ocenie można w programie Method Validation Pack wygenerować automatycznie raport końcowy zawierający wyniki analizy statystycznej. Dostępne w programie wzorce walidacji pozwalają na szybką konfigurację testów zgodnie z zaleceniami ICH Q2A/2B, USP, EP, DIN oraz FDA. Istnieje możliwość dołączenia do raportu z walidacji elektronicznych wersji standardowych procedur operacyjnych oraz innych dokumentów związanych z procesem walidacji. Sposób działania programu przedstawiony jest schematycznie na rysunku 1.