- Metody analityczne w przemyśle kosmetycznym -
Ćwiczenie 1
Temat: Związki powierzchniowo czynne. Oznaczanie trwałości w twardej wodzie.
Cel ćwiczenia: Zapoznanie ze sposobami oceny trwałości łatwo rozpuszczalnych środków powierzchniowo czynnych w twardej wodzie. Ocena wpływu temperatury na trwałość roztworów środków powierzchniowo czynnych.
I. Część teoretyczna
Pierwotnie przez określenie twardości wody rozumiano, że jest ona miarą właściwości wody uwidaczniającej się w zużywaniu mydła, bez wytwarzania piany przy skłócaniu. Właściwość tę powodują rozpuszczalne w wodzie sole wapnia, magnezu, a także strontu, żelaza, manganu, glinu, cynku oraz jony wodorowe. Piana zaczyna się wytwarzać dopiero wówczas, gdy nastąpi całkowite strącenie tych kationów w postaci nierozpuszczalnych związków z mydłem. Ponieważ w wodach naturalnych tylko jony wapnia i magnezu występują zazwyczaj w dużych ilościach, z biegiem czasu sumaryczną ich zawartość przyjęto traktować jako twardość wody.
Pojęcie twardości jest bardzo szerokie. Oprócz twardości ogólnej (Tw0), stanowiącej sumę zawartości jonów wapnia i magnezu, wyróżnia się twardość wapniową (Twca) -powodowana obecnością jonów wapnia - i twardość magnezową (TwMg) - powodowaną przez jony magnezu. Twardość wywołana przez wodorowęglany, węglany i wodorotlenki wapnia i magnezu nazywa się twardością węglanową (Tww). Twardość wywołana przez inne związki wapnia i magnezu nazywa się twardością niewęglanową (Twn). Twardość ogólna (Tw0) jest sumą twardości węglanowej i niewęglanowej.
Twardość ogólna Tw0 | |||||
Kationy |
Aniony | ||||
Symbol |
Rodzaj twardości |
Tww |
Twardość węglanowa |
Twn |
Twardość niewęglanowa |
TWCa |
wapniowa |
Tww Ca |
Ca(HC03)2 |
TWn Ca |
CaS04 |
Ca(OH)2 |
CaCl2 | ||||
CaC03 |
Ca(N03)2 | ||||
TwMg |
magnezowa |
Tww Mg |
Mg(HC03)2 |
TWn Mg |
MgS04 |
Mg(OH)2 |
MgCl2 | ||||
MgC03 |
Mg(N03)2 |