4380217346

146 ROCZNIK BEZPIECZEŃSTWA MIĘDZYNARODOWEGO - 2010/2011

we“ wymaga jednak odpowiedniego profesjonalnego przygotowania, zabezpieczenia środków finansowych i zasobów ludzkich, a także posiadania określonych zdolności militarnych i współpracy cywilnej (np. z policją, instytucjami sądowymi)⁶¹.

Biorąc pod uwagę, iż cechą współczesnych wyzwań jest ich asymetryczność, siecio-wość, kompleksowość, zróżnicowanie przedmiotowe (m. in.: upadające państwa, rozprzestrzenianie broni masowego rażenia, terroryzm, transnarodowa przestępczość zorganizowana, kryzysy ekonomiczne i środowiskowe, niekontrolowane migracje), uwzględniając globalne powiązania między podmiotami stosunków międzynarodowych, RFN kładzie duży nacisk na zdolność do podejmowania szerszej kooperacji, budowania koalicji i integrowania zasobów, które umożliwiają zarządzanie w sytuacjach kryzysowych. Celem Niemiec jest więc nie tylko zapobieganie konfliktom i kryzysom w skali światowej, minimalizowanie ich skutków we współpracy z partnerami⁶², ale także polityka prewencyjna, przy założeniu wykorzystania w pierwszej kolejności środków cywilnych przed militarnymi. Obok wymienionej zasady istnieje druga, która dotyczy angażowania się RFN przede wszystkim w inicjatywy multilateralne. W praktyce odzwierciedlają się one w większej aktywności RFN w operacjach pokojowych ONZ, misjach NATO oraz w ramach Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony.

1. Rola Auswartiges Amt w międzynarodowym reagowaniu kryzysowym

W przypadku sytuacji kryzysowych za granicą, w których zagrożone są interesy niemieckie lub niemieckich obywateli (np. ataki na placówki konsularne, zagrożenia i ataki terrorystyczne, zewnętrzne kryzysy polityczne i militarne, porwania za granicą, katastrofy naturalne, itp.), w Ministerstwie Spraw Zagranicznych (Auswartiges Amt - AA) powoływany jest pod przewodnictwem ministra spraw zagranicznych sztab kryzysowy, w skład którego wchodzą również przedstawiciele resortów powiązanych z konkretnym zagrożeniem⁶³.

Institutionen, zum Beispiel Polizei, Richter, Staatsanwalte. Der Ressortkreis Zivile Krisenpraventionsoll gestdrkt, Friihwarnmechanismen sollen verbessert warden. Nationale und EU-Mechanismen sind noch besserzu verzah-nen.Wir werden den Aktionsplan der BundesregierungzurZivilen Krisenpravention umsetzen”, cyt. za: „Geme-insam fur Deutschland. Mit Mut und Menschlichkeit“, Koalitionsvertrag zwischen CDU, CSU und SPD fur die 16. Wahlperiode des Deutschen Bundestages, 11.11.2005.

⁶¹    Oberblick: Zwile Krisenpravention, Konfliktlósung und Friedenskonsolidierung, Stand 01.08.2009, http://www. auswaertiges-amt.de/diplo/de/Aussenpolitik/Themen/Krisenpraevention/Grundlagen/Ueberblick.html [22.11.2010].

⁶²    RFN posiada umowy międzyrządowe ze wszystkimi państwami sąsiedzkimi, dotyczące udzielania wzajemnej pomocy w razie występowania zagrożeń i katastrof naturalnych, zob.: Bilaterale Katastrophenhilfeabkommen,

http://www.bbk.bund.de/cln_007/nn_403144/DE/06_Fachinformationsstelle/02_Rechtsgrundlagen/02_

Katastrophenhilfeabkommen/Katastrophenhilfeabkommen_einstieg.html_nnn=true [29.11.2010]. Umo

wa polsko-niemiecka w tym zakresie została zawarta na 3 miesiące przed powodzią stulecia z 1997 r., a jej ratyfikacja nastąpiła 24 września 1997 r., zob.: Umowa między Rzeczypospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o wzajemnej pomocy podczas katastrof i klęsk żywiołowych lub innych poważnych wypadków, Warszawa, 10 kwietnia 1997 r„ Dziennik Ustaw z 1999 r., nr 22, poz. 201, http://lex.pl/serwis/du/1999/0201.htm [30.11.2010].

⁶³    System des Krisenmanagements in Deutschland..., s. 15.