4486431455

Potrzeby człowieka ulegają zmianom w zależności od różnych faz w rozwoju człowieka, czy jego sytuacji zdrowotnej osobistej. Na uwagę zasługują potrzeby osób starszych, osób niepełnosprawnych. Jedną z faz życia człowieka jest okres senioralny a poświęcenie uwagi osobom starszym jest bardzo ważne z uwagi na specyfikę potrzeb tej grupy pacjentów w szpitalu czy podopiecznych w Domu Pomocy Społecznej.

Starzenie się i starość uwarunkowane są w znacznym stopniu przez charakter życia jakie człowiek prowadził i trudno jest określić jednolity model potrzeb człowieka starszego. Czynnikami, które warunkują sprawność umysłową i samopoczucie seniora są:

-    wykształcenie i kwalifikacje zawodowe,

-    środowisko, w którym człowiek żyje, ćwiczenia aktywizujące sferę umysłową,

-    dobry stan zdrowia, silne ciało.

Potrzeby każdego człowieka wraz z wiekiem zmieniają się w zakresie:

-    siły występowania potrzeb, niektóre są odczuwane bardziej intensywnie (np. potrzeba samorealizacji), a inne słabną nie mając takiego znaczenia jak w poprzednich fazach życia,

możliwości zaspakajania potrzeb, które mają związek z systemem wartości, osłabieniem motywacji,

sposobów zaspakajania potrzeb, gdyż zmianie uległa sytuacja życiowa człowieka, np. zmiana roli społecznej, zawodowej, ograniczenie kontaktów społecznych. Szczególnego znaczenia w życiu człowieka starszego nabierają potrzeby psychospołeczne:

1)    potrzeba przynależności i miłości, inaczej zwana potrzeba afiliacji. Zaspakajanie jej jest możliwe dzięki kontaktom z innymi ludźmi, więzi z dawnym środowiskiem, dobrym relacjom w rodzinie,

2)    potrzeba uznania - realizacja tej potrzeby jest możliwa poprzez znalezienie dodatkowego zatrudnienia na emeryturze, udział w formach aktywności społecznej, wykonywanie różnych zajęć na rzecz rodziny,

3)    potrzeba niezależności przejawia się w samodzielności ekonomicznej, możliwości decydowania o sobie i swoich sprawach,

4)    potrzeba bezpieczeństwa w aspekcie psychofizycznym jest zaspokojona gdy senior ma oparcie w rodzinie i poza nią, ma poczucie opieki ze strony bliskich osób, ma możliwość skorzystania z pomocy instytucji.

5)    potrzeba satysfakcji życiowej jest zaspokojona wówczas gdy osoba starsza ma poczucie zadowolenia z własnego miejsca w środowisku, łatwo adaptuje się do zmiennych warunków, doznaje szacunku ze strony rodziny, otoczenia.

U osoby z ograniczoną sprawnością potrzeby są dodatkowo wzmocnione poziomem jej niesprawności, stanem zdrowia, zakresem i rodzajem dysfunkcji. Jest przy tym oczywiste, że mimo ograniczeń pewne funkcje i sprawności w jakimś zakresie i na jakimś poziomie zostały zachowane albo rokują dużą nadzieję na ich powrót, rehabilitację, kompensację. Występujące ograniczenia sprawności prowadzą do konkretnych trudności w codziennym życiu i stanowią wymierną przeszkodę w rozwoju. Natomiast funkcje i sprawności, które się zachowały lub rokują poprawę w najbliższym czasie, wskazują na istniejące realne możliwości, czyli potencjał osoby niepełnosprawnej, i określają optymalne kierunki dalszego rozwoju.

Zbieranie danych o pacjencie

Przyjęcie określonego założenia diagnozy skutkuje jej określoną formułą, która jest opisana w materiale nauczania 4.2.1. I tak, jeśli założymy diagnozę wyłącznie w kategorii stanu - potrzeby - problemu, diagnoza może być ujęta jako stan - potrzeba - problem. Na przykład pacjent nie jest zainteresowany udziałem w terapii zajęciowej z powodu zmęczenia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13