środowi ska
w zależności od różnych uwarunkowań, dotyczących parametrów pracy oraz czynnika ludzkiego, po pokonaniu naturalnej obrony organizmu kolagenowy pył respirabilny unoszący się w strumieniu wentylacyjnym może być powodem zainicjowania zachorowania na pylicę [98aj;
w zależności od stężenia zapylenia może w niektórych miejscach wyrobisk nastąpić zmiejszenie widoczności aż do zupełnego jej zaniku. Obniża to komfort pracy, utrudnia orientację oraz może wywołać "irytację" u załogi, co w efekcie prowadzi do zwiększenia zagrożenia wypadkowego (69). Wprowadzenie kompleksowej mechanizacji i elektryfikacji kopalń wprawdzie znacznie zwiększyło wydobycie w ciągu kilkudziesięciu ostatnich lat, zostało jednak okupione zwiększoną mocą i wydajnością maszyn urabiających zainstalowanych w wyrobiskach, produkujących coraz to większe ilości pyłu (na każde 1000 ton urobku produkuje się 1 tonę szkodliwego pyłu I54a]). Pociąga to za sobą konieczność ciągłego doskonalenia stosowanej techniki zwalczania zagrożenia pyłowego.
Pył stanowi obecnie największe zagrożenie wypadkowe i chorobowe występujące w górnictwie. Zaistniały wybuch pyłu węglowego stanowi ponadto poważną awarię górniczą zagrażającą ruchowi zakładu górniczego i pociąga za sobą na ogół znaczne straty materialne. Wybuch pyłu węglowego może również stanowić czynnik aktywizacji innych zagrożeń górniczych, przykładowo zawałowego, pożarowego itd. [12]. W związku z tym prowadzone jest in-;ensywne zwalczanie przyczyn mogących zainicjować wybuch pyłu węglowego (wybuch metanu, roboty strzałowe, praca urządzeń elektrycznych itd.) (79,87, 133).
Wśród górników najgroźniejszą chorobą zawodową jest pylica. Jej udział we wszystkich uznanych chorobach zawodowych wynosi blisko 50% (179s). Możliwości opanowania pylicy przez stosowaną profilaktykę medyczną są niewielkie; jedynie właściwe stosowanie profilaktyki technicznej prowadzi do opanowania zagrożenia chorobowego (54).
Ze względu na powagę zagrożenia pyłowego pył zwalczany jest podczas :ałej drogi występowania, tj. od momentu jego powstania, emisji i uniesienia przez strumień wentylacyjny, poprzez sedymentację wzdłuż drogi przepływu, iktywizację zagrożenia itd. aż do momentu powstania wypadku przy pracy, szkody materialnej czy choroby zawodowej (11,30,132a]. Decydującym lementem walki z zagrożeniem pyłowym jest działanie kierownictwa ZG, dozoru ; całej załogi w tym zakresie (119,147,162).