4558206719

KRZYSZTOF DĄBROWSKI

SPRAWOZDANIE Z BADAŃ TERENOWYCH STACJI ARCHEOLOGICZNEJ IHKM PAN W KALISZU, PRZEPROWADZONYCH W 1956 R.

Badania terenowe Stacji Archeologicznej w Kaliszu trwały od 1 VIII do 5 X 1956 r.¹ Prace wykopaliskowe przeprowadzono w tym czasie na terenie wsi Piwonice, pow. Kalisz ^{2 3 4 5}, na stanowiskach 1 i 3, oraz w Kaliszu przy ul. Wydarte.

Badania na stanowisku 1 zc Piwonicach_f pozv. Kalisz

W 1956 r. rozszerzano wykopy badawcze z ubiegłego sezonu w kierunkach wschodnim, zachodnim, a głównie północnym, w celu ustalenia zasięgu osad usytuowanych na st. 1. W wyniku omawianego sezonu wykopaliskowego ustalono, że stanowisko to zajmowało przestrzeń nieco większą, niż można było sądzić po występowaniu materiału powierzchniowego. Wzdłuż linii północ—południe zabudowa terenu występowała na przestrzeni 110 m. Północny kraniec osady pozostał w^T dalszym ciągu nie rozpoznany. Wzdłuż linii wschód—zachód stanowisko zbadano na przestrzeni 100 m, uzyskując przesłanki do ustalenia jego wschodniej granicy. Zabudowa występowała na całej zbadanej przestrzeni. Na podstawie sondaży wolno sądzić, że wzdłuż linii wschód—zachód osada zajmowała przestrzeń o szerokości ok. 200 m.

W r. 1956 wyeksplorowano pozostałość 11 budynków’, co stanowi ¹/₃ liczby wszystkich dotychczas zbadanych na tym stanowisku. Cztery z nich datujemy na I w. p. n. e., jeden na II w. n. e., cztery na II—III w. n. e. i dwa na III—IV w. n. e. Usytuowanie budynków w’ terenie potwierdziło dawniejsze spostrzeżenia dotyczące luźnego charakteru zabudowy osiedli wznoszonych na badanym stanowisku w^r czasie od I w. p. n. e. do IV w. n. e. Obiekty z I w. p. n. e. były sytuowane w^r różnych od siebie odległościach od 10 do 75 m. Natomiast na dotychczas zbadanej części stanowiska odległości pomiędzy budynkami datowanymi na kolejne stulecia okresu rzymskiego, od I do V w^ł. n. e., nie przekraczały 40 m. W czterech wypadkach stwierdzono stykanie się lub nawarstwienie budynków. Poza jednym obiektem wszystkie one datowane są na młodszy podokres rzymski. Wielkość budynków⁷ zbadanych w 1956 r. nie przekraczała wymiarów 5 X 7 m. W trzech budynkach znajdowały się szczątki glinianych pieców, zapewne chlebowych (w: Bl/56, B2/56, B4/56). Na podstawie dotychczasowych badań można mówić o występowaniu na st. 1 trzech różnych typów budynków⁷: a) półziemianek, zagłębianych niejednokrotnie do 1,5 m poniżej

1

   Sprawozdanie z badań w Piwonicach na st. 1 napisali K. Dąbrowski, I. Śląską i W. Szeni-cowa; z badań w Piwonicach na st. 3 — B. Barankiewicz i R. Kozłowska; w Kaliszu przy ul. Wydarte — K. Dąbrowski i I. Śląską.

2

K. Dąbrowski, Badania archeologiczne we wsi Pizconice w pow. kaliskim zv roku 1954, „Spra

3

wozdania Archeologiczne”, t. 1: 1955, s. 49—63, oraz sprawozdanie K. Dąbrowskiego, R. Ko-'

4

złow⁷skiej i I. Śląskiej z badań terenowych Stacji Archeologicznej w Kaliszu w 1955 r., „Sprawozd.

5

Archeologiczne”, t. 3: 1957, s. 75 n.