4558206952

716

Andrzej Paulo

Ocena ekonomiczna złóż

Ocena gcologiczo-gospodarcza udokumentowanego złoża jest prowadzona zależnie od stopnia rozpoznania warunków geologiczno-górniczych i parametrów. W kategoriach D| i C₂ potrzebne jest uzasadnienie celowości dalszego rozpoznawania poprzez wstępną ocenę użyteczności gospodarczej. Oceny takie są aktualizowane co pewien czas, stosownie do potrzeb rynku. W kategorii C| i wyższych możliwe jest wyliczenie parametrów średnich i brzeżnych zasobów przemysłowych na podstawie rachunku ekonomicznego oraz wskazanie zakresu uzupełniających prac rozpoznawczych i badań technologicznych kopaliny. Szczególne zainteresowanie powinny budzić złoża nie eksploatowane.

Ocenić należy:

-    zapotrzebowanie,

-    możliwość wielosurowcowego wykorzystania kopaliny, ze wskazaniem kierunków najwłaściwszych,

-    techniczną możliwość eksploatacji i jej zagrożenia,

-    konfliktowość eksploatacji i przerobu kopaliny w stosunku do środowiska naturalnego,

-    wielkość odpadów i możliwość ich zagospodarowania,

-    celowość dalszych prac rozpoznawczych lub zagospodarowania na tym etapie poznania złoża.

Procedury ocen ekonomicznych złóż na różnych etapach rozpoznania nie są w Polsce wypracowane i upowszechnione. W przeszłości utrudnieniem były m.in. doktryna gospodarcza, skomplikowany system dotacji, reglamentacje i różnorodne kursy dewizowe. Nic uwzględniano kosztów poszukiwań i rekultywacji ani czasowej wartości pieniądza. Nie uwzględniano też niepewności i ryzyka. Przeglądu metod dokonali m.in. Wanielista (1992) i Woźniakowski (1991, 1992). Ogólny pogląd na strumień finansowy netto w cyklu życia projektu górniczego od poszukiwań do zagospodarowania pocksplotacyjncgo terenu złoża daje figura 3.

Realizacja przedsięwzięcia geologiczno-górniczego jest długotrwała, kosztowna, odbywa się w warunkach niepewności i obarczona jest dużym ryzykiem. Okres zwrotu poniesionych nakładów finansowych trwa wiele lat a oprocentowanie pożyczek na ich realizację dodatkowo obciąża inwestycję. Ocena ekonomiczna pozwala na określenie wartości złoża i na dokonanie prawidłowego wyboru wśród wariantów projektu geologiczno-górniczego w oparciu o kryterium spodziewanego zysku. Tym samym jest równoznaczna z określeniem rentowności inwestycji górniczej.