4558207006

10 S. Jewtuchowicz

łudniowo-zachodniej stronie. Jest to długi solny wysad kłodawski, który w zachodniej części wykazuje silne zaburzenia tektoniczne. Na południu wyniesienie kutnowskie kończy się w okolicy Łęczycy i Łowicza [54]. W okolicy Łęczycy szerokość walu maleje. Przewężenie to oddziela wyniesienie kutnowskie od antykliny inowłodzko-gielniow-skiej. Na północy w okolicy Brześcia Kujawskiego oś wyniesienia kutnowskiego zanurza się w głąb i rozpoczyna się odcinek kujawski.

Tę budowę podłoża plejstocenu omawianego terenu potwierdzają również grawimetryczne badania S. Pawłowskiego [47].

Przedstawione badania czwartorzędowego podłoża okolic Łęczycy zostały uzupełnione przez obserwacje J. Poborskiego [51, 52]. Autor ten stwierdza, że pod Łęczycą rozciąga się struktura solna, której jądro stanowią cechsztyńskie utwory solne. Struktura ta występuje pod działem wodnym Neru i Bzury. W obrębie tej struktury zarysowuje się znaczne wypiętrzenie podłoża złożonego z utworów mezozoicznych.

Południowy odcinek struktury solnej rozciąga się na przestrzeni Łęczyca — Solca Wielka.

Badania W. Pożaryskiego [54] i J. Poborskiego [51, 52] oparte na materiale pochodzącym z wierceń oraz grawimetryczne badania S. Pawłowskiego [47] informują o budowie wyniesienia kutnowskiego, które stanowi podłoże czwartorzędu omawianego odcinka pradoliny warszaw-sko-berlińskiej i czołowej moreny kutnowskiej. Wybitną cechą tego podłoża jest występowanie struktury solnej rozciągającej się od Solcy na południu aż po Izbicę na północy.

Obecność soli kamiennej w osadach cechsztynu według W. Poza-ryskiego [55] powoduje ich odmienne niż innych skał zachowanie się w procesach tektogenetycznych. Tam, gdzie były grube warstwy soli, nastąpiła halokineza [55]. Aktywność soli może przejawiać się w różnych warunkach i w różnych okresach geologicznych. Na podstawie badań w okolicy Kutna W. Pożaryski [55] stwierdza, że główne przemieszczenie mas solnych nastąpiło w kajprze lub retyku. Przyczyną tego zjawiska było duże obciążenie narastającymi osadami triasowymi. Specyficzne reagowanie cechsztyńskich osadów solnych na zjawiska diastrofizmu zmusza do zapoznania się z zagadnieniem, czy i w jakim stopniu osady te wpłynęły na kształtowanie powierzchni w ogóle, a na badanym terenie w szczególności.

Struktura solna Izbica — Łęczyca według J. Poborskiego [51, 52] jest podłużną formą antyklinalną. Na jej środkowym i północnym odcinku masy cechsztyńskie przebiły się przez formacje mezozoiczne, tworząc wysad solny 20 km długi. W przekroju poprzecznym wysad ten ma kształt dwustopniowego zrębu. Szerokość wysadu określa autor na parę kilometrów. Cechsztyńska seria solonośna stanowiła ro-