Klauzula nr 1227
Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wyrokiem z dnia 26 czerwca 2006 r. w sprawie sygn. akt XVII AmC 102/05 uznał za niedozwolone i zakazał stosowania przez Sopockie Towarzystwo Ubezpieczeń Ergo Hestia S.A. w obrocie z konsumentami postanowienia wzorca umowy o następującej treści:
„Jeżeli na podstawie wniosku, złożonego dokumentu lub oświadczenia Ubezpieczający uzyskał nienależną obniżkę składki, Ubezpieczycielowi przysługuje prawo żądania dopłaty składki wraz z odsetkami, a w przypadku gdy szkoda już powstała prawo do obniżenia odszkodowania o kwotę zaniżonej składki łub prawo całkowitego jej odmówienia ”.
Wyrok ten został podtrzymany przez Sąd Apelacyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 13 kwietnia 2007 r. w sprawie sygn. akt VI ACa 1096/06. Postanowienie to w dniu 22 sierpnia 2007 r. zostało wpisane do rejestru klauzul abuzywnych pod nr 1227.
W ocenie powoda postanowienie to godziło w dobre obyczaje i rażąco naruszało interes konsumenta. Z treści tego zapisu nie wynikało jednoznacznie, kiedy ubezpieczyciel mógł obniżyć odszkodowanie o kwotę zaniżonej składki, a kiedy odmówić wypłaty odszkodowania w całości. Zdaniem powoda jedynie do arbitralnej decyzji ubezpieczyciela należała kwestia obniżenia odszkodowania o kwotę zaniżonej składki lub całkowita odmowa jego wypłaty.
Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i wskazała, iż przedmiotowe o.w.u. dotyczyły umowy ubezpieczenia mienia wraz z ubezpieczeniem kosztów udzielania pomocy. Nie było to ubezpieczenie obowiązkowe, a umowa zawierana dobrowolnie przez ubezpieczającego. Pozwany wskazał, iż zakład ubezpieczeń zawierając umowę ubezpieczenia dokonuje oceny ryzyka ubezpieczeniowego w oparciu o oświadczenia i okoliczności podane przez ubezpieczającego we wniosku ubezpieczeniowym. We wniosku jest zawarte pytanie o tzw. szkodowość, czyli ilość szkód w określonej jednostce czasu poprzedzającej zawarcie umowy ubezpieczenia. Od tych oświadczeń ubezpieczyciel uzależnia nie tylko wysokość składki, ale przede wszystkim możliwość objęcia pojazdu ochroną ubezpieczeniową. Zgodnie zaś z art. 815 § 3 k.c. ubezpieczyciel jest wolny od odpowiedzialności w sytuacji, gdy ubezpieczający podał niezgodne z prawdą okoliczności, o które zakład pytał przed zawarciem umowy, jeżeli okoliczności te mają wpływ na zwiększenie prawdopodobieństwa wypadku objętego umową. W przypadku nienależnego uzyskania obniżonej składki (tj. na skutek złożenia nieprawdziwego oświadczenia przez
9