4855312784

11

Gdy w tekście pracy omawiany jest pewien autor lub cytowane są fragmenty jego dzieł, w przypisie zamieszczany jest odpowiedni zapisy bibliograficzny. Gdy przypis zamieszczany jest na dole strony, czytelnik pracy wie natychmiast, do jakie dzieła jest odsyłany^-4. Dzieła cytowane lub przywoływane w przypisie muszą znaleźć się w bibliografii załącznikowej na końcu pracy. Bibliografia ta umożliwia ogarnięcie wzrokiem zebranego materiału lub zaczerpnięcie wskazówek bibliograficznych. Zestawienie bibliografii może dostarczyć, w porównaniu z przypisami, bardziej kompletnych informacji - na przykład podania obok siebie tytułu dzieła w języku oryginalnym i tytułu przekładu. Eco nie rozstrzyga, czy w bibliografii pracy dyplomowej powinno się umieszczać tylko te dzieła, z których się korzystało (czyli wspomniało w przypisach) czy wszystkie, które się znalazło i odnotowało²⁵.

Eco formułuje kilka ostrzeżeń dla redagujących prace dyplomowe:

1.    Nie przytaczaj literatury ani źródeł dla poglądów lub pojęć powszechnie znanych.

2.    Nie przypisuj autorowi, przytaczanych przez niego za kimś innym.

3.    Gdy jednak konieczne jest cytowanie informacji z drugiej ręki, należy czynić to zgodnie regułami poprawności naukowej:

a)    gdy chcemy położyć akcent na to, że pierwszy autor przyjmuje pewne stwierdzenie za drugim autorem, to przypis powinien mieć następującą strukturę: zapis bibliograficzny o dziele pierwszego autora, (za: zapis bibliograficzny o dziele drugiego autora)',

b)    gdy ważne, że autorem danego stwierdzenia jest pierwszy autor, a cytujemy drugiego autora dla porządku (ponieważ przytaczamy informacje z drugiej ręki), to przypis powinien mieć następującą strukturę: zapis bibliograficzny o dziele pierwszego autora, (cytat za: zapis bibliograficzny o dziele drugiego autora).

4.    Podawać dokładne informacje na temat wydań krytycznych czy wersji tekstu.

5.    Uważać na imię i nazwisko autora z wieków ubiegłych, często mają w różnych językach swoje wersje lokalne.

²⁴    Niektóre reguły zapisy bibliograficznych nieco utrudniają ową natychmiastową orientację, zmuszając do odwołania się do bibliografii na końcu pracy. Taki właśnie jest system autor-rok wydania, którym omawia Eco obok systemu cytat-przypis.

Jednym z argumentów za tym systemem podawanym przez Eco jest nieco już archaiczny w czasach edytorów tekstu argument o tym. że w systemie cytat-przepis trzeba ręcznie przenumerowywać przypisy wstawiając nowy na przykład w środku już napisanego fragmentu pracy.

²⁵    Umberto Eco. Jak napisać pracę dyplomową. Wydawnictwa UW, Warszawa 2007, strona 250-251. Eco podkreśla jednak, że w tym drugim wariancie autor musi wyraźnie zastrzec, że nie wykorzystał wszystkich dziel z bibliografii (a nawet w pew ien sposób oznaczyć te niewykorzystane).