5469091681

DOKUMENTACJA OPIEKI FARMACEUTYCZNEJ JAKO ISTOTNY ELEMENT WE WSPÓŁCZESNYM FUNKCJONOWANIU APTEKI OGÓLNODOSTĘPNEJ W POLSCE

Błaszczyk A^i/ć/zżAWaszyk-Nowaczyk Magdalena², Simon Marek³ 1 Studenckie Kolo Naukowe Opieki Farmaceutycznej przy Pracowni Farmacji Praktycznej, Katedry i Zakładu Technologii Postaci Leku, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu 2 Pracow nia Farmacji Praktycznej. Katedry i Zakładu Technologii Postaci Leku, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

3 Katedra i Zakład Patofizjologii, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Pacjenci od lat są świadomi roli aptek ogólnodostępnych oraz odpowiedzialności aptekarzy w świadczeniu porad oraz troski o stan ich zdrowia. Lata 80. ubiegłego wieku dały początek opiece farmaceutycznej (OF) jako udokumentowanemu śledzeniu procesu terapeutycznego, która prowadzona we wzajemnej współpracy: lekarza, farmaceuty i pacjenta ma poprawiać jakość farmakoterapii poprzez identyfikację i rozwiązywanie rzeczywistych oraz zapobieganie wystąpieniu potencjalnych problemów lekowych.

Wydłużający się przeciętny czas życia ludzkiego przekłada się na konieczność zwrócenia szczególnej uwagi na przebieg farmakoterapii osób w wieku podeszłym. Wraz z wiekiem pacjenta narasta problem wielolekowości i polipragmazji. W wielu przypadkach nakłada się leczenie szeregu współistniejących schorzeń leczonych przez lekarza rodzinnego oraz kilku lekarzy różnych specjalności, a także stosowanie wieku leków OTC (over-the-counter) w ramach samoleczenia. Z tego względu niezmiernie ważne jest podjęcie próby wdrożenia OF w Polsce i objęcia nią szczególnie osób w starszym wieku. Dobrze prowadzona OF umożliwia zracjonalizowaną farmakoterapię na podstawie analizy wszystkich czynników mających na nią wpływ, pozwoli na uzyskiwanie znacznie lepszych efektów leczenia pacjenta głównie poprzez zredukowanie występujących działań niepożądanych. Aby to osiągnąć konieczna jest dokumentacja pozwalająca na szczegółowe zebranie danych dotyczących chorego, które są niezbędne do wykonania analizy wpływu istotnych czynników na skuteczność zaleconej farmakoterapii.

Celem pracy było opracowanie projektu formularza dokumentacji opieki farmaceutycznej (FDOF) jako efektu kilkuletniej współpracy pomiędzy: Pracownią Farmacji Praktycznej Katedry i Zakładu Technologii Postaci Leku oraz Katedrą i Zakładem Patofizjologii Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.

Przygotowany FDOF jest aktualnie sprawdzany w badaniach grupy 35. pacjentów powyżej 65 r.ż. Uzyskane w trakcie wywiadu dane zostaną przeanalizowane pod kątem występowania potencjalnych lub rzeczywistych problemów lekowych. Oceniony zostanie również compliance pacjentów.

FDOF w pierwszej części zestawia podstawowe informacje: - wiek pacjenta, pleć, stan cywilny, miejsce zamieszkania, wykształcenie, nadzorowanie przyjmowania leków, wagę, wzrost, aktywność fizyczną, stosowane diety, ilość przyjmowanych płynów, nałogi. W kolejnej części zebrano dane odnośnie: - współistniejących chorób cywilizacyjnych, przebytych zabiegów, podstawowych wyników laboratoryjnych (np. samokontroli poziomu glukozy, badania moczu), pomiarów ciśnienia krwi. zaburzeń poszczególnych układów w organizmie, opieki medycznej lekarza rodzinnego oraz lekarzy specjalistów, szczegółowego wykazu ordynowanych leków i ich dawkowania, oceny stopnia przestrzegania zaleceń lekarza, wykazu leków stosowanych w ramach samoleczenia, analizy możliwych interakcji i niezgodności pomiędzy lekami oraz składnikami pożywienia.

Założyć należy, że uzyskany wynik analizy w formie dokumentu podpisanego przez farmaceutę prowadzącego OF powinien być wydany lekarzowi, który skierował pacjenta, albo pacjentowi, gdy z własnej woli poddał się badaniu.

Wdrożenie FDOF powinno przyczynić się do właściwego funkcjonowania OF w polskich aptekach ogólnodostępnych. Praktyczne stosowanie tych założeń stanowi ogromne wyzwanie, jednak uwzględniając korzyści jakie może przynieść głównie pacjentom, ale także lekarzom oraz farmaceutom, warto się jego podjąć.