Wykłady z pedagogiki. Wypisy z lektur.
autorytaryzm nauczyciela, opieranie nauczania na pamięciowym opanowywaniu wiedzy z podręcznika, zerwanie więzów nauczania z doświadczeniem ucznia i z realnością pozaszkolną. Automatyczna promocja do wyższych klas mimo widocznych rezultatów kształcenia, które można by (należało- by) mierzyć przy rostem wiedzy i umiejętności, wielość i różnorodność materiałów edukacyjnych, paleta podręczników zapraszających bardziej do rozrywki niż „ślęczenia”, z czasem w coraz szerszy ch kręgach zaczęły' budzić zastrzeżenia co do jakości oferowanej edukacji. Podejrzenia, wkrótce potwierdzone szerokimi badaniami kompetencji w podstawowych obszarach nauki szkolnej, znalazły' wyraz w niektórych amerykańskich i brytyjskich raportach o stanie i potrzebach oświaty', ponownie podkreślających znaczenie wysokich standardów i ujednoliconych podstaw programowych jako warunku politycznego i gospodarczego przetrwania społeczeństwa. Ruch ten, w warunkach amerykańskich znany pod hasłem „Powrotu do podstaw" „ akcentujący konieczność położenia silnego akcentu na poważne traktowanie głównych przedmiotów szkolnych, nie doprowadził jednak, jak dotąd, do uzy skania odpowiedzi na pytania: Jakie standardy uznajemy za minimalne? Na jakiej podstaw ie je określać? Co z uczniami, którzy nie są w stanie ich osiągnąć? Co z równością szans? Napięcie zdaje się być wpisane w rozwój szkoły masowej. Z jednej strony, na skutek presji ze strony czynników' zewnętrznych (państwo, przemysł, dominujący model uprawiania nauki), pojawiają się tendencje unifikujące, centralizujące, podporządkowujące cele edukacji szkolnej wymaganiom społecznym (i politycznym), z drugiej zaś obserwujemy (jako wyraz oporu, uwzględniania nowych trendów rozwojowych w humanistyce?) zwrócenie się ku jednostce, ku zaspokajaniu jej indywidualnych dążeń.
Kategoria porównania |
Szkoła tradycyjna |
Szkoła progresywistyczna |
Filozofia |
Idealizm i realizm; odwołanie do absolutnych, ponadczasowych i uniwersalnych wartości oraz możliwości poznania świata poprzez zmysły i rozumowanie |
Pragmatyzm zmiana, proces i względność św iata oraz ludzkiego poznania |
Ideologia |
Transmisja kulturowa |
Romantyczna i progresywna |
Cel kształcenia |
Akceptacja swego miejsca w życiu |
Poprawa jakości życia, wspomaganie demokracji |
Uczenie się |
Opanowywanie zorganizowane- go materiału nauczania (głównie faktów' i poglądów) |
Kooperatywne rozwiązywanie problemów |
Program |
Zorganizowana, podzielona na przedmioty, hierarchicznie ustrukturyzowna wiedza odzwierciedlająca kulturalne dziedzictwo ludzkości |
Interdyscyplinarny, opierający się na doświadczeniach i zainteresowaniach ucznia |
Model nauczania |
Przekaz wiedzy, modelowanie zachowań |
Bezpośrednie, fenomenologiczne, przez działanie; akcent na metodę |
Model oceniania |
Ocenianie produktu (rezultatów) kształcenia, świadectwa, pro- mocje |
Ocenianie formujące (systematyczne przekazywanie informacji zwrotnej dotyczącej sposobu pracy) |
Model wychowania |
Rygoryzm wychowawczy |
Podmiotowe traktowanie ucznia |
Model |
Zewnętrzny (kary i nagrody) |
Wspieranie motywacji wewnętrznej |
10
Egzemplarz bezpłatny, do użytku wewnętrznego