5755074009

KIERUNEK: NAUKOZNAWSTWO

Rok I

Wykład: Katolicka nauka społeczna i myśl społeczna Jana Pawła II

Treść zajęć: KNS jako dyscyplina naukowa: definicja, przedmiot, cel, metoda, źródła; Oświecenie i transformacje społeczne jako cywilizacyjny kontekst kwestii społecznej. Wartości i zasady KNS: godność osoby, personalizm, solidarność, subsydiarność, dobro wspólne, sprawiedliwość społeczna. Prawa człowieka: kontekst filozoficzno-historyczny, podział, charakterystyka, korelacja praw i obowiązków. Spór o źródła prawa: Arystoteles, Augustyn, Hobbes, Kant, Radbruch, KNS. Rodzina - zadania i obowiązki. Społeczeństwo sekularne, a religia instytucjonalna. Państwo i społeczeństwo: społeczeństwo obywatelskie, struktury pośrednie, granice demokracji. Ideologia i światopogląd, koncepcje uspołecznienia: indywidualizm i kolektywizm. Liberalizm, libertarianizm, globalizm. Socjalizm, komunizm, faszyzm, postmodernizm. Terroryzm a wojna sprawiedliwa. Media i etyka mediów. Troska o ekologię jako przejaw solidarności globalnej. Emigracja: prawo do emigracji, emigracja poakcesyjna, tożsamość emigracyjna.

Założenia i cele: Historyczna zmienność procesów społecznych nie dokonuje się bezwiednie, ale jest zawsze wynikiem konkretnych decyzji. Przestrzeń społeczna jest zatem kategorią kształtowalną i w tym znaczeniu stanowi powinność moralną. Wartości i zasady KNS, w które wpisuje się również społeczna myśl Jana Pawła II, stanowią odniesienie w kształtowaniu sprawiedliwej przestrzeni społecznej, obejmującej: ekonomię, państwo, rodzinę, religię i naukę. Celem wykładu jest promocja KNS jako zespołu wartości będących odniesieniem w budowaniu etosu społeczeństwa obywatelskiego, w którym respektowana jest godność człowieka oraz podstawowe prawa i obowiązki. Wykład ukazuje sposób, w jaki normy są aplikowane do współczesnych kontekstów społecznych. Studenci uczestniczący w wykładach powinni rozróżniać i rozumieć najważniejsze zasady KNS. Wiedza przekazana na wykładzie z KNS ma na celu rozwinąć u studentów umiejętność samodzielnego rozumienia i samodzielnej oceny problemów społeczno-etycznych; umiejętność krytycznego myślenia; umiejętność zastosowania właściwej perspektywy w interpretacji problemów społecznych, z jakimi stykają się na co dzień.

Bibliografia podstawowa: Dokumenty Nauki Społecznej Kościoła, red. M. Radwan i in., Lublin 1996; Papieska Rada Iustitia et Pax, Kompendium Nauki Społecznej Kościoła, Kielce 2005; S. Fel, Oswalda von Nell-Breuninga koncepcja ładu społecznego. Lublin 2007; lub F. J. Mazurek, Personalistyczno-integralne ujęcie Katolickiej Nauki Społecznej w eksplikacji Stefana Kardynała Wyszyńskiego, Lublin 1999.

Bibliografia uzupełniająca: Katolicka Nauka Społeczna. Podstawowe zagadnienia życia gospodarczego, red. J. Kupny, S. Fel, Katowice 2003; Y. Dinstein, Ius ad bellum Aspects of the “War on Terrorism”. Terrorism and the Military, w: International Legał Implications 2003, ss. 13-22; F. J. Mazurek, Godność osoby ludzkiej podstawą praw człowieka, Lublin 2001; C. Strzeszewski, Katolicka Nauka Społeczna, Lublin 1994; Społeczne Dokumenty Kościoła (od Leona XIII do współczesnych); A. Anzenbacher, Christliche Sozialethik. Einfuehrung und Prinzipien, Paderborn 1998; F. Klueber, Katholische Gesellschaftslehre. Geschichte und System, Osnabrueck 1968; von O. Nell-Breuning, Gerechtigkeit und Freiheit. Gruendzuge katholischer Soziallehre, Muenchen 1985; Political Thinkers. From Socrates to the Present, red. D. Boucher, P. Kelly, Oxford 2007; H. McCoubrey, N. D. White, Textbook on Jurisprudence, Oxford 1999; New Dictionary of the Catholic Social Thought, red. J.A. Dwyer, E. L. Montgomery, Collegeville, Minn. 1994.

Wymagania wstępne: brak

Metody dydaktyczne: wykład konwencjonalny z elementami dyskusji

Forma zaliczenia: Istnieją dwie formy egzaminu: ustna i pisemna, której wybór należy do egzaminującego. Warunkiem zdania egzaminu jest wykazanie się wiedzą przekazaną podczas wykładów. Wysokość oceny określa się według następujących kryteriów: rozumienie zagadnienia, wiedza i umiejętność wyjaśnienia poszczególnych kwestii, umiejętność argumentacji uzasadniającej wypowiedź, umiejętność formułowania odpowiedzi na pytanie w sposób jasny i spójny.

Wykład: Filozofia nauki

Treść zajęć: Wykład stanowi metanaukową refleksję nad nauką, w trakcie której omówione zostaną następujące grupy zagadnień: 1. Filozofia nauki jako nauka o nauce. 2. Wyróżnione stanowiska w filozofii nauki: logiczny empiryzm, krytyczny racjonalizm, tzw. uhistoryczniona filozofia nauki, konwencjonalizm, konstruktywizm. 3. Kryterium naukowości, sprawdzanie hipotez, wyjaśnianie naukowe. 4. Zasadnicze spory: indukcjonizm -falsyfikacjonizm, instrumentalizm - realizm. 5. Kwestia rozwoju wiedzy. 6. Pojęcie, struktura i kryteria wyboru teorii naukowych. 7. Racjonalność nauki. 8. Prawa przyrody i wyjaśnianie.

Założenia i cele: Podstawowym założeniem wykładu jest przybliżenie podstawowej problematyki z zakresu filozofii nauki; ukazanie wewnętrznej struktury nauk, koncepcji ich rozwoju, a także fundamentalnej dla oceny ich wartości poznawczej kwestii uzasadniania. Student uzyskuje wiedzę na temat różnych koncepcji nauki.

9