614373246

Maciej Szmit

powołaną uchwałą Zgromadzenia Ogólnego Sądu Najwyższego - sugeruje, że rozwiązaniem może być w takich wypadkach konfrontacja biegłych²⁵⁵. Zasadniczo podzielając opinię o wyższości konfrontacji biegłych nad „supe-rekspertyzą", należy podnieść zastrzeżenie, że konfrontacja jest szczególną formą przesłuchania, podczas gdy wyjaśnienie zaistniałych wątpliwości może wymagać od biegłego skorzystania z notatek, literatury fachowej, czy nawet przeprowadzenia dodatkowych badań, co oczywiście nie jest możliwe w czasie przesłuchania²⁵⁶. Można spodziewać się, że konfrontacja nie przyniesie oczekiwanych skutków, gdy któryś z konfrontowanych biegłych podniesie argument konieczności sięgnięcia do literatury przedmiotu czy sprawdzenia czegoś w drodze eksperymentu. Co gorsza, takie postawienie sprawy przez biegłego może zmniejszyć perswazyjność jego zdania, podczas gdy ta nie musi być przecież związana z prawdziwością stawianych tez. Można wreszcie spodziewać się, że sąd, który miał wątpliwości co do jasności (wydanej przecież na piśmie, a więc po uprzednim przygotowaniu i nadaniu odpowiedniej formy literackiej) opinii, nie uzna za bardziej klarowne efektów przesłuchania dwóch biegłych odnoszących się do wzajemnych wypowiedzi sformułowanych w mówionym języku fachowym. Niezależnie od rozważań nad dopuszczalnością czy pożytkiem z „superekspertyzy" w praktyce biegły może być zmuszony do odniesienia się do innych ekspertyz wydanych w tej samej sprawie, czy to w ramach postępowania (do opinii kwestie, albowiem nie posiada wiadomości specjalnych, warunkujących zajmowanie stanowiska w tej kwestii.

Jedynie w szczególnych sytuacjach, gdv zakres przeprowadzonych badań zdaje się wykraczać poza obszar zakreślony postanowieniem o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego, bądź też sąd poweźmie wątpliwość co do zasadności lub przydatności poszczególnych czynności biegłego składających się na przeprowadzoną ekspertyzę, może podjąć działania zmierzające do zweryfikowania i wyjaśnienia powyższych kwestii. Rzecz jednak w tym, że sąd nie może tego czynić w sposób samodzielny i arbitralny, albowiem z istoty rzeczy wkraczałby tym samym w zakres kompetencji biegłego. Środkiem do ustalenia przez sąd prawidłowości działań biegłego powołanego do wydania opinii w sprawie jest dopuszczenie innego biegłego, tylko w celu oceny prawidłowości wyboru metod oraz zasadności przeprowadzonych czynności, opisanych i wyjaśnionych w przedłożonej w sprawie opinii".

²⁵⁵    1 - przede wszystkim - wezwanie przez sąd biegłych do uzupełnienia czy wyjaśnienia już złożonych opinii.

²⁵⁶    Por. przypis 227.

112