GZYMS - arch. element w formie poziomego (zwykle profilowanego) występującego przed lico muru pasa - pojedynczego lub złożonego, o krawędziach przebiegających w płaszczyźnie równoległej do ściany. Może pełnić funkcje praktyczne (ochrona ściany przed ściekającą wodą opadową), jak i dekoracyjne. Gzyms dzieli się na zewn. i wewn. (a te na jeszcze inne rodzaje); występowały w różnych formach od starożytności, przyjmowały najróżniejsze kształty.
HEŁM - w architekturze - zwieńczenie wieży, często o ozdobnym kształcie, wykonane z drewna (kryte blachą, dachówką, gontem), czasem z kamienia lub cegły
- różne kształty na przestrzeni stylów
- h. jest charakterystycznym elementem budownictwa cerkiewnego
IKONOSTAS - w cerkwiach ściana dzieląca nawę od przestrzeni ołtarzowej, wysoka, całkowicie zamknięta, pokryta ikonami
- wywodzi się od kamiennej przegrody w kościołach wczesnochrześcijańskich, często wzbogaconych kolumnami, na której zawieszano dekoracyjne tkaniny i wyobrażenia świętych
INTERKOLUMNIUM - odległość między kolumnami budowli, liczona od osi pionowych, wyrażana w modułach, w praktyce - odległość między krawędziami kolumn. W arch. starożytnej interkolumnium stopniowo zwiększało się
KANELURA - żłobki, kanele - pionowe, równoległe do siebie rowki, pokrywające trzony kolumn lub pilastrów w celu nadania im smukłości i lekkości, przede wszystkim w porz. klas.
- w porządku doryckim ż. stykają się z ostrymi kantami, w kolumnach jońskich i korynckich oddzielone są wygładzonym i kantami, przyjmującymi wygląd płaskiego paska.
Słownik terminów - historia sztuki 9
KARIATYDA - posąg kobiecy stanowiący podporę architektoniczną, dźwigający na głowie elementy architektoniczne (belkowanie, balkon, itp.), gł. w porządku jońskim
Przykład kariatyd: Ateny, „Ganek kor" jońskiej świątyni Erechtejon na Akropolu