CCF20081226011

745

Zdolności

Tabela 1. Poziomy inteligencji

		Częstość występowania w %
Iloraz inteligencji	Poziom inteligencji	Test Bineta (wersja stanfordzka)*	Test Wechslera**
Poniżej 20	Idioci	1 -1 ^3	2,0
-    20-49 -    50-69 -    70-79	Imbecyle Debile Linia graniczna między upośledzeniem
	umysłowym a normą	6	7
-    80- 89 -    90-109	Inteligencja mniej niż przeciętna Inteligencja przeciętna (reprezento-	15	16
	wana przez ok. połowę populacji)	46	50
-110-119	Inteligencja więcej niż przeciętna	18	16
-120-139	Inteligencja wysoka	11	8,6
-140 i więcej	Inteligencja bardzo wysoka	1	0,4
		100	100,0

“M.A. Merrill (1938, 29, s. 641-651) **R. Meili (1967)

przyjmuje się za I.I. równy ioo punktom. Jedno odchylenie standardowe od średniej Wechsler uznaje za równoważne 15 punktom. Pozwala to m.in. porównywać wyniki dorosłych z I.I. dzieci mierzonym w relacji do wieku życia. Nie należy jednak zapominać, że dewiacyjny I.I. abstrahuje od tej relacji i jest „ilorazem” tylko z zapożyczonej nazwy: nie ma on już nic wspólnego z matematycznym pojęciem ilorazu ani z klasycznym rozumieniem I.I., wprowadzonym przez W. Sterna.

Cechą charakterystyczną konstrukcji testów Bineta było łączenie w jedną baterię zadań różnorodnych, wymagających takich czynności umysłowych, jak porównywanie, wnioskowanie przez analogię, zapamiętywanie itd., i obliczanie jednego sumarycznego wyniku dla całej baterii.

Intuicyjną podstawę takiej konstrukcji testów stanowi przekonanie, że inteligencja przejawia się w różnorodnych sytuacjach problemowych. Krokiem w kierunku uzyskania pomiarów bardziej analitycznych było wprowadzenie we wzorowanych na Binecie testach Wechslera dwóch oddzielnie obliczanych skal: werbalnej i niewerbalnej. Jeszcze dalej poszedł w tym kierunku L. Thurstone tworząc testy czynnikowo jednorodne, pozwalające uzyskiwać oddzielną miarę poszczególnych zdolności składających się na inteligencję.

Okazuje się jednak, że — praktycznie rzecz biorąc — korzystne jest łączenie w jednym teście zadań odwołujących się do kilku zdolności podstawowych. Przykładem takiego kompromisu między koncepcją teoretyczną Thurstone’a, wyróżniającą podstawowe czynniki inteligencji, a binetowską tradycją testu-omnibusu, jest adaptowany w Polsce i znormalizowany pod kierunkiem M. Choynowskiego amerykański test inteligencji