Image00017

Tabela 3. Minerały zawierające potas, występujące w surowych złożach potasowy^

Nazwa minerału	Wzór chemiczny	Zawartość K20 (%)
Sylwin	i KO	63,2
Syłwinit	j KCINaCI	12-1S ,J
Kain i t	I KC1 • MgS04 • 3 H20	18,9
Karnalit	I KC1 • MgCI2 • 6 H20	17,0 ;
Bromokamalit	1 KCIMgBr2-6H20	12,8
Polihalit	I K2S04 • MgS04 • 2 CaS04 • 2 H20	15,5
Langbeinit	' K2S04 • 2 MgS04	22,6
Pikromeiyt	K2Mg(S04)2 • 6 H20	23,4 ^1
Syngenit	K2S04 ■ CaS04 • H20	28,7
Leonit	K2S04 • MgS04 ■ 4 H20	25,7 |
Glazeryt	K3Na(S04)2	42,5

4.3. Technologia produkcji nawozów potasowych

4.3.1. Otrzymywanie niskoprocentowych soli chlorkowych

Produkcja niskoprocentowych soli chlorkowych polega na „oczyszczeniu” kopalin, tj. na oddzieleniu minerałów potasonośnych od innych domieszek oraz zmieleniu soli. Domieszki te mogą zawierać również niezbędne składniki pokarmowe (np. Mg), ale w większości z punktu widzenia nawozowego są one balastem (np. Na Cl).

4.3.2. Otrzymywanie wysokoprocentowych soli chlorkowych

Obecnie znane są trzy metody otrzymywania wysokoprocentowych chlorkowych soli potasowych.

Metoda krystalizacji frakcjonowanej

W metodzie tej wykorzystuje się różną rozpuszczalność NaCl i KC1 w zależności od temperatury. Sylwinit (KCINaCI) rozpuszcza się w wodzie o temperaturze 100°C. Uzyskany roztwór chłodzi się do temperatury 20°C, w której krystalizuje głównie chlorek potasu. Chlorek sodu pozostaje w roztworze, nie ulega wytrącaniu, co umożliwia oddzielenie go przez odwirowanie chlorku potasu.

Metoda flotacyjna

Polega na wytworzeniu zawiesiny bardzo drobno zmielonego surowca potasowego w roztworze solnym i dodaniu odpowiednio dobranego odczynnika chemicznego, który powoduje powstanie cienkiej otoczki tylko na kryształkach KC1. Następnie do zawiesiny wdmuchiwane jest powietrze, które przyczynia się do wytwarzania piany, usuwanej mechanicznie z powierzchni cieczy. W pianie tej znajdują się prawie wyłącznie kryształki KC1. Resztki cieczy usuwa się przez sączenie lub odwirowanie.

Metoda wykorzystująca zjawiska elektrostatyczne

Po odpowiednim zmieleniu surowca potasowego (możliwie z jak najmniejszym udziałem frakcji pyłu) poddaje się go w stanie suchym odpowiednim zabiegom „kondycjonowania”, dzięki którym kryształki KC1 uzyskują ładunek ujemny, a kryształki NaCl - ładunek dodatni. Przesypując tak zróżnicowany materiał w polu elektrostatycznym o napięciu około 100 tys. woltów, otrzymuje się wysokoprocentowy chlorek potasu.

Chlorek potasu otrzymany za pomocą omówionych metod miesza się z surowymi kopalinami w różnym stosunku wagowym i uzyskuje się nawozy potasowe o różnej procentowej zawartości potasu.

4.3.3. Otrzymywanie soli siarczanowych

Siarczan potasu produkuje się obecnie w procesie opartym na reakcjach podwójnej wymiany między KC1 i MgS0₄ oraz między KC1 i Na₂S0₄, zachodzących w środowisku wodnym:

2 KC1 + 2 MgS0₄ IIK₂S0₄ • MgS0₄ + MgCl₂

K₂S0₄ • MgS0₄ + 2 KC1 2 K₂S0₄ + MgCl₂

2 KC1 + Na₂S0₄ K₂S0₄ + 2 NaCl