6878601853

95

martwych lodów. Świadczą o tym liczne wtrącenia utworów wodnolo-dowcowych (ryc. 31 — 1-3) oraz dobrze zachowane skorupki i szczątki skorupek mięczaków kopalnych.

OSADY WODNOLODOWCOWE

Podzielono je na trzy typy facjalne odpowiadające trzem głównym typom wodnolodowcowych środowisk sedymentacyjnych: osady fluwio-glacjalne, ablacyjne i jezior glacjalnych. Wydzielenia tych facji dokonano na podstawie właściwości strukturalnych i teksturalnych osadów oraz ich sytuacji stratygraficznej i paleomorfologicznej.

1.    Osady fluwioglacjalne obejmują warstwowane piaski i żwiry. Występują jako osady zasypania kopalnych form wklęsłych, które w mniejszej lub większej części zachowały się w obrębie kęp i obrzeżenia Basenu Grudziądzkiego. W opisanych profilach i odkrywkach okazują najczęściej warstwowanie przekątne z upadem warstw niezgodnym z ogólnym kierunkiem osi doliny Wisły (fot. 7 i 8, ryc. 28 i 29). Inną cechą osadów fluwioglacjalnych są ostre zmiany uziarniania i na ogół dobre wysortowanie materiału w obrębie poszczególnych ławic i serii. Na właściwości te, jako na cechy charakteryzujące osad fluwio-glacjalny, wskazuje m. in. Z. Michalska (1969). Wyraźne warstwowanie i zmiany frakcji różnią osady fluwioglacjalne od litologicznie podobnych piasków i żwirów typu ablacyjnego. Różnice te pozostają w związku przyczynowym z odmiennymi warunkami fizycznymi i geometrycznymi ruchu wody. Osady fluwioglacjalne były akumulowane w strumieniach i rzekach glacjalnych (sub- i intraglacjalnych) płynących na dłuższych dystansach przy zmiennym natężeniu prądu i zmiennej dostawie materiału. Występują zawsze poniżej 60 m n.p.m., tzn. poniżej przewodniego dla omawianego obszaru osadu ablacyjnego — moreny ablacyjnej sub-akwatycznej.

2.    Ablacyjne osady żwirów o-p iaszczyste występują zwykle łącznie z morenami ablacyjnymi zsuwowo-spływowymi (sub-akwatycznymi) i spływowymi. Cechują się na ogół brakiem warstwowania, słabym wysortowaniem i przemyciem oraz częstymi mikrozaburzeniami

0    charakterze grawitacyjnym. Wśród frakcji żwirowo-piaszczystych spotyka się nierzadko głazy. Osady tego typu występują na zachodnim stoku Kępy Fortecznej w Parsku oraz wśród utworów wypełniających kopalne zagłębienie w Rządzu (ryc. 31 — 4, fot. 12 — seria E). Zostały one osadzone przez wody płynące na krótkim dystansie w bliskim sąsiedztwie lodu

1    przy wydatnym współudziale sił grawitacyjnych. O kontakcie z lodem świadczą tkwiące wśród tych osadów fragmenty moreny ablacyjnej i mułków ilastych oraz głazy.

Specyficzną odmianę utworów ablacyjnych reprezentują drobno