6878601855

96

warstwowane piaski o genezie spływowej. Napotkano je w Rządzu (ryc. 31 — 8, fot. 11 — seria D) i w Nowych Marżach (fot. 9).

Występowanie żwirowo-piaszczystych osadów ablacyjnych wiąże się ze strefami i miejscami dezintegracji czaszy lodowej, toteż można je spotkać w różnym położeniu wysokościowym. Na uwagę zasługują pojawiające się w tych osadach szczątki malakofauny. Szczątki te znajdują się jednak tylko w tych osadach, które współ występu ją z moreną ablacyjną spływową typu „crevasse fillings”, tzn. w utworach rejestrujących końcowy etap przedostatniego na omawianym obszarze okresu deglacjacji.

3. Osady jezior glacjalnych wykształcone są z reguły w postaci utworów typu warwowego, składających się z cienkich warstewek ciemnobrązowych mułków ilastych i grubszych warstewek żółtych, podobnych do lessu, mułków. Występują w postaci ławic o zmiennym rozprzestrzenieniu i rozmaitej pozycji w obrębie profilu osadów drugiego poziomu glacjalnego. Miąższość poszczególnych ławic waha się na obszarze Basenu Grudziądzkiego od kilkudziesięciu centymetrów do 4—5 m, a wysokość występowania od około 33 do 68 m. n.p.m., tj. w granicach około 35 m.

Osady jeziorne drugiego poziomu glacjalnego podzielić można na dwa piętra: dolne, składające się z ławic o nieciągłym rozprzestrzenieniu, występujących od najniższej stwierdzonej wysokości 33 m n.p.m. do około 60 m n.p.m., i piętro górne, tworzące mniej lub bardziej ciągły horyzont od około 60 do 68 m n.p.m.

Utwory jezior glacjalnych dolnego piętra w większości przypadków cechują się zaburzeniami typu grawitacyjnego (ryc. 10 — 18-9, fot. 4, ryc. 31 — 9). Stwierdzono je na wysokości bezwzględnej 32—33 m i 50— 53 m w okolicy Rządza na Kępie Strzemięcińskiej, 50—57 m w Dolnej grupie na kępie Górnej Grupy i 56—63 m w profilu zbocza dolinnego w Górnych Sartowicach. W każdym z tych stanowisk usytuowane są pośród innych osadów drugieg^poziomu glacjalnego. Podściela je albo glina morenowa denna, albo produkty rozmycia moreny w postaci bruku, natomiast przykrywają osady lodowcowe lub wodnolodowcowe typu abla-cyjnego. Nigdzie w obrębie kęp i zboczy Basenu Grudziądzkiego nie zaobserwowano kontaktu sedymentacyjnego osadów jeziornych z piaskami drobnoziarnistymi przewodniego poziomu międzymorenowego. Fakty te pozwalają uznać osady jezior glacjalnych dolnego piętra jako utwory lokalnych zbiorników wodnych rozwiniętych w warunkach daleko zaawansowanego rozpadu stagnującej i martwej czaszy lodowej.

Osady jeziorne górnego piętra leżą mniej więcej na tej samej wysokości nad poziomem morza niezależnie od charakteru facjalnego utworów podścielających. Spotyka się je w górnej części typowo wykształco-