6878602090

V. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA TERAS RZECZNYCH

I PSEUDOTERAS OSUWISKOWYCH

Współczesne formy rzeźby terenu, których właściwe rozpoznanie ma istotne znaczenie dla rozważanego problemu powstania Basenu Grudziądzkiego, podzielić można na trzy główne kategorie genetyczne: 1. formy związane z działalnością erozyjno-akumulacyjną wód rzecznych, do których zaliczyć należy przede wszystkim terasy rzeczne i stożki napływowe; 2. formy związane z procesami ruchów masowych, reprezentowane przez pseudoterasy i wały osuwiskowe; 3. formy związane z wytapianiem się brył martwego lodu, wykształcone w postaci teras kemowych, zboczowych form kemowo-wytopiskowych typu ablacyjnego oraz zagłębień występujących w obrębie teras rzecznych i stożków napływowych, wypełnionych obecnie wodą i osadami organogenicznymi.

TERASY RZECZNE

Terasy rzeczne występują w Basenie Grudziądzkim w pełnym, dzie-więciostopniowym zespole. Najwyraźniej są one wykształcone na stokach zewnętrznych kęp, nachylonych w kierunku obu szerokich zakoli dawnego łożyska Wisły (ryc. 1). Wysokości bezwzględne i względne tych teras, według badań R. Galona (1934, 1968a) i badań własnych, przedstawiają się następująco:

terasa IX — 60-61 m n.ip.m., 42-43 m ponad równiną zalewową terasa    VIII    —    54-55    m    n.p.m.,    35-37    m    „    „    „

terasa    VII    —    50-51    m    n.p.m.,    32-33    m    „    „    ,,

terasa    VI    —    46-48    m    n.p.m.,    28-30    m    „    „    „

terasa    V    —    34-36    m    n.p.m.,    16-18    m    „    „    ,,

terasa    IV    —    30-31    m    n.p.m.,    12-13    m    „    „    „

terasa    III    —    27-28    m    n.p.m.,    9-10    m    „    „    ,,

terasa    II    —    24-25    m    n.p.m.,    6-7    m    „    „    ,,

terasa    I    —    21-22    um    n.p.m.,    3-4    m    „    „    ,,

Terasy rzeczne od IX do II mają charakter erozyjny lub erozyjno--akumulacyjny. Miąższość osadów akumulacji rzecznej wzrasta na ogół