18 Ogólna charakterystyka współczesnych konstrukcji nośnych
9)
Rys. 2.7. Rodzaje belek drewnianych wzmocnionych cięgnami stalowymi wg 1111: a-0 konstrukcje o przekroju stałym, g, h) konstrukcje o przekroju zmiennym
Przekrycia trójkątne trójprzegubowe mogą być wykonywane z drewna (rys. 2.8a), żelbetu (rys. 2.8b) lub stali (rys. 2.8c. d).
Rys. 2.8. Konstrukcje belkowe trójkątne trójprzegubowe wg [II] (opis w tekście)
2.2.2. Ustroje kratowe płaskie
Ustroje belkowe są ekonomiczne przy stosunkowo niewielkiej długości przę-
sel i niezbyt dużych obciążeniach. Przy większych rozpiętościach lepszym rozwiązaniem są kratownice płaskie lub przestrzenne. Kratownice płaskie wykonuje się ze stali, drewna i żelbetu. Kratownice przestrzenne - ze stali, rzadziej
z drewna.
Schematy najczęściej stosowanych dawniej kratownic drewnianych pokazano
na rysunku 2.9a-f. Obecnie kratownice drewniane są głównie używane w budów- I nictwie mieszkaniowym jako lekkie dźwigary deskowe łączone na płytki kolcza- ■ sic (np. typu Gang Nail). Do wykonywania kratownic o dużych rozpiętościach stosuje się zwykle pręty z drewna klejonego warstwowo, łączone w węzłach na taśmy kolczaste Meniga lub blachy stalowe, sworznie i śruby.
Rys. 2.9. Drewniane wiązary kratowe o kształcie: a) trójkątnym, b) trapezowym z pasami równoległymi. c) trapezowym dwuspadkowym, d) trapezowym jednospadkowym, e) wielokątnym, 0 łukowo-kratowym
Kratownice stalowe z kształtowników walcowanych na gorąco w formie kątowników, ceowników, zetowników itp. były dawniej powszechnie stosowane. W budownictwie współczesnym pręty kratownic mają zwykle przekrój rurowy. Kratownice metalowe były w Polsce m.in. stosowane w systemie Mostostal LHS-N (rys. 2.10). W tym systemie, przy rozpiętościach nie przekraczających
Rys. 2.10. Schematy statyczne wiązarów wiat i hal nieocicplonych kratowych Mostostal LHS-N rozpiętości wg |69J: a) 7,5ni, b) 9,0m. c) 12,0m. d) 15,0m, c) 18,Om
12,0 m, stosowano kształtowniki gięte na zimno. Kratownice większych rozpiętości spręża się. Zasada sprężania konstrukcji stalowych, podobnie jak konstrukcji betonowych, polega na wprowadzeniu do części rozciąganych wykonanych ze stali miękkiej cięgien sprężających ze stali twardej. Dzięki sprężaniu można zmniejszyć naprężenia ścinające i główne rozciągające. Wstępne sprężanie stosuje się zarówno do kratownic wolno podpartych, jak i ciągłych (rys. 2.11). Konstrukcje kratowe wspornikowe stosuje się np. jako przekrycia trybun stadionów (rys. 2.12).