P4120068 (2)

Ogólna charakterystyka współczesnych konstrukcji nośnych

Rys. 2.3S. Schematy dwukrzy. wiznowych powłok prętowych wg [192)

2.2.8. Kopuły

Kopuły są pod względem statycznym powłokami obrotowymi przekrywającymi najczęściej powierzchnie o rzutach kolistych. Charakteryzują się tym, że przy obciążeniu symetrycznym równomiernie rozłożonym w powłoce powstają ściskające siły wewnętrzne południkowe oraz siły równoleżnikowe, wywołujące w części górnej powłoki naprężenia ściskające (największe w zworniku), które w miarę oddalania się od zwornika zmniejszają się, a przy pewnej wartości kąta środkowego przechodzą w siły rozciągające.

Kopuły mogą przekrywać obiekty, których rozpiętość dochodzi do kilkuset metrów. Murowane z kamieni lub cegły kopuły pcłnościenne były w przeszłości dość rozpowszechnione.

W budownictwie współczesnym są wykonywane głównie kopuły żebrowe i siatkowe ze stali, żelbetu i z drewna klejonego warstwowo. Kopuły żebrowe składają się z rozmieszczonych promieniście trójprzegubowych łuków, opierających się na górnych i dolnych pierścieniach lub bezpośrednio na fundamentach. Zebra łukowe wykonuje się z drewna klejonego warstwowo szerokości 120-240 mm. o stałej lub zmiennej wysokości przekroju. Zarówno stateczność żeber w kierunku prostopadłym do ich płaszczyzny, jak i zwiększenie ogólnej sztywności przekrycia uzyskuje się dzięki zastosowaniu tężników połaciowych, przy czym liczba par półłuków połączonych tężnikami połaciowymi powinna być nie mniejsza niż trzy. Schemat kopuły żebrowej przedstawiono na rys. 2.39. a kopuły siatkowej ha rys. 2.40.

Rys. 239. Schemat kopuły żebrowej wg 1192)

Rys. 2-40. Schemat kopuły siatkowej wg (64)