6914375102

77

w wydmach Witowa osady organiczne z okresu Bdling i Alleród. Wiek tych osadów potwierdziło również datowanie za pomocą C¹⁴. Późniejsze palynologiczne badania K. Wasylikowej [65] w Witowie potwierdzają wnioski wymienionych autorów.

Określenie wieku wydm w Witowie jest ważnym kryterium dla rozpoznania zdarzeń geologicznych powodujących zmiany w kierunku odwodnienia. Początek powstawania wydm w starszym dryasie wskazuje, ze zmiana koryt przez rzeki musiała nastąpić przed okresem wydmo-twórczym. Zmiany te na badanym terenie prawdopodobnie rozpoczęły się już w okresie stadium pomorskiego.

Zian płynie predysponowaną w podłożu rynną. Profil podłużny tej rzeki jest mniej wyrównany niż rzek poprzednio omawianych (ryc. 39). Zaznacza się w nim kilka lekkich załamań, których rzeka nie zdołała jeszcze wyrównać. Poprzeczny przekrój doliny jest symetryczny. Miejsce połączenia Zianu z dnem pradoliny jest szerokie, rozmyte przez wody rzeczne.

Obraz dawnej sieci rzecznej można odtworzyć na podstawie obecnego układu dolin i morfologii powierzchni podplejstoceńskiej. Dno pradoliny tworzyło główną rynnę, z którą rzeki płynące z południa łączyły się koło Piątku, Łęczycy i Leżnicy Małej (ryc. 40). Północna część terenu ma mniej rzek niż południowa. Odwodnienie odbywało się tu Holbicą i Ochnią, która prawdopodobnie początkowo łączyła się z korytem pradoliny koło Kter.

Zmiany kierunku rzek wiążą się z powstaniem działu wodnego koło Łęczycy. S. Lencewicz [42] i B. Krygowski [36] określają go jako pizegięcie spowodowane ruchem epeirogenicznym. J. Mikołajski [45] twierdzi jednak, że jest to forma erozyjna utworzona przez wcięcie Warty od zachodu, a Bzury od wschodu. P. W. Thomson [62] mówi o siadach tektoniki solnej w okolicy Łęczycy. Z tektoniką solną J. Poborski [51] wiąże genezę działu wodnego w pradolinie.

Budowa podłoża okolic Łęczycy oraz morfologiczne cechy dolin rzecznych przemawiają za przyjęciem poglądu J. Poborskiego. Wznoszący iuch podłoża wskutek naporu mas solnych spowodował wysklepienie powierzchni. Najintensywniejszy ruch nastąpił na linii Solca — Łęczyca — Sławęcin. Następstwem tego było przerwanie koło Łęczycy odpływu wód na zachód oraz zmiana kierunku rzek. Jak wykazuje analiza sieci rzecznej, początek tworzenia się tego działu wodnego przypada na okres stadium pomorskiego.

TERASY PRADOLINY

S. Lencewicz [42] wyróżnia w pradolinie dwie terasy. Dolną nazywa także poziomem erozyjnym, górną — denudacyjnym. W związku