76 77 (19)

76 URAZY I USZKODZENIA SPORTOWE

Wzajemne nakładanie się tych procesów powiększa trudności diagnostyczne i lecznicze. W przypadku np. cieśni stawu przecięcie więzadła kruczo-barkowe-go, jeśli neuropatia nie jest zaawansowana, odciąży staw łopatkowo-żebrowy, to też neuropatia ustąpi. Jeśli jednak neuropatia jest zaawansowana a wcięcie łopatkowe wąskie, polepszenie ruchów w stawie ramiennym nie spowoduje ustąpienia dolegliwości związanych z drażnieniem nerwu nadłopatkowego. Nierzadko, w przypadkach silnych, ale nie dających się dokładnie zlokalizować dolegliwości, a co więcej promieniowania bólów na obwód kończyny, neuropatia nerwu nadłopatkowego może być uznana za zespół ramię-ręka.

Leczenie

Wybór metody leczenia neuropatii nerwu nadłopatkowego uzależniony jest od intensywności procesu zapalnego oraz od światła wcięcia łopatki.

Jeśli ostrzyknięcie hydrokortyzonem przyniesie trwałe i wyraźne zmniejszenie dolegliwości bólowych oraz zwiększenie zakresu ruchów stawu ramienne-go, problem jest rozwiązany.

Uwaga! Z powodu obecności pęczka naczyniowego położonego nad wcięciem łopatki (lub od tyłu) wykonanie ostrzyknięć samego nerwu jest ryzykowne. Lepiej jest wstrzyknąć lek do przestrzeni położonej między przednia powierzchnia mięśnia nadgrzebieniowego i tylną dołu nadgrzebieniowego, aby uniknąć utajonego krwawienia we wcięciu łopatki. Podany w ten sposób lek opada siłą grawitacji w pobliże zmienionego zapaleniem nerwu (oczywiście efekt ostrzyknięcia będzie wolniejszy).

W przypadku gdy blokady dają jedynie efekt przejściowy, wskazane może być odbarczenie nerwu. Ruchomość w stawie ramiennym można jednocześnie odblokować resekcją więzadła kruczo-barkowego.

Nerw uwalnia wycięcie więzadła poprzecznego łopatki i wydaje się, że poszerzenie otworu w kości jest tylko rzadko wskazane.

N. grzbietowy łopatki v

wi. pochyły środkowy

Splot ramienny

M. pochyły przedni

Neuropatia nerwu grzbietowego łopatki

Ryc. 2.10. Nerw grzbietowy łopatki.

Nerw grzbietowy łopatki wychodzi z obwodowej części 5 korzenia szyjnego, jest nerwem ruchowym, zaopatrującym mięśnie: czworoboczny większy i mniejszy oraz część dźwi-gacza łopatki, których zadaniem jest stabilizacja łopatki na klatce piersio

Ryc. 2.11. Objawy kliniczne usidlenia nerwu grzbietowego łopatki; a - promieniowanie bólu; b - odstawanie łopatki; c, d - ograniczenie (ból) czynnego skręcenia głowy w stronę chorą; e, f - ograniczenie (ból) czynnego pochylenia głowy w stronę chorą; g - miejsce, w którym ucisk kciukiem nasila promieniowanie bólu na obwód kończyny; h - pozycja ułożenia ręki na głowie, w której ból ustępuje lub się zmniejsza.

w ej oraz ruchy łopatki. Nerw następnie przechodzi przez brzusiec mięśnia pochyłego środkowego i wnika w mięsień czworoboczny. Usidlenie nerwu uniemożliwia jego kompensacyjne przesuwanie przy ruchach głowy i ramienia, a następnie powoduje jego drażnienie.

Do usidlenia nerwu grzbietowego łopatki w przebiegu zespołu mięśnia pochyłego może dojść na drodze następującej:

Przerost mięśnia pochyłego środkowego. Do przerostu dochodzi najczęściej na tle kompensacyjnej nadczynności (m. in. ochronny przykurcz) w przebiegu zaburzenia mięśniowo-więzadłowej stabilizacji szyjnego odcinka kręgosłupa¹ (także predyspozycja wrodzona, np. poronna postać kręczu szyi).

Splot ramienny może ulegać zagięciu nad twardym brzegiem przerośniętego mięśnia pochyłego środkowego. W tej sytuacji powtarzane (zawodowe czy sportowe) ruchy ramienia i głowy mogą nasilać istniejący ucisk.

- Nieprawidłowy przyczep mięśnia pochyłego środkowego do pierwszego żebra -przesunięcie przyczepu ku przodowi (uci-śnięciu ulega dolna część splotu - ból promieniuje głównie wzdłuż nerwu łok-

ciowego).

Zwłóknienie mięśnia pochyłego najmniejszego. Mięsień przypiera splot do mięśnia pochyłego środkowego.

Objawy

Chorego sprowadza do lekarz ból, odczuwany głównie wzdłuż przyśrodkowego brzegu łopatki i promieniujący do bocznej powierzchni ramienia i przedramienia. W wywiadzie można niekiedy stwierdzić przebycie urazu typu pośredniego, np. gwałtowne szarpnięcie głowy. Jeśli nie stwierdza się przeby-

W zaburzeniach stabilizacji szyjnego odcinka kręgosłupa mięśnie pochyłe reagują kompensacyjną nadczynnością.