6914375116

84 S. Jewtuchowicz

czwartorzędowych niż sąsiednie formy wypukłe, np. obniżenie koło Góry Sw. Małgorzaty.

Powtarzanie się zjawiska dostosowania rzeźby powierzchni do ukształtowania podłoża po każdym zlodowaceniu przedstawione na rycinach 19 i 20 zmusza do szukania podobnych faktów również i w morfologii powierzchni współczesnej. Na podstawie porównania ukształtowania powierzchni obecnej i podplejstoceńskiej można stwierdzić, że zależność od rzeźby podłoża zaznacza się w wielu miejscach (ryc. 5).

W Leśmierzu wzniesieniu podłoża odpowiada wzniesienie współczesnej powierzchni. Te same warunki istnieją w Zagaju. Obniżeniu podłoża między obu wzniesieniami odpowiada współczesna rynna między Karsznicami a Łęczycą. Zależność rzeźby współczesnej od podłoża można obserwować wzdłuż doliny Strugi i Moszczenicy. Zgodność obu powierzchni występuje w dnie pradoliny. Od linii Łęczyca — Topola powierzchnia podłoża opada na E. Powierzchnia współczesna jest również nachylona na E. Zgodność ta zaznacza się również w okolicy Kter i Gawron oraz w dolinie Ochni.

W środkowej części terenu zgodność rzezby powierzchni współczesnej i podplejstoceńskiej zaciera się. W tej strefie występują dwa style rzeźby: jeden to współczesny, zaznaczony przez powierzchnie o kierunku, który można określić w przybliżeniu E — W, drugi to rzeźba podłoża w postaci zamkniętych form wypukłych (ryc. 5). Podobną różnicę ukształtowania obu powierzchni można obserwować między Topolą a Garbalinem. Niezgodność rzeźby zaznacza się również w Siedlcu, gdzie kierunek działu wodnego nie zależy od kierunku obniżenia podłoża.

Analiza form powierzchni obecnej i podłoża wykazuje jednak, że we współczesnej rzeźbie zaznacza się tendencja dostosowania się do morfologii podłoża. W okolicy Solcy i Lubienia tworzą się wysoczyzny, które od wschodniej i zachodniej strony są obramowane dolinami rzek współczesnych. W Sławęcinie najwyższemu wzniesieniu podłoża odpowiada najwyższy odcinek moreny kutnowskiej. Przed- południową krawędzią tej moreny na pewnych odcinkach powstaje obniżenie. W okolicach Grabowa morfologia moreny dostosowuje się do form podłoża. Podobne zjawisko można obserwować w okolicy Daszyny. W Miko-łajewie również istnieją ślady wpływu podłoża na kierunek erozji.

Dynamika procesów niszczących zaznacza się szczególnie w Solcy (ryc. 42). Wskutek wydatnego niszczenia gliny morenowej znajduje się tu najmniejsza miąższość osadów czwartorzędowych.

Rozwój rzeźby dawnych okresów (ryc. 19 i 20) i przykłady naśladowania morfologii podłoża przez rzeźbę współczesną nie potwierdzają