18 19

Audio Kurs

huitieme arret (ósmy przystanek) ąuatrieme etage (czwarte piętro)

Podstawowe formy liczebników porządkowych to:

premier - pierwszy deuxieme - drugi troisieme - trzeci ąuatrieme - czwarty cinąuieme - piąty

sixieme - szósty septieme - siódmy huitieme - ósmy neuvieme - dziewiąty dixieme - dziesiąty

■ Czas teraźniejszy

Czasu teraźniejszego używamy (tak jak w języku polskim) mówiąc o czynnościach, które mają miejsce w tej chwili.

Czasowniki francuskie podlegają odmianie przez osoby i liczby. Na szczęście, istnieje kilka ogólnych zasady dotyczących odmiany czasowników w czasie teraźniejszym - patrz strona 7: Poniżej przykłady budowy zdań twierdzących, przeczących i pytających w czasie teraźniejszym

II regarde la tele le soir. On ogląda wieczorem telewizję.

II ne regarde pas la tele le soir. On nie ogląda wieczorem telewizji.

II regarde la tele le soir? Czy on ogląda telewizję wieczorem?

Est-ce qu’il regarde la tele le soir? Czy on ogląda telewizję wieczorem? Regarde-t-il la tele le soir? Czy on ogląda telewizję wieczorem?

A ąuelle heure il regarde la tele? O której godzinie on ogląda telewizję? Quand est-ce qu’il regarde la tele? Kiedy on ogląda telewizję?

Quand regarde-t-il la tele? Kiedy on ogląda telewizję?

Uwaga! Pytanie przez inwersję: jeśli czasownik kończy się na samogłoskę e, to między nim a zaimkiem osobowym pojawi się litera t. Jej funkcja jest czysto „dźwiękowa" - ma ona zadanie ułatwić wymowę konstrukcji.

■ Czas przyszty bliski

Czas przyszły bliski jest czasem złożonym - tworzymy go za pomocą czasownika posiłkowego aller (w odpowiedniej osobie i liczbie) oraz bezokolicznika czasownika, który chcemy wyrazić w czasie przyszłym, np.:

Nous allons partir pour la France la semaine prochaine. Wyjedziemy do Francji

u; przyszłym tygodniu.

lis vont jouer au football demain. Jutro oni będą grali w piłkę.

Czasu przyszłego bliskiego używa się do mówienia o czynnościach, które mają nastąpić w bliskiej przyszłości.

■ Czas przyszły prosty

Czas przyszły prosty jest to czas, za pomocą którego wyrażamy wydarzenia, mające się wydarzyć w niekoniecznie sprecyzowanej przyszłości. Czas przyszły prosty tworzymy dodając do tematu czasownika końcówki charakterystyczne dla tego czasu. W przypadku większości czasowników temat jest taki, jak bezokolicznik czasownika, jednak trzeba uważać na niektóre czasowniki nieregularne, w których temat może być inny.

aimer - kochać

J’aimerai    Nous aimerons

Tu aimeras    Vous aimerez

Il/elle aimera Ils/elles aimeront

Quand est-ce que tu feras du ski ? Kiedy będziesz jeździł/jeździła na nartach?

■ Czas przeszły dokonany

Czas passć compość jest czasem złożonym co oznacza, że tworzymy go przy użyciu czasownika posiłkowego (avoir albo etre). Do czasownika posiłkowego w odpowiedniej formie osobowej i odpowiedniej liczbie dodajemy imiesłów przeszły (participe passć) czasownika, który chcemy wyrazić w czasie przeszłym. Czas passć composć często bywa porównywany do czasu przeszłego dokonanego w języku polskim.

Większość czasowników odmienia się przy pomocy czasownika avoir:

Hier soir, j’ai regarde un film au cinema. Wczoraj wieczorem oglądałem film

w kinie.

L’annee derniere, il a passe ses vacances en France. W ubiegłym roku spędził

wakacje we Francji.

Z czasownikiem ćtre odmieniają się wszystkie czasowniki zwrotne oraz czasowniki takie jak:

aller - iść, jechać arriver - przybywać venir - przyjść, przyjechać revenir - wracać devenir - stawać się monter - wsiadać, wchodzić

po schodach

descendre - wysiadać, schodzić

po schodach naitre - rodzić się mourir - umierać

tomber - przewracać się, spadać

sortir - wychodzić

entrer - wchodzić

rester - zostawać

rentrer - wracać

19

www.jezykiobce. pl