7090996886

3. Biodegradacja

Biodegradacja (gr. bios - życie, łac. degradatio - obniżenie ) to biochemiczny rozkład związków organicznych na związki proste, dokonywany za pośrednictwem organizmów żywych, m.in. bakterii, pierwotniaków, promieniowców, grzybów i glonów. Organizmy te występują powszechnie w ściekach, glebie i wodach gruntowych. Energię potrzebną do życia czerpią z rozkładu złożonych związków organicznych na związki prostsze.

Na ogół zdolność do biodegradacji jest pożądaną cechą materiałów, gdyż dzięki temu materiały te w mniejszym stopniu zanieczyszczają środowisko, ponieważ po znalezieniu się w formie śmieci w środowisku stopniowo się rozkładają i dzięki temu nie są składowane na wysypiskach przez wiele lat.

Biodegradacja może być beztlenowa, zachodząca bez dostępu powietrza -mniej efektywna i mniej powszechna w przyrodzie, prowadząca do powstawania metanu i innych prostych węglowodorów - lub tlenowa przy dostępie powietrza. Końcowe produkty biodegradacji tlenowej to dwutlenek węgla i woda oraz niekiedy sole mineralne. Substancje podatne na taki rozkład nie stanowią zagrożenia dla środowiska, ponieważ C02, woda i sole mineralne nie są szkodliwe.

Całkowita biodegradacja to proces całkowitego rozłożenia związków organicznych przez mikroorganizmy na dwutlenek węgla, wodę i sole mineralne.

O biodegradacji częściowej mówi się najczęściej w kontekście substancji powierzchniowo czynnych, które są głównymi składnikami aktywnymi środków czystości. Jest ona nazywana „częściową”, ponieważ stanowi pierwszy etap w procesie biodegradacji tych substancji. Ten etap biodegradacji prowadzi do utraty właściwości powierzchniowo czynnych, co eliminuje pienienie, niekorzystne w wodach naturalnych i w oczyszczalniach ścieków.

Mechanizm procesu biodegradacji jest bardzo złożony i obejmuje wiele reakcji o charakterze chemiczno - biologicznym.

Może ona następować w wyniku procesów mechanicznych, które wynikają z aktywności owadów i gryzoni, dla których materiały polimerowe nie są źródłem pożywienia. Wówczas mechaniczne rozdrobnienie prowadzi do rozerwania łańcucha polimeru na krótsze fragmenty, zmniejszając w ten sposób jego masę cząsteczkową i liczbę rozgałęzień, dzięki czemu staje się on bardziej dostępny dla ataku mikroorganizmów [1-15].

9