65206 SNC03803

Błoni (gr Woj - życie) - duży obszar, charakteryzujący się określonym klimatem oraz szara ro

~ _ i    «uilAP90r\tm DnilłnriM// i    ______________________i    , .    . .

piw*.- w    _ ..    ' ' • ' •----------/------ iVJ

pitą I światem zwierzęcym. Roślinność i zwierzęta tworzą typowe zespoły, wyróżniające się spe-cyficznym składem gatunkowym i powiązaniami troficznymi. Do podstawowych biomów na Ziemi należą: tundra, tajga, lasy liściaste, lasy podzwrotnikowe, sawanny, pustynie, stepy, zarośla, wiecznie zielone lasy ekwatorialne i monsunowe (zob. rys. 13.1).

Ekosystem (gr. o/kos-dom. posiadłość, systema - metoda, układ) - układ ekologiczny, obejmujący żyjące na określonej powierzchni organizmy wraz z ich nieożywionym otoczeniem. Jedną z podstawowych funkcji ekosystemu jest krążenie materii i energii, umożliwiające życie i wykorzystywane zasobów środowiska przez bytujące w nim organizmy. Ze względu na źródła czerpana pokarmu, wyróżnia się w ekosystemie tzw. poziomy troficzne, grupujące organizmy o określonym sposobie odży-

Rys* 13J|, Zasięgi stref klimatycznych („grup klimatycznych”); obszary wysokogórskie, poza klasyfikacją za-

kreskowane (wg Koeppena)

W podziale Koeppena (rys. 13.2) wyróżnia się pięć głównych „grup” klimatycznych, oznaczonych przez autora dużymi literami alfabetu:

I Aj Tropikalne klimaty deszczowe. Średnie temperatury miesięczne wyższe od 18°C, opady większe od ewapotranspiracji, brak wyraźnie zaznaczonych termicznych pór roku.

| B. Klimaty suche. Opady mniejsze od parowania (delimitacja tej grupy klimatycznej wynika z porównania średniej temperatury rocznej z sumą opadów według specjalnej formuły).

BF C. Klimaty umiarkowanie ciepłe i wilgotne. Średnia temperatura najzimniejszego tpiesiąca niższa od 18, ale wyższa od -3°C, przynajmniej jeden miesiąc ze średnią fbmperaturą wyższą od 10°C, wyraźne pory cieple i zimne.

D. KlimatyJmeżno-leśne (borealne). Najzimniejszy miesiąc ze średnią temperaturą lilii nrr)    ii i |ili j , - ą temperaturą wyższą od l(fC._