Rok akad. 2007/2008
PROGRAM ZAJĘĆ
Autor programu: prof. dr hab. Andrzej Borowski Opiekun kursu: prof. dr hab. Andrzej Borowski
Kierunek: filologia polska o profilu ogólnym
tryb studiów: stacjonarne
nazwa: literatura staropolska
rodzaj zajęć: wykład
liczba godzin: 60 (30+30)
punkty ECTS: 5 (2+3)
forma zaliczenia zajęć: zaliczenie bez oceny (po semestrze I i II);
egzamin ustny po 2 semestrze termin realizacji zajęć: I rok studiów, 1 i 2 semestr
I. CELE KSZTAŁCENIA: Celem ogólnym wykładu jest przedstawienie najważniejszych zagadnień współtworzących syntezę historii dawnej literatury polskiej w kontekście literatury powszechnej. Konstrukcja wykładu opiera się zasadniczo na paradygmacie chronologiczno - genologicznym, zaś tematem poszczególnych wykładów jest interpretacja tekstów z odwołaniem się do wiedzy z zakresu poetyki i retoryki historycznej (ewolucja rodzajów, gatunków, form wersyfikacyjnych i środków stylistycznych) oraz do historii idei. Jednym z celów wykładu jest także pogłębienie refleksji nad problemem oddziaływania tekstów literackich na kształtowanie się wzorców tożsamości narodowej oraz tożsamości europejskiej, jak również interpretacja tych wzorców w tekstach literackich utrwalonych. Idzie tu mianowicie o historyczne i zarazem nowoczesne metodologicznie komentowanie wzorów myślenia i mówienia o kulturze. Wzory te podatne szczególnie na ideologizację, powielane są często bezmyślnie przez ogólnikową, płytką i tendencyjną interpretację tekstów. Niegdyś moralnym obowiązkiem inteligencji było kształtowanie świadomości narodowej słabo wykształconych grup społecznych. Dzisiaj podobny obowiązek moralny inteligenta czyli człowieka, który troszczy się o wykształcenie, zarówno własne jak i innych współobywateli, polega na kształtowaniu i weryfikowaniu wyznaczników tożsamości narodowej, a także uniwersalnej, w tym również tożsamości "europejskiej" współczesnej i przyszłej polskiej społeczności obywatelskiej. Pośrednio jest więc również wychowawczym celem tego wykładu dostarczenie materiału do myślenia i dyskusji o nowym, rzetelnie konstruowanym wzorcu świadomości narodowej opartym na fundamencie "bonum commune" kultury powszechnej. Cele szczegółowe obejmują zatem rozumienie najważniejszych dzieł i zjawisk literatury staropolskiej w kontekście literatury powszechnej; rozumienie istoty procesu historycznoliterackiego; wskazywanie i wykorzystywanie w interpretacji właściwych kontekstów pozaliterackich, orientacja przestrzennym układzie kultury literackiej (ośrodki życia literackiego i kulturalnego, ruchu wydawniczego, ośrodki publikacji pierwocin prasy, miejsca najważniejszych debiutów i edycji; rozróżnianie i definiowanie historycznych stylów i poetyk; opis i interpretacja przemian życia literackiego, przełomów estetycznych i komunikacyjnych, problemów ujednolicania i różnicowania w obrębie literatury i kultury średniowiecznej oraz wczesnonowożytnej; wreszcie samodzielnej oceny wartości artystycznej i poznawczej dzieła literackiego.