8299308314

Mówiąc inaczej: dopiero wykonanie pełnego zakresu prac podziemnych umożliwia dalsze prace konserwatorsko-rewaloryzacyjne części naziemnych chronionych obiektów zabytkowych. Dotyczy to również chronionych obiektów podziemnych. Idea kompleksowego ratowania stosowana była i jest w wielu starych aglomeracjach miejskich, gdzie mają miejsce liczne awarie budowlane, bądź górnicze. Grożą one poszczególnym obiektom i zabytkowym dzielnicom poważnymi zniszczeniami, a nawet całkowitą zagładą. Przyczyn tych katastrof należy dopatrywać się w istnieniu średniowiecznych lub wcześniejszych wyrobisk, które wykonywano niegdyś dla celów komunikacyjnych, gospodarczych lub obronnych. Przestrzenna struktura tych wyrobisk w czasie wielowiekowego ich użytkowania niejednokrotnie ulegała różnorakim przebudowom dostosowanym do zmiennych potrzeb funkcjonalnych miejscowej ludności. Brak odpowiedniej izolacji wodnej i kanalizacyjnej oraz odwodnienia powierzchniowego budynków i całych dzielnic powodowały z upływem czasu niekorzystną zmianę parametrów fizyko-mechanicznych i wytrzymałościowych podłoża, a następnie spadek stateczności wyrobisk.

Wprowadzenie technik górniczych na tereny zabytkowych starówek i wielokierunkowy program działania pozwoliło opanować większość zagrożeń i zabezpieczyć dzielnice staromiejskie w Jarosławiu, Sandomierzu, Opatowie oraz w Kłodzku. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku prace zabezpieczające prowadzono także w Lublinie, Rzeszowie i Krasnymstawie oraz częściowo w Przemyślu, Bodzentynie i Klimontowie.

4. DOŚWIADCZENIA WYDZIAŁU GÓRNICZEGO AGH W ZABEZPIECZANIU I REWALORYZACJI OBIEKTÓW ZABYTKOWYCH

Na Wydziale Górniczym (obecnie Górnictwa i Geoinżynierii) istnieje Zespół ds. Ratowania i Zabezpieczania Obiektów Podziemnych zajmujący się zabezpieczeniem obiektów zabytkowych pod względem górniczym i budowlanym. W swojej działalności naukowo-badawczej Zespół ten zajmuje się między innymi takimi zagadnieniami jak:

■    Ochrona i zabezpieczenia architektonicznych obiektów zabytkowych (również obiektów budownictwa komunalnego). W pracach tych wykorzystuje się metody i techniki budownictwa górniczego przede wszystkim przy stabilizacji podłoża gruntowego i wzmacnianiu elementów konstrukcji budowlanych (np. fundamentów, ścian).

■    Rekonstrukcja fundamentów budynków w zabytkowych dzielnicach staromiejskich i poprawianie ciągłości podłoża budowlanego.

■    Zabezpieczanie zabytkowych wyrobisk podziemnych o charakterze turystyczno-muzealnym oraz wzmacnianie otaczającego go górotworu.