X3e50dd746p15

3.3.5. Badanie bloków glinianych wykonanych w zakresie prac doświadczahiych ITB

W Instytucie Techniki Budowlanej wykonano doświadczenia z następującymi ściennymi blokami glinianymi:

a)    z tworzywa gliniano-żużlowego formowane z gliny o naturalnej wilgotności o stosunku objętościowym składników gliny do żużla 2 : 1,

b) z gliny o naturalnej wilgotności przy użyciu jako wypełniacza słomy żytniej o długości włókien 3—8 cm (seria porównawcza w stosunku do bloków wymienionych w pkt 3.3.5.a.),

c)    z tworzywa gliniano-żużlowego formowanego w stanie plastycznym o stosunku objętościowym składników (gliny do żużla) 1,5 : 1,

d)    z gliny w stanie plastycznym, jak w pkt 3.3.5 c, lecz przy użyciu jako wypełniacza słomy o długości włókien 3—8 cm (seria porównawcza w stosunku do bloków wymienionych w pkt 3.3.5 b).

Wszystkie serie bloków wykonano ze średniotłustej gliny zwałowej o stopniu spoistości około 1080 G/5cm² i średnim stopniu skurczu 2,75%.

Skład mieszanin do bloków a i c, wymienionych w pkt 3.2.2 a, c, ustalono na podstawie badań laboratoryjnych podanych w pkt 3.2.2, natomiast dla bloków wymienionych w pkt bid zestawienie składników przyjęto według wytycznych niemieckich.

Przygotowaną mieszaninę, przed użyciem jej do formowania bloków, kopcowano w ciągu 24 godzin. Przy formowaniu bloków serii a i b używano sześciokomorowych form rozbieralnych (rys. 8).

Wilgotność mieszaniny w chwili formowania bloków była następująca: do bloków a — 14,3%, do bloków b — 12,2%.

Zagęszczenia mieszaniny w formach dokonywano ubijakami pneumatycznymi, o ciężarze stopki około 4 kg i częstotliwości uderzeń około 200 na minutę.

Wykonane bloki w okresie ich wysychania chronione były od opadów atmosferycznych (wysychały pod ochronnymi daszkami). Bloki uważano za wyschnięte od uzyskania wilgotności mniejszej niż 5,0%; następowało to zwykle po około 40 dniach.

Przygotowanie mieszaniny-odbywało się w sposób podany w pkt 3.3.2 b z tą różnicą, że każdą usypaną na pomoście warstwę gliny z wypełniaczem polewano wodą.

Przed użyciem do formowania bloków glina była kopcowana przez 24 godziny.-Do formowania bloków użyto stałych form jednokomorowych. Formy były każdorazowo przed użyciem dokładnie nasycone wodą. Zapełnienie form polegało na silnym wrzucaniu dużych brył przygotowanej masy strychulcem w miejscach narożników. Następnie masa byłą dodatkowo zagęszczana za pomocą słabych uderzeń lekkich ubijaków. Suszenie bloków odbywało się w sposób podany poprzednio.

Badanie techniczne wykonywanych bloków próbnych polegały na następujących czynnościach:

1)    określenie wytrzymałości bloków na ściskanie w stanie powietrzno-suchym (tabl. 11)

a) w kierunku prostopadłym do płaszczyzny ubicia,

b) w kierunku równoległym do płaszczyzny ubicia,

2)    określenie ciężaru objętościowego w stanie suchym (tabl. 11),

3)    określenie skurczu bloków w czasie wysychania.

Skurcz bloków po ich wyschnięciu wynosił we wszystkich kierunkach średnio około 2%. Bloki miały wymiary 33X16X20 cm.

W wyniku badań określona została wytrzymałość bloków na ściskanie w dwóch kierunkach, mianowicie w kierunku prostopadłym i w kierunku równoległym do płaszczyzny ubicia. Okazało się, że wytrzymałość tworzywa w blokach jest zależna nie od kierunku zagęszczania bloków, lecz od ich smukłości.

Na podstawie wyników podanych w tabl. 11 można sformułować następujące wnioski.

a.    Żużel paleniskowy może być stosowany jako wypełniacz gliny przy produkcji glinianych bloków ściennych. '

b.    Bloki ścienne gliniano-żużlowe mogą być wykonywane z gliny o naturalnej wilgotności i zagęszczone przez ubijanie lub z gliny w stanie plastycznym i zagęszczeniu za pomocą ugniatania.

c.    Wytrzymałość bloków ściennych zagęszczonych przez ubijanie jest przeważnie wyższa od wytrzymałości bloków wykonywanych z tworzywa w stanie plastycznym (na mokro).

d.    Żużel paleniskowy, używany jako wypełniacz przy produkcji bloków glinianych powinien być pozbawiony frakcji poniżej 2 mm, gdyż frakcje te w postaci piasków i pyłów są zwykle zawarte w glinie w stanie rodzimym.

e.    Żużel paleniskowy, używany jako wypełniacz przy produkcji bloków glinianych formowanych z gliny o naturalnej wilgotności,¹ powinien być skropiony rzadkim zaczynem glinianym w celu zwiększenia przyczepności do gliny.

f.    Żużel paleniskowy jako wypełniacz ściennych bloków glinianych wpływa korzystnie na ich ciężar objętościowy. Nie można jednak pominąć faktu, że wytrzymałość bloków gliniano-żużlowych na ściskanie jest niższa niż wytrzymałość bloków glinianych z domieszką słomy.

g.    Wytrzymałość bloków glinianych jest zależna nie tylko od kierunku zagęszczania bloków, lecz od ich smukłości, tzn. od stosunku wysokości do mniejszego z bloków podstawy. Bloki powinny być zagęszczane w takim kierunku, w jakim przenoszą obciążenia w .murach.

Bloki ubijane Bloki ugniatane

Ciężar objętościowy

tworzywo gliniano-żużlowe, kG/m^3		1790	1640
glina z dodatkiem słomy, kG/m^3		2080	1890
Wytrzymałość na ściskanie tworzywo gliniano-żużlowe, kG/cm^2		15,62	10,65
glina z dodatkiem słomy, kG/cm^2		18,67	13,60

\

Z zestawienia podanego wynika, że wytrzymałość bloków gliniano-żużlowych w stanie suchym jest w przybliżeniu mniejsza o 30% od odpowiednich bloków wykonanych z gliny z dodatkiem słomy..

Wytrzymałość bloków gliniano-żużlowych powyżej 10 kG/cm² jest w zupełności wystarczająca do wykonywania budynków niskokondygnacyjnych. Ciężar objętościowy bloków gliniano-żużlowych jest mniejszy niż bloków glinianych z dodatkiem sieczki, a przy wystarczającej wytrzymałości na ściskanie wskazuje na to, że wartość ścian wykonanych z bloków glinianych zjlodatkiem żużla będzie pod względem termicznym lepsza niż wartość odpowiednich ścian z bloków glinianych z dodatkiem słomy.