Wy\
sza Szkoła Agrobiznesu w A
om\
y
Wydział Techniczny
Kierunek Budownictwo
Instrukcja
do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu
WYTRZYMAA
OŚĆ MATERIAA
ÓW
Ćwiczenie Nr 3
Temat: Próba statyczna ściskania stali, \
eliwa
i drewna
Opracowanie:
dr in\
. Krzysztof Czech
Białystok, 2010 r.
1. WPROWADZENIE
Rozwa\
my, \
e mamy do czynienia z kolejnym prostym zagadnieniem
wytrzymałości jakim jest ściskanie. W tym przypadku, analogicznie jak w poprzednim
ćwiczeniu tj. w próbie rozciągania stali, spośród wszystkich mo\
liwych sił
wewnętrznych, które mogą pojawić się w pręcie (N, T, Ms, Mg) wystąpią tylko i
wyłącznie siły podłu\
ne/wzdłu\
ne/normalne N o zwrocie skierowanym do
rozpatrywanego przekroju pręta [2].
Statyczna próba ściskania jest badaniem podstawowym przy określeniu
własności mechanicznych materiałów kruchych (\
eliwo, beton, marmur)  podobnie jak
statyczna próba rozciągania jest badaniem podstawowym w przypadku materiałów
plastycznych (takich jak: stal niskowęglowa, aluminium, cynk, miedz
itd.). Dla
materiałów kruchych, znacznie lepiej pracujących na ściskanie ni\
na rozciÄ…ganie,
statyczna próba rozciągania jest tylko badaniem dodatkowym.
W przypadku ściskania metali kruchych (takich jak \
eliwo szare) wykres
ściskania początkowo jest prawie prostoliniowy (rys. 1.a). Przy zwiększaniu wartości
obciÄ…\
eń wykres coraz bardziej zakrzywia się, a następnie, przy obcią\
eniu Pc następuje
zerwanie próbki.
b)
a)
Rys. 1. Wykres rozciągania próbek:
a) z \
eliwa szarego
b) ze stali niskowęglowej [1]
a)
b)
Rys. 2. Szkic najczęściej występujących pęknięć próbek z metali kruchych
a) pęknięcie poślizgowe, b) pęknięcie rozdzielcze [3]
- 2 -
Bezpośrednio przed zniszczeniem ściskana próbka ma kształt lekko beczkowaty
[1]. Zniszczenie ściskanych próbek z metali kruchych zaczyna się zwykle u ich podstaw,
przy czym większość tego typu próbek niszczy się na skutek pęknięć poślizgowych
(ścięcia próbek pod kątem zbli\
onym do 45°  na skutek dziaÅ‚ania naprÄ™\
eń stycznych
np. w próbkach z \
eliwa i mosiądzu  rys. 2.a.), rzadziej pęknięć rozdzielczych (w
przekrojach prostopadłych do kierunków głównych wydłu\
enia  rys. 2.b.) lub złomu
kruchego (np. w próbkach ze stali hartowanej).
W przypadku metali plastycznych (rys. 1.b.) wykres ściskania próbki jest
bardzo zbli\
ony do wykresu rozciÄ…gania. Na wykresie mo\
emy zaobserwować
zarówno obszar pracy sprę\
ystej (prostoliniowy odcinek O-A; punkt A odpowiada
granicy proporcjonalności  uto\
samianej z granicÄ… sprÄ™\
ystości w zastosowaniach
technicznych), plastycznej z wyraz
nym wzrostem deformacji próbki bez przyrostu
obciÄ…\
eń lub nawet przy ich nieznacznym spadku (odcinek A-B; punkt B odpowiada
wyraz
nej granicy plastyczności) oraz odcinek (B-C), na którym obserwowane jest
szybkie opadanie krzywej ściskania, któremu towarzyszy coraz silniejsze pęcznienie
próbki. Pomimo znacznego spłaszczenia próbki nie widać na niej wyraz
nych oznak
zniszczenia [1]. W zwiÄ…zku z faktem, i\
próbki z metali plastycznych poddane
obciÄ…\
eniom ściskającym nie ulegają rozkruszeniu nie wyznacza się dla nich
wytrzymałości na ściskanie.
Statyczną próbę ściskania metali wykonuje się według normy PN-H-
04320:1957 [6] i informacji o zmianach podanych w Informatorze PN z 1982 r.
Rozró\
niamy przy tym próbę zwykłą i próbę ścisłą.
Próba zwykła ma za zadanie wyznaczenie naprę\
eń niszczących w próbce
(wytrzymałości na ściskanie Rc), określenie wyraz
nej granicy plastyczności i wielkości
skrócenia względnego oraz umo\
liwienie naszkicowania wykresu ściskania próbki
(z tego powodu ma raczej charakter próby technologicznej [3]). W próbie zwykłej na
powierzchniach czołowych próbek pojawiają się siły tarcia T, które powodują
spęcznienie próbek i znacząco zaburzają jednoosiowy stan naprę\
enia. Siły tarcia T
(rys. 3), pojawiające się w wyniku przyło\
enia do próbki obcią\
eń ściskających P=F,
mo\
na zredukować poprzez pokrycie powierzchni czołowych próbek parafiną.
Schemat odkształceń próbki poddanej zwykłej próbie ściskania pokazano na rys. 2.
Rys. 3. Schemat odkształceń próbki poddanej próbie zwykłej [3]
W próbie ścisłej, w której wykorzystuje się próbki o znacznie większym ni\

w próbie zwykłej stosunku długości h do średnicy d próbki, mo\
emy zało\
yć, \
e
w części środkowej mamy do czynienia z praktycznie jednoosiowym stanem
naprÄ™\
enia. Próba ścisła przeprowadzana jest w celu określenia: modułu sprę\
ystości
podłu\
nej próbki przy ściskaniu Ec, umownej granicy sprę\
ystości Rc0.01 oraz umownej
- 3 -
granicy plastyczności Rc0.2 - wyznaczanej w przypadku metali plastycznych, które nie
wykazujÄ… wyraz
nej granicy plastyczności.
W badaniu nale\
y zwrócić uwagę na to, \
e w przypadku materiałów kruchych nie
wyznaczamy wyraz
nej granicy plastyczności.
Inaczej wygląda badane próbek z drewna. Drewno charakteryzuje się
odmiennymi właściwościami mechanicznymi dla ró\
nych kierunków uło\
enia włókien
i z tego powodu w trakcie próby statycznej uzyskamy inne wartości wytrzymałości na
ściskanie dla próbek ściskanych wzdłu\
(równolegle do włókien) i inne wartości dla
próbek poddanych ściskaniu w poprzek włókien (prostopadle do włókien)  nawet
jeśli próbki pochodzą z tego samego fragmentu drzewa i były przechowywane w tych
samych warunkach wilgotnościowych. Jak dowodzą liczne badania właśnie
wilgotność drewna ma decydujący wpływ na określane wartości wytrzymałości na
ściskanie. W związku ze znaczącym (nawet o 50%) spadkiem wytrzymałości na
ściskanie drewna o wilgotności 30% - zalecane jest prowadzenie badania na próbkach
o wilgotności nie przekraczającej 15% i przeliczenie uzyskanych wyników na
wytrzymałość na ściskanie próbek o wilgotności 12%.
Wykres ściskania próbek z drewna w krótkiej początkowej fazie jest
krzywoliniowy, a następnie, a\
do granicy proporcjonalności, jest praktycznie
prostoliniowy.
1.1. Określenia podstawowe
- Granica sprÄ™\
ystości  maksymalna wartość naprę\
enia do którego próbka
odkształca się sprę\
yście (po odcią\
eniu próbki odkształcenia sprę\
yście zanikają
nie powodując zmiany pierwotnych wymiarów długości pomiarowej próbki).
Z powy\
szego wynika, \
e granica sprÄ™\
ystości jest wartością umowną, gdy\
zale\
y
od dokładności pomiaru geometrii próbki. Dlatego te\
wprowadzono pojęcie
umownej granicy sprÄ™\
ystości przy ściskaniu Rc0.01 (PN-H-04320:1957 [6] przy
której próbka doznaje trwałego skrócenia o 0.01% pierwotnej długości
pomiarowej:
Fc0.01
Rc0.01 = , (1)
S0
gdzie: Fc0.01  siła ściskająca powodując skrócenie próbki o 0.01% [N],
S0  pole powierzchni przekroju początkowego próbki S0 [mm2].
- Wyraz
na granica plastyczności przy ściskaniu Rplc  naprę\
enie przy którym
dochodzi do wyraz
nego skrócenie próbki bez wzrostu obcią\
eń ściskających,
a nawet przy ich nieznacznym spadku siły obcią\
ajÄ…cej:
Fplc
Rplc = , (2)
S0
gdzie: Fplc  siła odpowiadająca wyraz
nej granicy plastyczności [N].
- Umowna granica plastyczności przy ściskaniu Rc0.2  naprę\
enie określane dla
materiałów, które nie wykazują wyraz
nej granicy plastyczności, przy którym
- 4 -
dochodzi do trwałego skrócenia próbki o 0.2% pierwotnej długości pomiarowej:
Fc0.2
Rc0.2 = , (3)
S0
gdzie: Fc0.2  siła ściskająca powodując skrócenie próbki o 0.2% [N].
- Wytrzymałość na ściskanie Rc  naprę\
enie określane jako iloraz maksymalnej siły
ściskającej Fc powodującej zniszczenie próbki odniesionej do pierwotnego pola
powierzchni próbki S0:
Fc
Rc = . (4)
S0
- Skrócenie względne Ac  wyra\
ony w procentach iloraz ró\
nicy wysokości próbki
po odkształceniu (L1 [mm]) i pierwotnej wysokości próbki (L0 [mm]) odniesiony do
pierwotnej wysokości/długości próbki L0:
L1 - L0 "L
Ac = = Å"100 [%]. (5)
L0 L0
- Rozszerzenie względne Zc  wyra\
ony w procentach iloraz przyrostu pola przekroju
poprzecznego próbki po badaniu "S i początkowego pola przekroju próbki S0:
"S S1 - S0
Zc = = Å"100 [%]. (6)
S0 S0
w którym: S1  pole przekroju poprzecznego próbki określone po badaniu
w najszerszym jej miejscu.
- Moduł sprę\
ystości podłu\
nej przy ściskaniu Ec  definiujemy jako stosunek
naprÄ™\
enia à do odpowiadajÄ…cego mu skrócenia jednostkowego µ w zakresie
odkształceń sprę\
ystych próbki:
Ã
Ec = . (7)
µ
- Wytrzymałość na ściskanie wzdłu\
włókien RcW||  naprę\
enie graniczne wywołujące
zniszczenie próbki (z drewna) ściskanej wzdłu\
włókien:
FcW
RcW = . (8)
S0
gdzie: FcW  graniczna siła niszcząca równoległa do kierunku włókien [N].
- Wytrzymałość na ściskanie wzdłu\
włókien drewna o wilgotności 12% Rc12||
 naprÄ™\
enie graniczne sprowadzone dla próbek ściskanych wzdłu\
włókien
o wilgotności drewna 12%:
Rc12 = RcW Å"[1+ Ä… Å"(W -12)], (9)
gdzie: ą = 0.04  współczynnik zmiany wytrzymałości drewna na ściskanie
wzdłu\
włókien przy zmianie jego wilgotności o 1%
(w przedziale 12 Ä… 3%),
W  wilgotność drewna [%].
- 5 -
- Wytrzymałość na ściskanie w poprzek włókien RcWĄ"  naprę\
enie graniczne
wywołujące zniszczenie próbki (z drewna) ściskanej prostopadle do kierunku
włókien (w poprzek włókien):
FcW Ä„"
RcW Ä„" = , (10)
a Å" l
gdzie: FcW Ą"  graniczna siła niszcząca prostopadła do kierunku włókien [N],
a  szerokość próbki [mm],
l  długość próbki [mm].
- Wytrzymałość na ściskanie w poprzek włókien drewna o wilgotności 12% Rc12Ą" 
naprÄ™\
enie graniczne sprowadzone dla próbek ściskanych prostopadle do włókien
o wilgotności drewna 12%:
Rc12Ä„" = RcW Ä„" Å"[1+ Ä… Å"(W -12)], (11)
gdzie: ą  współczynnik przeliczeniowy ą = 0.035.
1.2. Próbki do badań
W statycznej próbie ściskania metali (stali, \
eliwa) wykorzystuje się próbki
w kształcie walca o wymiarach dostosowanych do rodzaju materiału i zakresu
pomiarowego maszyny wytrzymałościowej. Zgodnie z normami PN-H-04320:1957 [6]
i PN-H-83119:1980 [7] nale\
y stosować próbki walcowe o średnicy d0 = 10, 20 lub 30
mm, przy czym stosunek wysokości/długości próbki h0=L0 do jej średnicy d0 powinien
wynosić:
- h0/d0 = 1.5  w przypadku próby zwykłej,
- h0/d0 = 10  w przypadku próby ścisłej.
Powierzchnie czołowe próbek powinny być względem siebie równoległe
i prostopadłe do osi podłu\
nej próbki. Powierzchnie czołowe nale\
y przesmarować
parafina przed przystąpieniem do realizacji próby.
W trakcie przygotowywania próbek nale\
y unikać działań, które mogą wpłynąć na
zmianę własności wytrzymałościowych i plastycznych badanego materiału (np. wycinania
próbek palnikiem acetylenowym). Dlatego te\
próbki powinno przygotowywać się
w sposób mechaniczny, z ostateczną obróbką za pomocą skrawania oraz szlifowania.
Próbki mogą być tak\
e wykonane przez prasowanie lub odlewanie.
Do próby ściskania drewna, zgodnie z normami: PN-D-04102:1979 [4], PN-D-
04229:1977 [5] oraz PN-EN 13183-1 [9], stosuje się próbki prostopadłościenne
o wymiarach 20×20×30 mm.
1.3. Maszyna wytrzymałościowa
Maszyna wytrzymałościowa wykorzystywana w badaniu powinna spełniać
wymagania normy PN-EN 10002-2:1996 - Metale. Sprawdzanie układu pomiaru siły
maszyny wytrzymałościowej do prób statycznych [8] i zapewnić m.in.:
- osiowe obciÄ…\
enie próbki,
- zwiększanie obcią\
enia od zera do wartości maksymalnej w sposób jednostajny,
bez uderzeń i skoków z płynną regulacją prędkości zadawania obcią\
eń,
- błąd wskazań siłomierza nie powinien przekraczać ą1% (klasa 1).
- 6 -
Powy\
sze wymagania spełniają maszyny wytrzymałościowe o napędzie
hydraulicznym lub mechanicznym.
2. CEL ĆWICZENIA
Celem ogólnym ćwiczenia jest zapoznanie się ze statyczną próbą ściskania
realizowaną w maszynie wytrzymałościowej.
Cele szczegółowe ćwiczenia polegają na wyznaczeniu na podstawie statycznej
próby ściskania następujących wielkości wytrzymałościowych i plastycznych badanych
próbek:
wyraz
na granica plastyczności Rplc, - w przypadku ściskania próbek ze stali
niskowęglowej,
wytrzymałość na ściskanie Rc - w przypadku próbek \
eliwnych,
oraz wytrzymałości na ściskanie Rc wzdłu\
i w poprzek włókien  w przypadku
ściskania próbek z drewna o wilgotności W i wytrzymałości na ściskanie
sprowadzonej dla drewna o wilgotności 12%.
3. PRZEBIEG ĆWICZENIA
3.1. Przygotowanie próbek do badań
Próba statyczna ściskania stali i \
eliwa będzie realizowana jako próba zwykła,
w związku z czym do badania zostaną wykorzystane próbki o średnicy d0 = 10 mm
i wysokości h0 = 15 mm  tj. przy zalecanym stosunku wymiarów h0/d0 = 1.5 ([6], [7]).
Przed przystąpieniem do próby powierzchnie czołowe próbek ze stali i \
eliwa
nale\
y przesmarować parafiną w celu minimalizacji sił tarcia.
Próbę statyczną ściskania drewna prowadzi się na próbkach o wymiarach
20×20×30 mm (zgodnie z [4], [5] i [9]), przy czym okreÅ›lenie wytrzymaÅ‚oÅ›ci na
ściskanie drewna wzdłu\
włókien jest realizowane przy pionowym ustawieniu próbki
pomiędzy płytami dociskowymi maszyny wytrzymałościowej (obcią\
enie zadawane
jest w kierunku dłu\
szego boku próbki). Określenie wytrzymałości na ściskanie
drewna w poprzek włókien odbywa się przy poprzecznym ustawieniu próbki
pomiędzy płytami dociskowymi maszyny wytrzymałościowej (próbka styka się
dłu\
szym bokiem z płyta czołową prasy).
3.2. Niezbędne czynności przed przystąpieniem do próby
Przed przystąpieniem do realizacji statycznej próby ściskania nale\
y:
f& dokonać w kilku miejscach pomiarów średnicy d0 i wysokości h0 próbek
pomiarowych ze stali niskowęglowej i \
eliwa (za pomocÄ… mikrometru lub
suwmiarki z dokładnością do 0.01 mm),
f& obliczyć początkowe pole powierzchni próbki ze stali niskowęglowej S0(st),
f& obliczyć początkowe pole powierzchni próbki \
eliwnej S0(\
),
f& przeprowadzić w kilku miejscach pomiary długości wszystkich trzech boków
próbek drewnianych: L0, a01 i a02 (za pomocą mikrometru lub suwmiarki
z dokładnością do 0.01 mm):
- 7 -
- wymiarów poprzecznych: a01||, a02|| i długości próbki L0|| przygotowanej
do badania wytrzymałości na ściskanie wzdłu\
włókien,
- wymiarów poprzecznych a01Ą", a02Ą" i długości próbki L0Ą" przygotowanej
do badania wytrzymałości na ściskanie w poprzek włókien,
f& obliczyć początkowe pole przekroju poprzecznego próbki z drewna obcią\
anej
wzdłu\
włókien S0(||) oraz w poprzek włókien S0(Ą"),
f& odtłuścić powierzchnie czołowe próbek stalowych i \
eliwnych, a następnie
przesmarować je parafiną,
f& odtłuścić powierzchnie czołowe płyt dociskowych maszyny
wytrzymałościowej,
f& za pomocą wilgotnościomierza zbadać wilgotność próbek z drewna (W||, WĄ"),
f& próbki pomiarowe przeznaczone do badania w odpowiedniej kolejności (ze stali
niskowęglowej, z \
eliwa, z drewna wzdłu\
włókien oraz z drewna w poprzek
włókien) umieścić centralnie i odpowiednio zorientować pomiędzy płytami
czołowymi maszyny wytrzymałościowej.
3.3. Czynności podczas realizacji próby
Statyczną próbę ściskania przeprowadzamy w kolejności j.w. (stal
niskowęglowa, \
eliwo, drewna wzdłu\
oraz w poprzek włókien) odczytując przy tym:
f& obciÄ…\
enie Fplc odpowiadające granicy plastyczności próbki ze stali
niskowęglowej,
f& obciÄ…\
enie niszczące próbkę \
eliwną Fc - odpowiadające wytrzymałości na
ściskanie ww. próbki,
f& graniczną siłę niszczącą równoległą do kierunku włókien FcW||,
f& graniczną siłę niszczącą prostopadłą do kierunku włókien FcWĄ".
3.4. Niezbędne czynności po wykonaniu próby
Po przeprowadzeniu próby statycznej dla badanych próbek nale\
y:
f& dokonać w kilku miejscach pomiaru średnicy d1(st) i wysokości h1(st)
odkształconej lecz niezniszczonej próbki ze stali niskowęglowej (za pomocą
mikrometru lub suwmiarki z dokładnością do 0.01 mm),
f& określić pole powierzchni próbki ze stali niskowęglowej odkształconej
w wyniku przeprowadzonej statycznej próby ściskania S1(st),
f& określić sposób zniszczenia próbki \
eliwnej (pęknięcie poślizgowe, rozdzielcze,
złom kruchy),
f& przeprowadzić pomiary geometrii odkształconych próbek z drewna: L1||, a11||,
a12|| oraz L1Ą", a11Ą", a12Ą" (za pomocą mikrometru lub suwmiarki z dokładnością
do 0.01 mm),
f& określić pola powierzchni próbek z drewna odkształconych w wyniku
przeprowadzonej statycznej próby ściskania S1|| i S1Ą".
3.5. Opracowanie wyników
W ramach ćwiczenia  Statyczna próba ściskania , zgodnie z p. 1.1. niniejszej
instrukcji nale\
y określić następujące wielkości:
f& dla próbek ze stali miękkiej (niskowęglowej):
- 8 -
- granicę plastyczności Rplc,
- skrócenie względne Ac,
- oraz rozszerzenie względne Zc,
f& dla próbek ze stali kruchej (\
eliwa):
- wytrzymałość na ściskanie Rc,
f& dla próbek z drewna:
- wytrzymałość na ściskanie wzdłu\
włókien RcW||,
- wytrzymałość na ściskanie wzdłu\
włókien drewna o wilgotności 12% Rc12||,
- wytrzymałość na ściskanie w poprzek włókien RcWĄ",
- oraz wytrzymałość na ściskanie w poprzek włókien drewna o wilgotności
12% Rc12Ä„".
BIBLIOGRAFIA
[1] Banasiak M. (red.): Ćwiczenia laboratoryjne z wytrzymałości materiałów.
Wydawnictwa Naukowe PWN. Warszawa, 2000.
[2] Dyląg Z., Jakubowicz A., Orłoś Zb.: Wytrzymałość materiałów. Tom 1.
Podręczniki akademickie  Mechanika. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne,
Warszawa, 1999.
[3] R\
ysko J., Wilczyński A.: Laboratorium wytrzymałości materiałów.
Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej. Warszawa, 1973.
[4] PN-D-04102:1979. Drewno. Oznaczanie wytrzymałości na ściskanie wzdłu\

włókien.
[5] PN-D-04229:1977. Drewno. Oznaczanie wytrzymałości na ściskanie w poprzek
włókien.
[6] PN-H-04320:1957. Próba statyczna ściskania metali.
[7] PN-H-83119:1980. śeliwo szare. Próba statyczna ściskania.
[8] PN-EN 10002-2:1996. Metale. Sprawdzanie układu pomiaru siły maszyny
wytrzymałościowej do prób statycznych.
[9] PN-EN 13183-1:2004. Wilgotność sztuki tarcicy. Część 1: Oznaczanie
wilgotności metodą suszarkowo-wagową.
- 9 -
Wy\
sza Szkoła Agrobiznesu w A
om\
y
Wydział Techniczny
Kierunek Budownictwo
Sprawozdanie
z ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu
WYTRZYMAA
OŚĆ MATERIAA
ÓW
Ćwiczenie Nr 3
Temat: Próba statyczna ściskania stali, \
eliwa
i drewna
ImiÄ™ i nazwisko & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Nr albumu & & & & & & & &
Studia stacjonarne / niestacjonarne
Semestr i nr grupy & & & & & & & &
Data realizacji & & & & & & & &
Ocena & & & & & & & &
Podpis prowadzÄ…cego & & & & & & & &
Data zaliczenia & & & & & & & &
- 10 -
Cel próby
Dane związane z geometrią i wilgotnością próbek
Wymiary i wilgotność próbek
Lp. Rodzaj próbki
= = W
d S L h l a a
0 0 0 0 01 02
[mm] [mm] [mm] [mm] [%]
[mm2]
1. Stal niskowęglowa - - -
2. śeliwo - - -
3. Drewno wzdłu\
włókien (||) -
4. Drewno w poprzek włókien (Ą") -
gdzie:
d0 - &
S0(s/\
/||/Ä„") - &
L0 - &
a01(||/Ä„") - &
a02(||/Ä„") - &
W(||/Ä„") - &
Podstawowe zale\
ności
- Wyraz
na granica plastyczności przy ściskaniu Rplc:
gdzie: Fplc  &
- Wytrzymałość na ściskanie Rc:
gdzie: Fc  ...
- Skrócenie względne Ac:
gdzie: L0  &
L1  &
- 11 -
"L  &
- Rozszerzenie względne Zc:
w którym: S1  &
"S  &
- Wytrzymałość na ściskanie wzdłu\
włókien RcW||:
gdzie: FcW  &
- Wytrzymałość na ściskanie wzdłu\
włókien drewna o wilgotności 12% Rc12||:
gdzie: Ä…  &
W  &
- Wytrzymałość na ściskanie w poprzek włókien RcWĄ":
gdzie: FcW Ä„"  &
a  &
l  &
- Wytrzymałość na ściskanie w poprzek włókien drewna o wilgotności 12% Rc12Ą":
gdzie: Ä…  &
Zestawienie danych określonych w trakcie statycznej próby ściskania próbek
Warości obcią\
eń zarejestrowanych Wymiary próbek określone po
badaniu
w trakcie statycznej próby ścikania
Lp. Rodzaj próbki
F F F F L d S
plc c cW || cW Ä„" 1 1 1
|| Ä„"
|| Ä„"
|| Ä„"
[kN] [kN] [kN] [kN] [mm] [mm]
[mm2]
1. Stal niskowęglowa - - -
2. śeliwo - - - - - -
3. Drewno wzdłu\
włókien (||) - - - - - -
4. Drewno w poprzek włókien (Ą") - - - - - -
Zwykła próba ściskania stali niskowęglowej
- granica plastyczności:
- 12 -
Rplc = & = &
- skrócenie względne:
Ac = ...Å"100 [%] = &
- rozszerzenie względne:
Zc = ...Å"100[%] = &
Zwykła próba ściskania \
eliwa
- wytrzymałość na ściskanie:
Rc = ... = &
Zwykła próba ściskania drewna wzdłu\
włókien
- wytrzymałość na ściskanie drewna o wilgotności W:
RcW = ... = &
- wytrzymałość na ściskanie drewna o wilgotności 12%:
Rc12 = ... = &
Zwykła próba ściskania drewna w poprzek włókien:
- wytrzymałość na ściskanie drewna o wilgotności W:
RcW Ä„" = .... = &
- wytrzymałość na ściskanie drewna o wilgotności 12%:
Rc12Ä„" = ... = &
Zestawienie określonych własności wytrzymałościowych i plastycznych dla badanych
próbek
Własności wytrzymałościowe i plastyczne próbek
R R R R R R A Z
Lp. Rodzaj próbki plc c cW || cW ||12 cW Ą" cW Ą" 12
c c
|| || Ä„" Ä„"
|| || Ä„" Ä„"
|| || Ä„" Ä„"
[MPa] [MPa] [MPa] [MPa] [MPa] [MPa] [%] [%]
1. Stal niskowęglowa - - - - -
2. śeliwo - - - - - - -
3. Drewno wzdłu\
włókien (||) - - - - - -
4. Drewno w poprzek włókien (Ą") - - - - - -
- 13 -