Organizacyjna i ekonomiczna analiza współpracy laboratorium z oddziałem ratunkowym...
laboratoryjnych [1,2]. Konsolidacja badań jest oparta o stosowanie zintegrowanych platform analitycznych [3,4], Stwarzają one możliwość wykonywania badań z różnych dziedzin diagnostyki laboratoryjnej na jednym analizatorze. Konsolidacja i automatyzacja badań są szczególnie zaawansowane w dużych laboratoriach szpitalnych i sieciowych.
Innym elementem istotnym dla rozwoju diagnostyki laboratoryjnej, w szerokim tego słowa znaczeniu, jest kontakt wykonawców badań z odbiorcami wyników badań laboratoryjnych oraz funkcje konsultacyjne laboratorium [6]. Zastosowany w Uniwersyteckim Centrum Medycyny Laboratoryjnej w Gdańsku model progresywnej automatyzacji ma ca celu TLA (total laboratory automation) dzięki zautomatyzowanym i zintegrowanym platformom analitycznym oraz wykorzystaniu laboratoryjnego systemu informatycznego do zarządzania informacją w laboratorium i poza nim, co pozwala na podejmowanie wspólnych działań z klinikami Szpitala Uniwersyteckiego [3, 5].
Analiza procesowego obiegu próbki w laboratorium i znalezienie tzw. wąskich gardeł [9], a stwarzając możliwości automatyzacji transportu, automatyzacji sortowania oraz pełnej informatyzacji pozwala na wypracowanie modelu współpracy KOR-UMCL.
Szeroko rozumiana automatyzacja procesu [12], ma na celu zmniejszenie kosztów diagnostyki laboratoryjnej, skrócenie czasu wykonania badań (od momentu pobrania do otrzymania wyniku przez zlecającego, turnaround time - TAT) oraz zapewnienie dobrych warunki kontaktu lekarza zlecającego badania z diagnostą [3]. Szczególne znaczenie ma kontakt i współpraca laboratoriów diagnostycznych z oddziałami ratunkowymi, zarówno w zakresie badań wykonywanych w laboratorium, jak i w miejscu opieki nad pacjentem (point-of-care testing, POCT).
Laboratoria diagnostyczne będące w strukturach Szpitala Uniwersyteckiego w Gdańsku jako pierwsze w Polsce zostały poddane głębokiej i długoplanowej restrukturyzacji. Z 10 laboratoriów rozsianych na terenie trzech szpitali utworzono jedno duże Uniwersyteckie Centrum Medycyny Laboratoryjnej (UCML).
Celem pracy była organizacyjna i ekonomiczna analiza modelu współpracy pomiędzy oddziałem ratunkowym a laboratorium wypracowanego w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym w Gdańsku.
Materiały i metody
Badanie możliwości współpracy klinicznego oddziału ratunkowego (KOR) z UCML UCK obejmowało wyznaczenie tzw. wąskich gardeł dzięki zastosowaniu metody analizy procesów, oraz na podstawie analizy kosztów i możliwych korzyści, czasu odpowiedzi na zlecenie oraz jakości wyników badań (ryc. 1).
Szczegółowej analizie poddano budżet, rachunek zysków i strat, oraz regulaminy pracy UCK wraz ze sprawozdaniami dotyczącymi UCML oraz KOR. Analizowano koszty pracy, koszty transportu oraz koszty badań laboratoryjnych. Proce-
B- |
s=-| | ||||||||
,2!^ | |||||||||
o | |||||||||
o | |||||||||
| | |||||||||
n | |||||||||
Tli | |||||||||
o | |||||||||
9 | |||||||||
L |
n | ||||||||
nt> | |||||||||
LL | |||||||||
l_ | |||||||||
o | |||||||||
j™ |
o | ||||||||
1 |
Rycina 1. Schemat procesu badania laboratoryjnego z KOR przed zmianą organizacji, gdzie poszczególne oznaczenia opisują: O czynność, (Z) transport, 3 czynność i przemieszczenie, / czytanie dokumentu, C] czynność z mat. biol, i wydruk.
sy przebiegające w laboratorium identyfikowano na podstawie dokumentacji systemu jakości UCK i UCML, oraz wyposażenia KOR w analizatory parametrów krytycznych. Analiza wykonanych badań w miejscu opieki nad pacjentem została wykonana expost w okresie od 1 kwietnia 2008 do 30 września 2009. W tym czasie liczba badań na analizatorach parametrów krytycznych przedstawiała się następująco: 100 141 oznaczeń próbek pacjentów, 2 073 oznaczeń w ramach kontroli jakości oraz 42 138 oznaczeń w celu kalibracji aparatów.
Metodą badawczą była analiza ekonomiczna kosztu wdrożenia i działania systemu poczty pneumatycznej, kosztów transportu przez gońców oraz ocena ekonomiczna kosztu działania aparatów, wykonujących badania w miejscu opieki nad pacjentem (POCT), działających w szpitalu, w porównaniu do kosztów wykonania tych samych badań w laboratorium szpitalnym. Analizowano też wielkość inwestycji w automatyzację, koszty osobowe, materiałowe i wyposażenia oraz czas wykonania analiz od momentu pobrania do otrzymania wyniku przez zlecającego (TAT). Wszelkie wdrożone zmiany zostały zidentyfikowane poprzez ujęcie ekono-miczno-procesowe całego systemu laboratoryjnego. Analizie poddano trzy warianty współpracy laboratorium z oddziałem ratunkowym: wykonywanie badań w miejscu opieki nad pacjentem (POCT), transport próbek z KOR do laboratorium przez gońców i transport próbek z KOR do UCML przy pomocy poczty pneumatycznej.