8416073436

Przy transporcie materiału z KOR do UCML przez gońców szpitalnych koszt utrzymania samych gońców sięgał 180 tys. zł rocznie. Sumaryczne koszty badań przeprowadzonych w KOR przekraczały kwotę 445 tys. zł. Wykonanie ich w trybie POCT byłoby najdroższe i najbardziej czasochłonne dla pracowników KOR rozwiązanie, z kosztami sięgającymi 858 tys. zł.

Analiza czasu napływu materiału do laboratorium wykazała, że 70 % dziennej ilości materiału dociera do działu akwizycji w godzinach od 7.00 do 10.00. W ramach procedury manualnej, celem szybkiego posortowania materiału biologicznego i przygotowania do etapu analitycznego, koniecznym było zatrudnienie 5 osób do sortowania i rozdziału próbek na poszczególne grupy analityczne. Rozwiązanie tego problemu oparto na implementacji sortera, posiadającego 3 kluczowe funkcje: zdolność do szybkiego sortowania próbek na poszczególne grupy analityczne, odkorkowywanie probówek (tam gdzie to konieczne) oraz archiwizacje materiału biologicznego po procesie analitycznym (ryc. 6)

Trzeci wariant współpracy laboratorium z oddziałem ratunkowym, z wykorzystaniem dedykowanej linii poczty pneumatycznej do transportu próbek, generuje całkowity koszt (transportu i wykonania badań) w okresie amortyzacji poczty pneumatycznej 495 tys. zł rocznie, w czwartym roku działania koszt obniża się do kwoty 265 tys. zł rocznie.

Dyskusja

Jednym z elementów nowoczesnej medycyny laboratoryjnej jest utrzymywanie ścisłej współpracy pomiędzy laboratorium i zleceniodawcami. Medycyna laboratoryjna oparta o dowody naukowe (evidence-based laboratory medicine, EBLM), jest podstawą zmiany podejścia do współpracy lekarz - diagnosta. Pozwala też na określenie możliwości optymalnej współpracy oddziałów pracujących w trybie pilnym z laboratorium, w oparciu o zmiany organizacyjne, zarządcze i logistyczne. Przykładem działań w tym kierunku jest opracowanie modelu współpracy laboratorium z Klinicznym Oddziałem Ratunkowym (KOR) w zakresie diagnostyki laboratoryjnej, w tym badań w miejscu opieki nad pacjentem (POCT) [16]. W obu przypadkach zakres badań obejmuje parametry krytyczne z zakresu gospodarki wodno-elektrolitowej, kwasowo-zasa-dowej, węglowodanowej, markerów uszkodzenia mięśnia sercowego, morfologii krwi, koagulologii i toksykologii. Kluczem do poprawy efektywności i jakości serwisu laboratoryjnego, jest implementacja systemów informatycznych i zintegrowanych platform analitycznych, wspierających szybkie zmiany organizacyjne [13,14]. Zmiany te zapewniają wzrost wydajności pracy, poprawę jakości badań, obniżenie kosztów usług i skrócenie czasu wydania (autoryzacji) wyniku liczony od momentu pobrania próbki (TAT). Przeprowadzone zmiany były zgodne z założeniami organizacji laboratorium centralnego (Core Lab) [17,18].

Po wszechstronnej analizie wariantów współpracy KOR -UCML, wybrano najbardziej optymalny kosztowo, organizacyjnie i ze względu na czas odpowiedzi na zlecenie wariant z transportem próbek KOR - poczta pneumatyczna - UCML. Wybrany i wdrożony model współpracy KOR - UCML powstał w wyniku podejścia procesowego [5, 7] do obiegu próbki, dzięki zastosowaniu automatyzacji transportu (poczta pneumatyczna), automatyzacji sortowania (sorter) oraz pełnej informatyzacji (e-zlecenia, odbiór wyników - e-wynik) z dwukierunkową komunikacją elektroniczną. Poza automatyzacją i informatyzacją fazy analitycznej dokonuje się wydzielania procesów pomocniczych (transport próbek, zleceń, zatwierdzanie wyników, kontrola jakości, transmisja wyników, archiwizacja próbek i in.), ich analizy i uproszczenia, również przez automatyzację i informatyzację [15]. Poprzez takie podejście, nastąpiło m.in. skrócenie czasu całego procesu wraz ze skróceniem czasu otrzymania wyniku przez zlecającego liczonego od momentu pobrania próbki (TAT). Zastosowanie procesowego podejścia do oceny możliwych wariantów współpracy KOR z UCML w zakresie diagnostyki laboratoryjnej, w aspekcie nowych technologii, informatyzacji i EBLM [1], opartej o wskaźniki kosztów, czasu i jakości, umożliwiło wybór optymalnego kosztowo, organizacyjnie i czasowo modelu współpracy, dzięki przetestowaniu i analizie trzech możliwych wariantów. Jednocześnie, dzięki wyborowi optymalnego miejsca i sposobu wykonywania badań w zakresie parametrów krytycznych jest ono w KOR ekonomicznie nieuzasadnione, w porównaniu do kosztów tych samych badań w laboratorium klinicznym.

Dobrze skonstruowana, zaplanowana i kontrolowana na bieżąco działalność laboratorium, oparta o analizę możliwości prawnych, nowych zinformatyzowanych i zautomatyzowanych technologii oraz EBLM, może być bardzo interesującą ekonomicznie częścią działalności placówki ochrony zdrowia, nie analizowaną dotąd w warunkach szpitala klinicznego [10,11], Działalność UCML wykazuje, że również w publicznej placówce ochrony zdrowia może powstać jednostka o dodatnim wyniku finansowym [3, 8]. Optymalny model współpracy laboratorium z jednostkami zlecającymi, w tym wypadku z KOR, trudny jest do określenia dla wszelkich placówek ochrony zdrowia, jednak dla dużych szpitali, w tym uniwersyteckich, przedstawiony model UCML z dalszymi udoskonaleniami, mógłby służyć za przykład optymalnego modelu działania dużego, wieloprofilowego laboratorium

399