Tematy szczegółowe:
• Rodzaje automatyki elektroenergetycznej.
• Wymagania stawiane urządzeniom EAZ.
• Struktura urządzeń EAZ.
• Klasyfikacja przekaźników i zabezpieczeń.
Elektroenergetyczna automatyka zabezpieczeniowa (EAZ) stanowi wyodrębniony obszar wiedzy i praktyki w dziedzinie automatyki elektroenergetycznej, zajmującej się kontrolą i sterowaniem pracą systemu elektroenergetycznego zarówno w stanach normalnych, jak i zakłóceniowych. EAZ zajmuje się procesami samoczynnego zapobiegania i eliminacji zakłóceń w systemie elektroenergetycznym. Pełni funkcje ochronne i ma istotny wpływ na pewność pracy systemu elektroenergetycznego. Urządzenia EAZ kontrolują pracę poszczególnych elementów systemu elektroenergetycznego i pełnią funkcje decyzyjne (ostrzegawcze) lub wyłączające (eliminacyjne) w razie zagrożenia lub wystąpienia zakłócenia.
W wyniku, czego EAZ dzieli się na trzy grupy funkcjonalne:
• EAZ prewencyjna.
• EAZ eliminacyjna.
• EAZ restytucyjna.
EAZ prewencyjna pozwala na zapobieganie awariom poprzez zasygnalizowanie odstępstwa od normalnych warunków pracy danego urządzenia (np. podwyższenie temperatury oleju w transformatorze lub przekroczenie prądu znamionowego silnika).
EAZ eliminacyjna działa na wyłączenie uszkodzonego elementu systemu elektroenergetycznego.
EAZ restytucyjna przywraca stan normalnej pracy po usunięciu uszkodzonego elementu systemu elektroenergetycznego lub wyeliminowaniu przyczyny wywołującej zakłócenie. Przykładem tego rodzaju automatyki może być automatyka samoczynnego załączenia rezerwowego zasilania (SZR) lub samoczynnego ponownego złączenia (SPZ).
Rola automatyki zabezpieczeniowej sprowadza się zasadniczo do następujących funkcji, kolejno po sobie realizowanych:
Obserwacja => Wykrywanie => Rozpoznanie => Lokalizacja => Decyzja
Swoista funkcja pełniona przez automatykę zabezpieczeniową eliminacyjną w systemie elektroenergetycznym stawia przed nią szczególne wymagania dotyczące:
• selektywności,
• niezawodności,
• szybkości,
• czułości,
3