73
O PILNIEJSZYCH POTRZEBACH.
rodę, zwolennik świeżego powietrza i ruchu znajdzie ich tyle, ile mu daje sport wszelaki.
Różnica ta tylko będzie, że nowa rozrywka dać może trwały pożytek, a zamiast niesmaku, zostawia zadowolenie wyższe, rozszerza widnokrąg myśli i dążeń,—słowem uszlachetnia.
Byłoby do życzenia, aby zamiłowanie do tej rozrywki przedewszyst-kiom zbudziło się wśród inteligentniejszych mieszkańców wsi i miasteczek. Wszak trzeba tylko wyciągnąć rękę, spojrzeć uważnie dokoła, a tematu zaiste nie zbraknie.
Nauka archeologii jest bodaj jedną z najłatwiejszych. Przy lada podręczniku jednym i drugim sama prawie przychodzi, a reszta zależy już tylko od dobrej woli i osobistych zalet pracownika.
Tu muszę wskazać potrzebę najpilniejszą, brak najbardziej zasadniczy. Nawołujemy do nauki, z którą nie władający obcemi językami nie może się prawie zapoznać. Jest cały szereg nauk, które nie posiadają wprawdzie nowszych podręczników w naszym języku, ale miały je niegdyś. Są jednak działy biedniejsze, te nie miały nigdy u nas prawdziwego podręcznika. Do nich należy właśnie prahistorya.
Dziełek informacyjnych lub broszur mamy wprawdzie kilka w naszym języku, rażą one jednak anachronizmami, należą do wyczerpanych, wreszcie nie są w ścisłem znaczeniu podręcznikami. Do pożyteczniejszych należy broszurka A. II. Kirkora: „O znaczeniu i ważności zabytków pierwotnych, oraz umiejętnem ich poszukiwaniu44. Wydanie trzecie. Kraków, 1882 r.
1 Dziwić się należy, że dotąd nikt z wydawców o tern nie pomyślał., A jeśli wydawcy nie widzieli tu korzyści, to w obec istnienia Kasy im. Mia-| nowskiego dla czego z pośród licznego zastępu osób, tłumaczących stale z obcych języków lekką strawę umysłową, nikomu nie przyszło do głowyi I wziąć się do pracy prawdziwie użytecznej i wyjednać dla odpowiedniego! |dzieła nakład instytucyi, utworzonej przecież do udzielania pomocy osobom, pracującym na polu naukowem! Niestać nas na razie na dzieła oryginalnej tłumaczmyż chociaż obce dobre.
I Napisanie tedy czy przetłumaczenie dobrego podręcznika% należy do najpilniejszych potrzeb naszej nauki.
I Zarówno osobom, pragnącym zapoznać się z archeologią przedhistoryczną, jak tłumaczom, polecamy parę lepszych i wybitniejszych dzieli
treści ogólnej: |
Dr. M. floernes. ,,Die Urgeschichte des Mcnschen, nach dem heuti-
gen Stande der Wissenschaft44. Wicu, 1892. Str. 1)72. 345 rycin. i I Gabr. de Mortillet. ,.Le prehistoriąue antiąuite de riiomme44. I\a-I
|ris, 1885. Str. 658. Z rycinami.
Sophus Muller. Nordische Altertumskunde. Nach Funden und Denk-imalcrn ans Danemark und Schleswig. Deutsche Ausgabe v. Dr. O. Jiriezek.1 Il890 (wychodzi zeszytami, nieskończone jeszcze).
Lnbor Niederle Dr. „Lidstvo v dobo predliistoricke44. Se zvlastnim Izretclem na zenie slovanske. Praga 2 tomy, 1893 i 1894. 152-f 318 ryci nj_mapa^_ _ _ _ I
5*