8748916637

momentu powierzenia mu funkcji przewodniczącego komitetu rewizyjnego FID/C 80 „Języki. Lingwistyka." Prace tego komitetu były prowadzone od początku w dwu w zasadzie niezależnych od siebie kierunkach: 1) rewizja ówczesnych poddziałów 802/809, stanowiących wyliczenie poszczególnych języków świata i ich grup; 2) rewizja językoznawstwa jako dziedziny nauki, tj. ówczesnych poddziałów 800/801.83. Poza formalnym zakresem działania komitetu, który obejmował tylko ówczesny dział 80 Lingwistyka. Filologia, pozostały tablice Ic i If oraz poddziały 82/89 Literatura piękna, ale było oczywiste, że — ze względu na zasadę równoległej rozbudowy — rewizja poddziałów 802/809 będzie miała także poważne następstwa dla tych trzech fragmentów tablic UKD. Podstawą rewizji tablic wyliczających poszczególne języki i ich grupy był od początku schemat klasyfikacyjny języków świata, opracowany przez Hansa H. Wellischa jako klasyfikacja oparta na ściśle naukowych zasadach. Głównym źródłem wykorzystanym przez H. H. Wellischa była książka Classification and index of the world's languages, której autorami są C. F. i F. M. Voegelin [16]. Zdaniem autora artykułu znacznie bardziej pilna i konieczna była rewizja tablic dotyczących językoznawstwa jako nauki, gdyż reprezentowały one — z grubsza biorąc — stan tej dziedziny w początkach XX w., czego wyrazem był brak symboli wyrażających szereg podstawowych nauk językoznawczych i działów językoznawstwa (takich jak fonologia, socjoling-wistyka, językoznawstwo statystyczne, matematyczne, stosowane itp.), a także symboli oznaczających współczesne szkoły i kierunki językoznawcze (lingwistyka generatywna, glossematyka itp.). Schemat opracowany przez H. H. Wellischa nie budził nigdy większych zastrzeżeń (zgłaszano do niego tylko uwagi szczegółowe, nie podważające ogólnej koncepcji schematu), natomiast projekt rewizji językoznawstwa wywoływał od początku liczne kontrowersje.

Działalność komitetu FID/C 80 napotykała ogromne trudności organizacyjne. Piszący te słowa wysłał pisma do wszystkich — kilkudziesięciu — instytucji będących członkami narodowymi FID z prośbą o nominację członków komitetu reprezentujących poszczególne kraje. Nadeszło zaledwie kilkanaście odpowiedzi, a spośród zgłoszonych członków komitetu FID/C 80 tylko trzy osoby wzięły — mniej lub bardziej aktywny — udział w jego pracach. Inną przeszkodą był brak środków na organizowanie posiedzeń komitetu i podróże służbowe. Udało się zwołać tylko jedno posiedzenie FID/C 80, które odbyło się na początku 1978 r. w Lyngby koło Kopenhagi. Na tym posiedzeniu przyjęto zarys nowego schematu UKD dla językoznawstwa. Rezygnując z zalecanej przez władze FID rewizji in situ¹ zdecydowano się na rozwiązanie bardziej radykalne, tj. przeniesienie całej zawartości ówczesnego działu 80 (lub przynajmniej znacznej jego części) do wolnego wówczas działu 81; takie rozwiązanie zapewniało dużą swobodę zaplanowania nowych poddziałów, zgodnych ze współczesnym stanem lingwistyki.

W1983 r. przewodniczący FID/C 80 zakończył opracowywanie (wstępnego) projektu P-noty² opartego globalnie na trzech materiałach wyjściowych:

25

1

   Rewizja in situ — rewizja przeprowadzona w sposób umożliwiający maksymalną stabilność układu klasyfikacji, bez wprowadzania bardziej radykalnych zmian w jej systemie [8, s. 54], Zasada ta implikowała przeprowadzenie rewizji schematu dla danej dziedziny nauki lub działalności w obrębie działu, w którym schemat ten znajdował się do tej pory, bez przenoszenia go w inne miejsce w systemie UKD.

2

   P-nota (ang. P-note) — oficjalny projekt rewizji UKD, opublikowany przez Departament Klasyfikacji FID i przesłany do szerokiego grona osób i instytucji w celu zaopiniowania [8, s. 55]. Publikowania i opiniowania P-not zaprzestano po utworzeniu Konsorcjum do spraw UKD.