9157474298

Sanie to urządzenia, które też ciągnięto po dnie. Służyły one też do podrywania ryb.

Vał(!) był przepłotem , który ustawiano na dnie w celu odgrodzenia akwenu.

Niewód to przegroda z sieci rozciągnięta na sznurach. Niewód zakończony był workiem, do którego łapano ryby.

Włok stróżowy był wykorzystywany do łowienia zimowego. Połów odbywał się z tafli lodu.

W odpowiedniej odległości od siebie wykuwano dwa przeręble - zakładnię i wychodnię. Następnie łukowato wiercono okrągłe otwory. W zakładnię wkładano niewód, który za pomocą kluczek przeciągano między otworami. Oba sznury wyciągano przez wychodnię, przez którą można było wyciągnąć niewód wraz ze złowionymi rybami.

3 Pasterstwo i hodowla

21.03.2014 zajęcia od 13:15 do 14:45

Pasterstwo i hodowla była jednym z pierwszych etapów rewolucji neolitycznej, która odbywała się w VI i V tys. p.n.e. na obszarze Żyznego Półksiężyca. Te same techniki pasterskie były praktykowane na całym świecie.

Do dziś pasterstwo i hodowla jest podstawą egzystencji wielu ludzi.

Dosyć długo utrzymywały się specyficzne praktyki hodowlane, np. obserwowanie stad dzikich zwierząt, m m.in. bawałów europejskich żyjących nad Morzem Czarnym, wigoni w Andach. Cykliczne stada takie otaczało, część zabijano na mięso i skóry, a część strzyżono w celu pozyskania wełny i puszczano wolno.

Owce, kozy, bydło i trzoda chlewna były najważniejszymi zwierzętami hodowlanymi północnej półkuli. Dużą rolę odgrywało też ptactwo domowe. Czasami podbierano jaja dzikich gęsi, wychowywano je, podcinano im skrzydła, by nie odleciały. Jesienią gęsi te zabijano, pozyskiwano pióra, zaś mięso konserwowano na zimę i przedwiośnie. Przedwiośnie było okresem, gdy mięsa najbardziej brakowało.

Udomowienie polega na trzymaniu zwierząt w pobliżu siedzib ludzkich lub w specjalnych zagrodach.

Pasterstwo sezonowe istniało nie tylko w górach, ale też na obszarach nizinnych i zalesionych, m.in. na Polesiu. Jałownik był osobą, która zbierała bydło na wiosnę, lato i wczesną jesień od wszystkich mieszkańców wsi. Doglądał on stad na pastwiskach przy pomocy nastolatków. Na zimę bydło ponownie zaganiano do obejść.

Pasterstwem zajmowali się głównie mężczyźni. W górach rolę podobną do jałownika pełnił baca, a wspierali go juhasi. Rolę bacy pełniły też często kobiety.

Z pasterstwem wiązało się wiele zwyczajów pogańskich, m.in. wróżenie z wnętrzności kóz. Zwyczaj ten utrzymywał się do połowy XX wieku. Istniały tradycyjne sposoby przywoływania różnych gatunków zwierząt.

Z pasterstwem stad związane są różne techniki naganiania i płoszenia zwierząt. Narzędziem wykorzystywanym do dyscyplinowania stad były kije pasterskie. Kije grzechotkowe służyły do sygnalizowania zwierząt dźwiękiem, gdzie jest pasterz. Kije pociskowe służyły do rzucania nimi w oddalające się owce lub kozy. W pasterstwie często wykorzystywano psy, głównie owczarki, które pomagały zaganiać zwierzęta. Archaiczne techniki pasterskie są stosowane do dziś.

Sieczkarnia służyła do początku XX wieku w okolicach Sandomierza do zbierania siana, które było przechowywane na okres zimowy.

9