2. Przekaźniki czasowe (zwłoczne). Przekaźnik czasowy albo zwłoczny jest to urządzenie, które dokonuje przesterowania swych styków z pewnym opóźnieniem od chwili podania sygnału na jego zaciski. Za sygnał należy uważać zarówno pojawienie się, jak i zanik napięcia na zaciskach przekaźnika. Przekaźniki czasowe budowane są na różnych zasadach, gdyż do pomiaru czasu można wykorzystać różne zjawiska, jak na przykład:
a) nagrzewanie prądem elektrycznym płytki bimetalowej (przekaźniki cieplne),
b) jednostajną prędkość kątową silniczka synchronicznego (przekaźniki czasowe synchroniczne),
narastanie lub zanik strumienia magnetycznego w rdzeniu elektromagnesu (przekaźniki czasowe elektromagnetyczne),
d) przepływ powietrza lub cieczy przez zwężkę (przekaźniki czasowe pneumatyczne i hydrauliczne),
e) ładowanie i wyładowanie kondensatora (przekaźniki czasowe elektronicznej
Przekaźniki czasowe cieplne działają na tej samej zasadzie, co opisane już poprzednio
zabezpieczenia termiczne od przeciążeń. Wykorzystuje się tu zwłokę powstającą od chwili włączenia prądu do grzejnika do chwili wygięcia paska bimetalicznego powodującego przesterowanie styków. Z powodu malej dokładności przekaźniki te są rzadko stosowane.
Przekaźniki czasowe synchroniczne składają się z miniaturowego silniczka synchronicznego o mocy ok. 4,;W i prędkości obrotowej 375 obr/min, z przekładni zębatej napędzającej tarczę programową, elektromagnesu i zespołu styków (rys. 6.6). Po
Rys. 6.6. Szkic budowy przekaźnika czasowego synchronicznego (typ RS-521)
zamknięciu styku P zostaje uruchomiony silniczek M i jednocześnie wzbudzona cewka elektromagnesu PC. Przyciągana zwora Z połączona jest mechanicznie z dźwignią D działającą na zespół styków. Ruch dźwigni jest ograniczony kołkiem oporowym K naciskającym na tarczę programową TP, którą można nastawiać na określony kąt pokrętłem R. Po nastawionym czasie silniczek przez przekładnię obróci tarczę TP tak, że kołek K wpadnie w wykrój tarczy. Dźwignia D wykona wtedy pełny ruch i nastąpi